Dự thảo báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố trình Đại hội Phụ nữ thành phố lần thứ X nhiệm kỳ 2016 – 2021, nêu rõ, 5 năm qua, phát huy tinh thần “Đổi mới - Phát triển - Năng động - Sáng tạo - Trung hậu - Đảm đang”(1), phong trào phụ nữ thành phố và hoạt động của các cấp hội đã đóng góp chung vào sự phát triển của thành phố…
Một số kết quả nổi bật của phong trào phụ nữ thành phố
Hiện chiếm tỉ lệ 52,9%, phụ nữ có mặt ở hầu hết các ngành và góp phần tích cực vào phát triển kinh tế thành phố. Bên cạnh đó, lực lượng lao động nhập cư với khá đông là nữ lao động đã trở thành nguồn lực cho phát triển, đóng góp vào tăng trưởng GDP của thành phố. Doanh nghiệp do nữ làm chủ chiếm 1/3 trong tổng số hơn 247.000 doanh nghiệp đang hoạt động trên toàn thành phố, tạo ra nhiều sản phẩm có chất lượng, đa dạng về chủng loại, mặt hàng, đảm bảo về giá cả, phục vụ tốt nhu cầu của cộng đồng, nhiều mặt hàng được xuất khẩu, góp phần tạo công ăn việc làm, tham gia tích cực chương trình bình ổn thị trường, Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”...
Phụ nữ luôn tích cực tham gia phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, cung cấp nhiều nguồn tin có giá trị, tố giác tội phạm, tệ nạn xã hội, quản lý, giáo dục con em trong gia đình, quan tâm giúp đỡ, cảm hóa người lầm lỗi, góp phần thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Các gia đình tích cực vận động con em lên đường thi hành nghĩa vụ quân sự, hưởng ứng cuộc vận động đóng góp quỹ “Vì biển đảo quê hương, vì tuyến đầu Tổ quốc”. Phụ nữ thành phố tổ chức nhiều đợt thăm và tặng quà cho cán bộ, chiến sĩ đang công tác tại các vùng biên giới, hải đảo... với tổng trị giá hơn 2 tỉ đồng; xây dựng nhà tình nghĩa và thăm các gia đình chính sách, chăm lo Mẹ Việt Nam Anh hùng, gia đình thương binh - liệt sĩ… hơn 4 tỉ đồng; tặng quà và sổ tiết kiệm cho thanh niên trúng tuyển thi hành nghĩa vụ quân sự, trị giá 1,7 tỉ đồng...
Bên cạnh đó, các cấp hội phụ nữ thành phố đã thực hiện các công trình Đại hội Phụ nữ thành phố nhiệm kỳ 2011 – 2016, như công trình Tôn tạo Nhà tưởng niệm Bà mẹ Việt Nam Anh hùng - Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Thị Rành, tại xã Phước Hiệp, huyện Củ Chi (khởi công ngày 21-7-2012, khánh thành ngày 31-1-2013 với tổng đầu tư trên 9,5 tỉ đồng), công trình Vận động xây dựng thí điểm hai điểm giữ trẻ gia đình tại quận Bình Tân và quận Thủ Đức; tổ chức đào tạo và phát triển lực lượng nuôi giữ trẻ gia đình (thực hiện từ tháng 8-2013, ra mắt 26 câu lạc bộ nhóm trẻ gia đình, tổ chức 53 lớp tập huấn, phổ biến kiến thức và bồi dưỡng nâng cao kỹ năng cơ bản trong nuôi dạy, giáo dục trẻ cho gần 3.500 lượt người), công trình Chương trình đào tạo trực tuyến về kỹ năng công tác xã hội cho cán bộ hội các cấp; kỹ năng tư vấn cho tuyên truyền viên cơ sở; kỹ năng thực hiện cuộc vận động “xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”cho cán bộ, hội viên phụ nữ (hoạt động tháng 1-2014, tổ chức 14 lớp với hơn 4.000 lượt người tham gia học trực tuyến), công trình Phấn đấu thực hiện mảng cây xanh tại 100% hộ gia đình ở năm huyện ngoại thành, trồng cây, cải tạo vườn tạp thành vườn cây có ích (có trên 373.000 hộ dân tham gia, trồng hơn 146.000 cây xanh), công trình Xây dựng và đưa vào hoạt động Trung tâm Bồi dưỡng kiến thức của Báo Phụ nữ thành phố (khánh thành ngày 19-5-2015 với tổng diện tích trên 11.000 m2 và kinh phí đầu tư trên 150 tỉ đồng), công trình Xây dựng và đưa vào hoạt động Nhà Văn hóa Phụ nữ thành phố - cơ sở 2 (tại quận 7, có tổng diện tích gần 18.000 m2 với kinh phí hơn 90 tỉ đồng)...
