Thực hiện Chỉ thị số 09-CT/TW ngày 06 tháng 3 năm 2002 của Ban Bí thư khóa IX về một số vấn đề cấp bách cần thực hiện trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo hiện nay, Ban Thường vụ Thành ủy đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, đặc biệt là Chỉ thị số 06-CT/TU ngày 21 tháng 8 năm 2007 về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả chỉ đạo công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và khiếu kiện đông người trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh; qua đó, tạo được sự chuyển biến tích cực hơn trong nhận thức và hành động của các cấp, các ngành trong việc thực hiện công tác này. Cùng với việc chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ quy hoạch, tăng cường quản lý quy hoạch, bổ sung chính sách bồi thường và tái định cư để sớm ổn định cuộc sống người dân ở các dự án, nhất là các chương trình, công trình trọng điểm, tập trung chấn chỉnh, đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, thành phố đã ban hành Quy định tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo; Chỉ thị về chấn chỉnh và tăng cường trách nhiệm của thủ trưởng các cơ quan hành chính Nhà nước trong công tác tiếp công dân, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo...; chỉ đạo các cấp, các ngành tập trung giải quyết các vụ khiếu kiện tồn đọng, nhất là các vụ khiếu kiện đông người (Khu Công nghệ cao, quận 9; Khu Công nghiệp Nhà Bè; Khu Bạch Đàn, quận Bình Thạnh; Khu Vườn rau Phường 6, quận Tân Bình...), nhằm hạn chế phát sinh điểm nóng về khiếu kiện, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn, tạo môi trường đầu tư thuận lợi đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

Tuy nhiên, việc thực hiện công tác này chưa được cấp ủy, chính quyền một số đơn vị địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đúng mức; công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động nhân dân thực hiện chủ trương, chính sách đền bù, giải tỏa ở các dự án đạt hiệu quả chưa cao; việc phối hợp giải quyết khiếu nại, tố cáo giữa các sở - ngành, quận - huyện, giữa thành phố với các cơ quan chức năng Trung ương chưa chặt chẽ, đồng bộ, còn hiện tượng đùn đẩy trách nhiệm, chuyển đơn lòng vòng; công tác giám sát của Hội đồng nhân dân, Mặt trận và các đoàn thể đối với cơ quan hành chính, tư pháp còn hạn chế; kỷ cương, kỷ luật trong giải quyết khiếu nại, tố cáo một số nơi chưa nghiêm, nhất là việc giải quyết các vụ khiếu kiện tồn đọng và triển khai thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật của Trung ương và thành phố, nên tình hình khiếu nại, tố cáo còn diễn biến phức tạp, nhất là các vụ khiếu kiện đông người, đặc biệt từ giữa năm 2007 đến nay, hàng ngàn lượt người dân ở một số địa phương kéo về thành phố khiếu kiện, để số đối tượng chống đối chính trị lợi dụng vu cáo, xuyên tạc, kích động, ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn thành phố.

Để khắc phục những tồn tại, yếu kém trên và nhằm nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong thời gian tới theo tinh thần Thông báo kết luận số 130-TB/TW ngày 10 tháng 01 năm 2008 của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Thành ủy đề ra Chương trình hành động cụ thể như sau:

I. MỤC TIÊU

Tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể nhân dân trong việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, gắn với đẩy mạnh cải cách hành chính, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí để ngăn ngừa, hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo trên địa bàn, nhằm giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi thu hút đầu tư, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

II. NHIỆM VỤ

- Trên cơ sở quán triệt quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong Chỉ thị số 09-CT/TW ngày 06 tháng 3 năm 2002 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về một số vấn đề cấp bách cần thực hiện trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo hiện nay, Thông báo Kết luận số 130-TB/TW ngày 10 tháng 01 năm 2008 của Bộ Chính trị về tình hình, kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo từ năm 2006 đến nay và giải pháp trong thời gian tới, Chỉ thị số 06-CT/TU ngày 21 tháng 8 năm 2007 của Ban Thường vụ Thành ủy về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy, chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả chỉ đạo công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và khiếu kiện đông người trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, các cấp, các ngành tiếp tục bổ sung chương trình, kế hoạch, giải pháp cụ thể để chỉ đạo thực hiện có hiệu quả công tác này, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động của các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể trong thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhằm ngăn ngừa, hạn chế các vụ khiếu nại, tố cáo phát sinh, không để ảnh hưởng đến an ninh, trật tự trên địa bàn.

