Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021 diễn ra vào ngày 22-5-2016 được đánh giá là thành công tốt đẹp. Với kết quả của cuộc bầu cử, chúng ta càng thấm thía bài học về lòng dân và tin tưởng vào tương lai phát triển của đất nước.
Thành công lớn nhất của cuộc bầu cử chính là thu hút sự quan tâm của người dân, của cử tri cả nước. Với gần 67 triệu cử tri đi bầu (chiếm tỉ lệ 98,7% cử tri cả nước), đây là cuộc bầu cử có quy mô lớn nhất từ trước đến nay. Cử tri quan tâm đến bầu cử từ các cuộc lấy ý kiến giới thiệu người ra ứng cử, những lần hiệp thương, các cuộc tiếp xúc cử tri... và đi bầu với tỉ lệ cao trong sự phấn khởi, hân hoan, trong niềm vui ngày hội.
Cuộc bầu cử đã thể hiện được bản chất dân chủ, tiếp tục khẳng định nền dân chủ được mở ra từ cuộc tổng tuyển cử đầu tiên năm 1946. Truyền thông trong nước và thế giới đã phản ánh và gọi đúng tên đó là “Ngày của dân chủ”. Đó thật sự là ngày của dân chủ vì cuộc bầu cử diễn ra dân chủ, đúng luật, có sự giám sát của dân, của báo chí trong nước và quốc tế... Đó là ngày vui bởi không khí náo nức, tưng bừng, của cờ hoa, biểu ngữ, của sự sạch sẽ, tươm tất ở các đường phố, đường làng, của sự trật tự, an toàn, văn minh, lịch sự...
Thành công có được của cuộc bầu cử, chủ yếu là do ý thức về quyền và trách nhiệm công dân, về sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng, sự phối hợp chặt chẽ trong hệ thống chính trị, trong đó vai trò của Mặt trận Tổ quốc được phát huy đúng mức, công tác tuyên truyền được triển khai tốt, công tác tổ chức bầu cử được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, đúng luật từ các tổ bầu cử... Có lẽ, bài học lớn nhất rút ra từ cuộc bầu cử chính là bài học về lòng dân, về sự sắt son, chung thủy của nhân dân. Trong hoàn cảnh khó khăn, phức tạp, nhân dân đã tỏ rõ tinh thần yêu nước, sức mạnh đại đoàn kết, sự đồng thuận để đất nước bình yên và phát triển.
Nhiều người từng chứng kiến và tham gia bầu cử nhiều lần, kể cả những người đã đi bầu trong cuộc tổng tuyển cử năm 1946, đều bày tỏ cảm giác vui, muốn đi bầu sớm và tự tay bỏ phiếu, bởi lá phiếu có ý nghĩa thiêng liêng. Còn đối với những cử tri trẻ, lần đầu tiên đi bầu cử, cũng đã cho thấy một hình ảnh đầy tự tin, đầy cảm xúc. Ngay như khi xem những người bị tạm giam, tạm giữ được thực hiện quyền công dân, niềm vui và ánh mắt tin tưởng hiện lên trên gương mặt họ như truyền đi tín hiệu lạc quan bởi những chỉ báo đúng đắn về sự tôn trọng quyền con người, quyền công dân của pháp luật Việt Nam.
Từ kết quả của cuộc bầu cử 2016, mở ra một nhiệm kỳ mới của Quốc hội khóa XIV, HĐND TP.HCM khóa IX và HĐND các cấp nhiệm kỳ mới, chúng ta hy vọng sẽ có những bước đột phá có lợi cho dân, cho nước. Việc hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa sẽ đáp ứng yêu cầu của đất nước ở giai đoạn mới, giai đoạn mà sự đổi mới đòi hỏi phải mạnh mẽ, quyết liệt hơn như một sự sống còn, giai đoạn mà sự hội nhập với quốc tế đòi hỏi phải khẳng định sự thành công. Cùng với những yêu cầu của công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc được đặt ở tầm cao hơn và cấp bách hơn.
Các đại biểu của dân mới được bầu vừa có vinh dự lớn, vừa có trọng trách lớn, tất cả đều được dân mong sẽ góp phần tích cực, có ý nghĩa vào sự phát triển của đất nước, của các địa phương, đó cũng là cơ hội để cống hiến, dấn thân vì hạnh phúc nhân dân. Khát vọng vươn lên của người dân trên các vùng miền đất nước, đặc biệt của người dân TP.HCM thể hiện qua các diễn đàn là rất mạnh mẽ và chính đáng, nhiều đề xuất rất thẳng thắn và cũng rất khả thi. Lý giải về nguyên nhân tụt hậu, các chuyên gia cho rằng chủ yếu là do tầm nhìn và thể chế. Vấn đề đặt ra là phải đổi mới về thể chế, về cơ chế mà ở đó người đại biểu có vai trò, có sự tác động và tham gia quyết định như đại biểu Quốc hội.
Người dân mong muốn đổi mới về thể chế, chính sách theo hướng nhà nước, chính quyền phục vụ dân, làm thế nào để huy động được sức dân, tạo thuận lợi cho khởi nghiệp. Cái gì dân làm được thì để cho dân làm, nhà nước không ôm vào. Để hội nhập thành công, cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước phát huy lợi thế trên sân nhà, và có được những chính sách thuận lợi hơn. Cùng với những chính sách mời gọi đầu tư nước ngoài có chủ đích vào những ngành nghề cần thiết. Đối với TP.HCM, cần có cơ chế chính sách vượt trội để xứng đáng là đầu tàu đích thực, là trung tâm hội nhập, kết nối vùng, kết nối với quốc tế tốt hơn và đóng góp lớn hơn cho đất nước. Có cơ chế để thành phố được chủ động, khắc phục tình trạng xin - cho rời rạc từng vụ việc như trước nay sẽ là điều kiện thuận lợi thúc đẩy thành phố phát huy tốt vai trò động lực phát triển.
Trong thực tế, còn những yếu kém, trì trệ, tụt hậu, những hiện tượng quan liêu, tham nhũng, lãng phí, những thủ tục rườm rà làm nản lòng dân, trong chức năng nhiệm vụ của mình, người đại biểu sẽ tích cực tham gia các hoạt động giám sát một cách có hiệu quả, chỉ ra những vấn đề, những địa chỉ cần phải báo cáo, giải trình, cần sớm khắc phục bằng những giải pháp phù hợp. Làm thế nào để người dân không phải phiền lòng vì những việc bức xúc kéo dài mà không thấy bóng dáng đại biểu ở đâu, hay có những việc xem chừng rất nhỏ ở địa phương mà cấp trên phải nhúng tay vào giải quyết.
Bài học vì dân, luôn chăm lo phụng sự nhân dân của Đảng, của bộ máy nhà nước của dân, do dân bầu ra luôn là bài học quý giá, sâu đậm, vững bền trong hành trình đi tới.