Một số mô hình, chương trình đạt kết quả cao
Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” (Không đói nghèo, Không vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội, Không có bạo lực gia đình, Không sinh con thứ ba trở lên, Không có trẻ em suy dinh dưỡng và trẻ em bỏ học; Sạch nhà, Sạch bếp, Sạch ngõ) gắn với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” được phụ nữ thành phố hưởng ứng tích cực. Việc triển khai thí điểm và nhân rộng mô hình “Vườn rau dinh dưỡng gia đình” tại 24 quận huyện đã góp phần an toàn vệ sinh thực phẩm, tiết kiệm chi phí, tạo mảng xanh cho các hộ gia đình. Nhiều cơ sở hội đã giúp phụ nữ mua bảo hiểm y tế, vận động phụ nữ tham gia sử dụng nước sạch, thu gom, xử lý rác thải đúng quy định, tình nguyện hiến đất để xây dựng đường nông thôn.
Việc thực hiện các đề án “Giáo dục 5 triệu bà mẹ nuôi, dạy con tốt”, “Hỗ trợ, phát triển nhóm trẻ độc lập tư thục ở khu vực công nghiệp, khu chế xuất đến năm 2020”, “Phát huy giá trị tốt đẹp các mối quan hệ trong gia đình và hỗ trợ xây dựng gia đình hạnh phúc, bền vững đến năm 2020” được các cấp hội chủ động phối hợp với các ngành liên quan tổ chức nhiều hoạt động phong phú, đa dạng. Các đề án góp phần tác động nâng cao kiến thức chăm sóc, giáo dục trẻ của cha mẹ và người trực tiếp nuôi giữ trẻ tại cơ sở giữ trẻ ngoài công lập. Việc hình thành câu lạc bộ “Gia đình nuôi, dạy con tốt” tại 100% phường, xã, thị trấn đã góp phần tuyên truyền, phổ biến, quán triệt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chăm sóc, bảo vệ, giáo dục trẻ em và đề cao vai trò, trách nhiệm của cha mẹ trong việc nuôi, dạy con. Có trên 538.000 bà mẹ có con dưới 16 tuổi được hướng dẫn kỹ năng và nâng cao kiến thức nuôi dạy con, đạt 107% chỉ tiêu.