-Tiếp tục tập trung củng cố, kiện toàn bộ máy tổ chức, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ, công chức các cơ quan hành chính Nhà nước, đặc biệt là đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, cán bộ làm công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, ban quản lý các dự án, cán bộ chuyên trách công tác bồi thường, tái định cư ở các đơn vị, địa phương, gắn với việc giáo dục và rèn luyện xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có phẩm chất, năng lực, trách nhiệm để thực thi công vụ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị và chăm lo đời sống cho nhân dân.

III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU

1. Tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo

- Các cấp ủy tổ chức quán triệt Chương trình hành động của Ban Thường vụ Thành ủy thực hiện Thông báo kết luận số 130-TB/TW ngày 10 tháng 01 năm 2008 của Bộ Chính trị về tình hình, kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo từ năm 2006 đến nay và giải pháp trong thời gian tới; sơ kết rút kinh nghiệm việc thực hiện Chỉ thị số 06 ngày 21 tháng 8, năm 2007 của Ban Thường vụ Thành ủy về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả chỉ đạo công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và khiếu kiện đông người trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, để bổ sung chương trình, kế hoạch thực hiện công tác này, gắn giải quyết khiếu nại, tố cáo với công tác cải cách hành chính, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của các cấp ủy, do đồng chí bí thư cấp ủy trực tiếp chỉ đạo; đồng thời có kế hoạch kiểm tra, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cấp, các ngành. Đưa kết quả thực hiện công tác này vào tiêu chí phân tích chất lượng tổ chức cơ sở Đảng, Đảng viên và bình xét thi đua hàng năm của đơn vị, địa phương; lấy hiệu quả giải quyết khiếu nại, tố cáo là tiêu chuẩn quan trọng để đánh giá năng lực, hiệu quả công tác của cấp ủy, người đứng đầu đơn vị và cán bộ, công chức có trách nhiệm. Định kỳ hàng năm, các cấp ủy chỉ đạo sơ kết rút kinh nghiệm, bổ sung chương trình, kế hoạch thực hiện trong thời gian tới.

- Tiếp tục bổ sung chương trình, kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ đề ra trong Báo cáo sơ kết 8 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TU ngày 08 tháng 8 năm 1998 của Ban Thường vụ Thành ủy. Trong đó, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ lập, thẩm định, phê duyệt, công khai quy hoạch tổng thể, quy hoạch xây dựng; quy hoạch sử dựng đất, tăng cường công tác quản lý theo quy hoạch, thực hiện tốt chính sách bồi thường, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất cho người dân bị giải tỏa ở các dự án, để hạn chế phát sinh khiếu kiện ở địa phương.

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức chấp hành các chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, nhất là chính sách bồi thường, tái định cư ở các dự án và các quy định pháp luật về khiếu nại, tố cáo trong cán bộ, công chức và nhân dân, nhất là người dân trong địa bàn thực hiện các dự án.

- Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện chủ trương trên của các cấp, các ngành; xử lý nghiêm minh số cán bộ, công chức vi phạm chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về khiếu nại, tố cáo.

2. Tăng cường trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước trong thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo

- Thủ trưởng các cơ quan Nhà nước, trước hết Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp và thủ trưởng các sở - ngành cần có kế hoạch tập trung chỉ đạo thực hiện có hiệu quả công tác này. Trong đó, khẩn trương rà soát, thống kê, xác định rõ nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo, đề ra phương án giải quyết phù hợp, có lý, có tình; công khai tiến độ, kết quả xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân theo quy định pháp luật; phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền giải quyết dứt điểm các vụ khiếu nại, tố cáo, nhất là các vụ khiếu nại tồn đọng, các vụ khiếu kiện đông người. Thực hiện nghiêm chế độ tiếp công dân định kỳ của Chủ tịch và Thường trực Ủy ban nhân dân các cấp, của Thủ trưởng các sở - ngành; tăng cường đối thoại với công dân, tổ chức, doanh nghiệp để chỉ đạo giải quyết kịp thời các vụ khiếu nại, tố cáo; kiên quyết xử lý số đối tượng lợi dụng khiếu kiện kích động, gây rối, chống người thi hành công vụ theo quy định pháp luật.

- Tiếp tục triển khai thực hiện Công văn số 2892/VPCP-NN ngày 28 tháng 5 năm 2007 của Thủ tướng Chính phủ về xử lý các vấn đề liên quan đến việc xây dựng các khu công nghiệp, đô thị, nhằm hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo ở khu vực này.

