Chủ trì hội thảo có Phó Chủ nhiệm Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM Trần Đức Hiển; Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước -chi nhánh TPHCM.

Phát huy nguồn lực kiều hối

Phát biểu tại hội thảo, Phó Vụ trưởng Vụ Quan hệ kinh tế và Khoa học công nghệ Ủy ban Nhà nước về Người Việt Nam ở nước ngoài Nguyễn Hoài Anh nhìn nhận, nguồn lực kiều hối đã và đang trở thành một nguồn lực có vị trí rất quan trọng trong tổng thể các nguồn lực từ bên ngoài. Nguồn kiều hối thường xuyên đạt trên 10 tỉ USD/năm, lên tới 17 tỉ USD/năm 2019. Ngay sau đại dịch Covid-19, dòng kiều hối đã nhanh chóng tăng trở lại, năm 2022 đạt 18 tỉ USD. Trong thời gian tới, có thể dự báo cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài sẽ tiếp tục phát triển về quy mô; vị thế chính trị, kinh tế, xã hội. Nguồn lực kiều bào còn tiềm năng lớn chưa được khai thác. Cùng với sự phát triển của quan hệ giữa Việt Nam và các nước, nhiều người thuộc thế hệ trẻ mong muốn gắn bó với cội nguồn, tìm kiếm cơ hội làm việc, kinh doanh tại Việt Nam.

Trong thời gian tới, ông Nguyễn Hoài Anh kiến nghị cần quán triệt sâu sắc quan điểm của Đại hội XIII của Đảng về phát huy mạnh mẽ mọi nguồn lực, mọi tiềm năng sáng tạo của nhân dân để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; trong đó xác định kiều bào là một nguồn lực có ý nghĩa quan trọng trong tổng thể các nguồn lực từ bên ngoài cần được tranh thủ. Nhiệm vụ đặt ra thời gian tới là cần đồng bộ hóa, triển khai toàn diện, nhất quán, thông suốt, có hệ thống các chủ trương, chính sách, biện pháp về tranh thủ nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài từ Trung ương đến địa phương; tạo động lực, cải thiện môi trường kinh doanh, đầu tư, tạo lập hạ tầng tài chính vững mạnh, giải quyết những vướng mắc trong các lĩnh vực liên quan đến quyền và lợi ích chính đáng, thiết thân của người Việt Nam ở nước ngoài.

Theo ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước - chi nhánh TPHCM cho biết, 5 năm trở lại đây, nguồn kiều hối chuyển về thành phố luôn chiếm tỷ trọng cao so với cả nước. Năm 2018, kiều hối chuyển về TPHCM là 4,7 tỷ USD; năm 2019 là 5,5 tỷ USD; năm 2020 là 6,1 tỷ USD. Riêng năm 2021 đạt mức cao nhất, lên đến 7,1 tỷ USD (tăng 16%). Sang năm 2022, TPHCM vẫn là địa phương dẫn đầu cả nước về lượng kiều hối với 6,6 tỷ USD và trong quý I năm 2023 lượng kiều hối về thành phố tiếp tục tăng trưởng tích cực với gần 2,2 tỷ USD, tăng 19,41% so với cùng kỳ năm 2022. Ngoài cơ chế, chính sách thu hút kiều hối của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, vai trò và vị trí của thành phố là trung tâm kinh tế lớn của cả nước có tác động quan trọng, thu hút nguồn kiều hối chuyển về.

Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước - chi nhánh TPHCM chia sẻ tại hội thảo

Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước - chi nhánh TPHCM tiếp tục phát huy lợi thế của thành phố là trung tâm kinh tế của cả nước, tạo điều kiện thuận lợi, cải thiện môi trường đầu tư để thu hút kiều hối, góp phần phát triển TPHCM trở thành thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Theo ông Nguyễn Đức Lệnh, cũng cần phải tiếp tục khơi dậy lòng yêu nước, khuyến khích kiều bào, người Việt Nam ở nước ngoài, để thu hút nguồn kiều hối về TPHCM.

Phát huy và sử dụng hiệu quả nguồn lực kiều hối

Tại hội thảo, các chuyên gia tài chính kinh tế, ngân hàng, các quỹ tài chính trong nước và quốc tế đã có những góp ý nhằm tạo được sự phối hợp hiệu quả trong các cơ quan, bộ, ngành, địa phương, các ngân hàng thương mại về việc thu hút, phát huy và sử dụng hiệu quả nguồn lực kiều hối.

Góp ý trực tuyến, GS Nguyễn Đình Phú, Chủ tịch Hội Doanh nhân người Việt tại Mỹ dự báo, thời gian tới, kiều hối gửi về giúp người thân sẽ có xu hướng giảm. Thay vào đó, kiều bào chuyển kiều hối về Việt Nam để làm ăn, đầu tư bất động sản... Hiện nhiều kiều bào mong muốn Nhà nước tạo điều kiện để có thể sở hữu nhà tại Việt Nam với quyền lợi như người Việt trong nước. Việt Nam là thị trường còn nhiều tiềm năng nên cần có chính sách tạo thuận lợi, hấp dẫn doanh nghiệp nước ngoài vào đầu tư. Ông Nguyễn Đình Phú cũng đề xuất đẩy mạnh một số hoạt động khác, như thúc đẩy kiều hối ở hoạt động thiện nguyện, du lịch. Đây sẽ là các lĩnh vực có xu hướng sẽ tăng trong việc thu hút kiều hối, mang lại nguồn kiều hối bền vững trong tương lai.

Đại biểu nêu ý kiến tại hội thảo

Còn ông Bùi Việt, Tham tán khoa học công nghệ, Đại sứ quán Việt Nam tại Australia cho biết, quốc gia này có 350.000 người Australia gốc Việt, phần lớn kiều bào đều có trình độ, thu nhập tương đối cao so với mặt bằng chung. Do đó, việc thu hút kiều hối ở các nước phát triển, trong đó có Australia là hết sức quan trọng. Kiều bào mong muốn nguồn tài chính nhàn rỗi được đầu tư và có hiệu quả cao nhất; có thể mua nhà tại Việt Nam thuận lợi; đầu tư vào các dự án sản xuất, kinh doanh trong nước.

TS Lê Thị Thanh Nhàn, Giảng viên cao cấp, chuyên gia về tài chính, Đại học Quốc gia Australia (ANU) nhận định, việc thu hút kiều hối như việc đầu tư một nông trại, trồng càng nhiều cây thì thu hoạch càng lớn. Do đó, TPHCM cần có các giải pháp cụ thể để tăng nguồn lực kiều bào. Trong đó, cần tăng số lượng, chất lượng xuất khẩu lao động; các ngân hàng đầu tư nhiều tiện ích để kiều bào chuyển tiền thuận lợi hơn, giảm chi phí chuyển tiền.

Tiếp thu ý kiến của các đại biểu, ông Trần Đức Hiển, Phó Chủ nhiệm phụ trách Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM cho biết, thành phố đã có nhiều chính sách phù hợp hơn đối với người Việt Nam ở nước ngoài và người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng lao động để thu hút nhiều hơn nữa nguồn kiều hối. Đây được xem là nguồn vốn đóng góp rất lớn cho phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Đơn vị sẽ tiếp thu, tổng hợp và tiếp tục tiếp thu ý kiến đóng góp từ cơ quan quản lý, người trực tiếp gửi kiều hối, trình lãnh đạo thành phố, phê duyệt đề án chính sách thu hút và phát huy nguồn lực kiều hối trên địa bàn TPHCM.