Công tác phòng, chống bạo lực gia đình, phòng, chống HIV/AIDS có chuyển biến. Năm năm qua, có 959 trường hợp bạo lực gia đình được các cấp hội can thiệp; 4.242 trường hợp bạo lực được hội tư vấn, hòa giải. Một số mô hình (như Địa chỉ tin cậy cộng đồng, Câu lạc bộ Nữ làm công tác pháp luật, Tổ trợ giúp pháp lý, tư vấn pháp luật miễn phí…) do Hội thực hiện được cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm hỗ trợ, tạo điều kiện triển khai xây dựng đến tận khu phố, ấp. Mô hình “Đường dây nóng trợ giúp nạn nhân bạo lực gia đình” của Báo Phụ nữ thành phố, 739 “Địa chỉ tin cậy ở cộng đồng”, 241 câu lạc bộ, tổ, nhóm, điểm tư vấn phòng, chống bạo lực gia đình của các cấp hội đã góp phần giúp chị em phụ nữ có được chỗ dựa tinh thần, mạnh dạn lên án các hành vi bạo lực gia đình. Bên cạnh đó, hoạt động của các trung tâm công tác xã hội với các cấp hội trong thực hiện chương trình truyền thông dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS và chăm lo đối tượng phụ nữ đặc thù, như tham vấn xét nghiệm HIV thân thiện, bảo mật, giấu tên, miễn phí…
Công tác đền ơn đáp nghĩa, hậu phương quân đội và các hoạt động xã hội từ thiện chăm lo cho các đối tượng phụ nữ, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn luôn được các cấp hội quan tâm thực hiện bằng nhiều hoạt động thiết thực, như “Ngày hội Phụ nữ vì cộng đồng”, “Nữ tu làm công tác xã hội từ thiện”, “Nữ tiểu thương làm công tác xã hội từ thiện”, Chương trình học bổng Nguyễn Thị Minh Khai… Đến cuối nhiệm kỳ, các cấp hội đã huy động được trên 186 tỉ đồng thực hiện các hoạt động an sinh xã hội, tăng 64,6% so với nhiệm kỳ trước; đã xây dựng và trao tặng 854/500 mái ấm tình thương, 17 nhà vệ sinh tự hoại, tặng 50.905 suất học bổng Nguyễn Thị Minh Khai, 49.260 góc học tập, vận động 282.054 phần quà tết, khám chữa bệnh miễn phí cho 775.636 người, tặng 11.718 thẻ bảo hiểm y tế...
Chương trình “Giảm nghèo, tăng hộ khá” được các cấp hội chú trọng gắn kết với các sở ngành, đoàn thể thực hiện các giải pháp hiệu quả như phong trào “Ngày tiết kiệm vì phụ nữ nghèo”, “Phụ nữ làm kinh tế giỏi”, “Phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế”, hỗ trợ tín dụng tiết kiệm, vay vốn, cây con giống giúp phụ nữ nông thôn, nông dân phát triển sản xuất, nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm nghèo bền vững. Trong 5 năm, các cấp hội đã tạo được nguồn vốn trên 700 tỉ đồng giúp hơn 200.000 lượt hội viên, phụ nữ. Ngoài ra, còn khai thác nhiều nguồn vốn tín dụng từ các chương trình, dự án (như dự án “Nâng cấp đô thị”, chương trình vệ sinh môi trường, dự án “Hỗ trợ phụ nữ sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế”), các loại hình tiết kiệm tại chi, tổ hội (100% chi, tổ hội vận động được 841.467 hội viên tham gia tiết kiệm hơn 283 tỉ đồng, hỗ trợ cho 29.534 hội viên nghèo phát triển kinh tế với số tiền hơn 229 tỉ đồng), phát huy nguồn vốn Quỹ Hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế, giới thiệu trên 47.000 lượt hội viên vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội với tổng dư nợ gần 800 tỉ đồng. Với 67.442 phụ nữ nghèo đơn thân được hỗ trợ, đã có 45.799 hộ thoát nghèo theo tiêu chí hộ nghèo thu nhập 16 triệu đồng/người/năm (đạt 67,9%). Bên cạnh đó, các tổ, nhóm ngành nghề, tổ liên kết, tổ hợp tác tiếp tục được xây dựng, phát triển phù hợp đặc thù nhu cầu từng địa phương, giúp nhiều chị em nghèo có điều kiện vươn lên. Đến nay, đã xây dựng được 445 tổ với 7.862 thành viên (may gia công, kết cườm, hoa voan, làm trang sức pha lê, tranh thêu chữ thập, làm lồng đèn, may áo cưới, nấu ăn, làm móng, uốn tóc, đan móc len…).