- Phối hợp chặt chẽ với các bộ - ngành Trung ương, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố có liên quan tập trung giải quyết các vụ khiếu kiện đông người của người dân ở các địa phương, không để xảy ra điểm nóng, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự trên địa bàn thành phố.

3. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trên lĩnh vực quy hoạch, nhà đất, đầu tư xây dựng; thực hiện tốt chính sách xã hội, chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

- Các cấp các ngành thường xuyên rà soát, hệ thống các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đã ban hành của Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố để bổ sung chương trình, kế hoạch, giải pháp thực hiện công tác này. Trong đó, tập trung chấn chỉnh, khắc phục các mặt yếu kém, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, nhất là quy hoạch, quản lý quy hoạch, đất đai, đầu tư xây dựng...

- Đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi để người dân thực hiện tốt quyền nghĩa vụ công dân và tham gia giám sát hoạt động của bộ máy chính quyền trong thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí để góp phần hạn chế việc các vụ khiếu nại, tố cáo của nhân dân.

- Tiếp tục nghiên cứu, kiến nghị bổ sung, hoàn thiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân chịu ảnh hưởng bởi các dự án có thu hồi đất; bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của công dân, thực hiện tốt chính sách xã hội là hỗ trợ dạy nghề, giải quyết việc làm cho người có đất bị thu hồi có cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ.

4. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về khiếu nại, tố cáo

- Ủy ban nhân dân các cấp tăng cường công tác kiểm tra việc thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của các đơn vị trực thuộc; kịp thời chấn chỉnh, xử lý các vi phạm trong thực hiện công tác này.

- Ngành Thanh tra có kế hoạch thanh tra trách nhiệm của thủ trưởng các cơ quan Nhà nước trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, đặc biệt là các đơn vị, địa phương có nhiều vụ việc khiếu kiện tồn đọng, phức tạp…; qua đó, kiến nghị chấn chỉnh tồn tại, yếu kém, xử lý nghiêm minh các sai phạm của tập thể, cá nhân có liên quan.

- Cấp ủy ngành Công an, Viện Kiểm sát nhân dân thành phố, Tòa án nhân dân tập trung phối hợp rà soát, có kế hoạch giải quyết các vụ khiếu nại, tố cáo tồn đọng về tư pháp; trong đó, chọn những vụ khiếu kiện có nhiều dư luận bức xúc để tập trung kiểm tra, giải quyết dứt điểm; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hành chính Nhà nước trong việc xét xử các vụ án hành chính và tổ chức thi hành nghiêm túc các bản án đã có hiệu lực pháp luật; có kế hoạch rà soát, xem xét kết luận cụ thể từng vụ việc, nếu có oan, sai phải có biện pháp khắc phục. Đồng thời chủ động nắm chắc diễn biến tình hình, nhất là các vụ khiếu kiện đông người ở các địa phương trên địa bàn để có đối sách kịp thời, hiệu quả; kiên quyết xử lý số đối tượng chống đối, lôi kéo, tiếp tay, cung cấp tiền, phương tiện cho người đi khiếu kiện, kích động người dân ở các địa phương kéo đến thành phố khiếu kiện, gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự trên địa bàn.

5- Tăng cường giám sát công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo

- Tiếp tục nghiên cứu đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của Hội đồng nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp.

- Xây dựng quy chế phối hợp, trao đổi và xử lý thông tin về công tác tiếp công dân giữa các cơ quan Đảng, cơ quan dân cử, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan báo chí nhằm tạo sự đồng thuận, thống nhất trong quá trình giải quyết, thông tin công khai kết quả xử lý các vụ việc khiếu nại, tố cáo của công dân.

6. Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo và công tác hòa giải cơ sở

- Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 9 tháng 12 năm 2003 của Ban Bí thư khóa IX về tăng cường lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân, Đề án phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo cho cán bộ và nhân dân ở phường - xã, thị trấn (Đề án 3) theo Quyết định số 212/QĐ-TTG ngày 16 tháng 02 năm 2004 của Thủ tướng Chính phủ, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về khiếu nại, tố cáo của nhân dân.

- Chỉ đạo các cơ quan truyền thông tăng cường các chuyên mục tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhất là chủ trương quy hoạch, phát triển hạ tầng kỹ thuật - xã hội, chỉnh trang đô thị, các chính sách đối với người bị thu hồi đất ở các dự án, nhằm vận động nhân dân chấp hành chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và các quy định pháp luật về khiếu nại, tố cáo. Chấn chỉnh, xử lý nghiêm việc đăng tải các thông tin không chính xác về các vụ việc khiếu kiện, gây ảnh hưởng đến việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn.