Mô hình Tổ tư vấn cộng đồng tại chi Hội Phụ nữ khu phố, ấp được Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố sáng kiến thành lập, đi đầu trong cả nước, kịp thời tư vấn, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp phụ nữ, tư vấn các vấn đề liên quan đến cuộc sống hàng ngày của gia đình. Đến nay, toàn thành có 2.040 tổ tư vấn cộng đồng ở 2.040 chi hội phụ nữ khu phố, ấp với 7.235 thành viên, trong đó, có 15,9% thành viên là nam giới; lực lượng trí thức chiếm 18,6% gồm nhiều bác sĩ, dược sĩ, giảng viên, luật sư, luật gia, giáo viên...
Một số kinh nghiệm
5 năm qua, phong trào phụ nữ rộng khắp ở các lĩnh vực, nhất là kinh tế, y tế, giáo dục, tham gia hoạt động an sinh xã hội, từ thiện xã hội. Trong từng lĩnh vực đều có những phụ nữ tiêu biểu, điển hình(2) là gương sáng để phụ nữ các giới nỗ lực học tập, noi theo. Từ đó, Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố rút ra một số kinh nghiệm:
Thứ nhất, để thực hiện tốt chức năng tập hợp rộng rãi phụ nữ các giới, bên cạnh việc phát triển hệ thống hội, củng cố các mô hình, câu lạc bộ, đội, nhóm, cần quan tâm tính “liên hiệp” của Hội Phụ nữ các cấp, thông qua các giải pháp như phát triển các tổ chức thành viên, liên tịch, liên kết, phối hợp hoạt động với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể và cả các doanh nghiệp hướng đến đối tượng nữ.
Thứ hai, xây dựng tổ chức hội vững mạnh là then chốt, quyết định mọi vấn đề. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ, năng lực, kỹ năng làm việc cho đội ngũ cán bộ Hội từ thành phố đến cơ sở phải được thường xuyên thực hiện, nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ Hội năng động, vừa giỏi chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị, vừa có kỹ năng công tác vận động quần chúng, công tác phụ nữ...
Thứ ba, phát huy tinh thần đoàn kết trong đội ngũ cán bộ hội là hết sức quan trọng, làm nên sức mạnh nội tại ở từng tổ chức hội các cấp. Vì vậy việc giữ gìn đoàn kết cần được quan tâm, lưu ý.
Thứ tư, sự quan tâm, động viên, hướng dẫn của hội cấp trên đối với hội cấp dưới phải thường xuyên, tổ chức đánh giá rút kinh nghiệm kịp thời để cơ sở hội phát huy tiềm năng, thế mạnh của cán bộ, hội viên, phụ nữ tại địa phương, vận dụng linh hoạt vào phong trào phụ nữ và hoạt động hội.
*
Đại hội đại biểu Phụ nữ thành phố khóa X nhiệm kỳ 2016 – 2021 sẽ diễn ra vào quý IV-2016. Mục tiêu tổng quát của nhiệm kỳ mới được Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Phụ nữ đề xướng là: “Đoàn kết rộng rãi các tầng lớp phụ nữ thành phố; phát huy tiềm năng, sức sáng tạo của phụ nữ trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động hội, xây dựng tổ chức hội vững mạnh. Thực hiện tốt chức năng đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của phụ nữ. Tiếp tục thực hiện mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới và công tác phụ nữ thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Hỗ trợ phụ nữ xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc. Tham gia xây dựng TP.HCM có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình”. Đây là mục tiêu vừa mang tính khái quát, vừa mang tính cụ thể, vừa đáp ứng nhu cầu thiết thực của phụ nữ thành phố vừa tham gia đóng góp xây dựng thành phố, vừa phục vụ yêu cầu trước mắt vừa có định hướng lâu dài. Để đạt được mục tiêu đó, trong nhiệm kỳ các cấp hội phải không ngừng chủ động, sáng tạo và nỗ lực hoàn thành tốt các nhiệm vụ mà Đại hội đề ra.
---------------------------------
(1)
(2)