- Phát huy vai trò của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân, nhất là người dân ở các dự án chấp hành chủ trương di dời, giải tỏa để thực hiện dự án và các quy định pháp luật về khiếu nại, tố cáo; thực hiện tốt vai trò thành viên hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư quận - huyện trong việc góp ý xây dựng phương án bồi thường, tái định cư các dự án; tăng cường phối hợp tổ chức đối thoại, nắm tâm tư, nguyện vọng của người dân ở khu vực bị giải tỏa để kịp thời kiến nghị giải quyết khó khăn, vướng mắc; tích cực tham gia hòa giải các vụ tranh chấp, khiếu nại của công dân ngay từ cơ sở phường - xã, thị trấn; vận động, thuyết phục người dân thỏa thuận, tự nguyện giải quyết các tranh chấp, khiếu nại phù hợp với quy định pháp luật, đạo đức xã hội, không để người dân tụ tập, khiếu kiện đông người.

7. Lực lượng Công an nắm chắc diễn biến của tình hình khiếu nại, tố cáo, nhất là những ''khiếu nại đông người'', vượt cấp; tham mưu cho cấp ủy, chính quyền cùng cấp và công an cấp trên chỉ đạo kịp thời, xử lý có hiệu quả các tình huống phức tạp, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

8. Kiện toàn tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ công chức làm công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo

Tiếp tục tập trung củng cố, kiện toàn bộ máy tổ chức, tăng cường đội ngũ cán bộ có phẩm chất, năng lực cho các cơ quan, bộ phận tiếp công dân và ngành thanh tra để nâng cao hiệu quả thực hiện công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo; đồng thời có chính sách, chế độ trợ cấp để động viên đội ngũ cán bộ, công chức chuyên trách công tác này.

IV TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Các cấp ủy chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể tổ chức quán triệt và xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện Chương trình hành động của Thành ủy thực hiện thông báo Kết luận số 130-TB/TW ngày 10 tháng 01 năm 2008 của Bộ Chính trị về tình hình, kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo từ năm 2006 đến nay và giải pháp trong thời gian tới ở từng đơn vị, địa phương; định kỳ hàng năm sơ kết rút kinh nghiệm, bổ sung chương trình, kế hoạch thực hiện trong thời gian tới.

2. Ban Tuyên giáo Thành ủy chỉ đạo các cơ quan báo chí thành phố tăng cường các chuyên mục thông tin; tuyên truyền các chủ trương phát triển kinh tế - xã hội, các chương trình, công trình trọng điểm phục vụ cho yêu cầu phát triển của thành phố, tăng cường biểu dương những điển hình tốt, phê phán, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực khiếu nại, tố cáo để góp phần giáo dục, vận động người dân chấp hành việc di dời, giải tỏa để thực hiện dự án, hạn chế các vụ khiếu nại, tố cáo phát sinh, nhằm tạo môi trường đầu tư thuận lợi thúc đẩy phát triển kinh tế, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

3. Ban Dân vận Thành ủy chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch thực hiện vai trò giám sát hoạt động của các cơ quan dân cử, tổ chức chính trị - xã hội, ban thanh tra nhân dân cơ sở và các tầng lớp nhân dân trong việc thực hiện chính sách bồi thường, tái định cư ở các dự án và giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân.

4. Ủy ban Kiểm tra Thành ủy tham mưu giúp Ban Thường vụ Thành ủy có kế hoạch chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chương trình hành động này, nhất là kiểm tra trách nhiệm của cấp ủy các đơn vị, địa phương có nhiều vụ khiếu kiện tồn đọng, khiếu kiện đông người.

5. Ban Cán sự Đảng Ủy ban nhân dân thành phố cụ thể hóa chương trình, kế hoạch, giải pháp triển khai thực hiện Chương trình hành động của Thành ủy; đồng thời, chỉ đạo rà soát, kiến nghị Trung ương sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hệ thống pháp luật về khiếu nại, tố cáo để có cơ sở pháp lý thực hiện thống nhất, đồng bộ, nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện công tác này; thường xuyên kiểm tra việc triển khai thực hiện của các cấp, các ngành; định kỳ hàng năm báo cáo kết quả cho Ban Thường vụ Thành ủy.