Chú tọng xây dựng và duy trì văn hóa Đảng trong trường học

Theo các đại biểu, trong trường đại học, Đảng uỷ lãnh đạo thực hiện vai trò quan trọng trong việc lãnh đạo và quản lý các hoạt động chuyên môn. Theo đó, Đảng uỷ lãnh đạo xác định chiến lược phát triển của trường đại học dựa trên sứ mạng và mục tiêu đào tạo, nghiên cứu và phục vụ cộng đồng. Họ phát triển các kế hoạch và chính sách nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của trường. Đảng uỷ lãnh đạo định hướng và giám sát chất lượng giáo dục trong trường đại học; đảm bảo rằng các chương trình đào tạo được kiểm định, đáp ứng được yêu cầu chuyên môn và đáp ứng nhu cầu của xã hội…

PGS.TS Lâm Nhân, Chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học Văn hóa TPHCM, cho rằng, Đảng uỷ lãnh đạo thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động nghiên cứu và sáng tạo trong trường đại học. Họ đẩy mạnh việc tiến hành các dự án nghiên cứu, tạo ra môi trường học tập động lực và đầu tư vào cơ sở vật chất cần thiết để phát triển hoạt động nghiên cứu và sáng tạo. Đặc biệt, Đảng uỷ đóng vai trò quan trọng trong việc lãnh đạo xây dựng và duy trì văn hóa Đảng trong trường đại học. Xây dựng một môi trường làm việc chuyên nghiệp, công bằng và minh bạch, thúc đẩy tinh thần đoàn kết, sáng tạo và trách nhiệm. Đảng uỷ lãnh đạo nhà trường phối hợp với các tổ chức đào tạo để đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn và năng lực của cán bộ Đảng trong trường đại học. Đảm bảo rằng cán bộ Đảng có đủ kiến thức và kỹ năng để thực hiện nhiệm vụ chuyên môn trong giáo dục đại học.

Theo TS Nguyễn Mỹ Hạnh, Phó Giám đốc Nhạc viện TPHCM, so với các trường đại học khác thì trường thuộc khối Bộ VHTTDL có lượng sinh viên rất ít, do đó nguồn để lựa chọn hoặc phát triển đảng viên rất hạn chế. Khó khăn nữa là sinh viên trường nghệ thuật với đặc trưng là nghệ sĩ, đôi khi các em tập trung chuyên môn nhiều hơn, việc các em phấn đấu vào Đảng cũng khó khăn hơn.

PGS.TS Lâm Nhân phát biểu ý kiến tại hội nghị.

“Tuy nhiên, khi các em đã đứng vào hàng ngũ Đảng thì hoạt động rất năng nổ, thể hiện tố chất và nhiệt thành với công tác chuyên môn. Các em có trách nhiệm lan tỏa hình ảnh sinh viên Nhạc viện trong rất nhiều chương trình nghệ thuật. Điển hình là dù chương trình có trả thù lao nhiều nhưng nếu chưa được kiểm duyệt và chưa đảm bảo về tư tưởng, chính trị thì các em cũng sẽ không nhận lời. Các em ưu tiên phục vụ các chương trình mang nhiệm vụ chính trị, các chương trình giao lưu, tham gia phục vụ cộng đồng. Nói tóm lại, dù số lượng sinh viên Nhạc viện TPHCM ít nhưng khi đã đứng vào hàng ngũ Đảng thì tính Đảng của các em được phát huy rất mạnh”, TS Nguyễn Mỹ Hạnh cho biết.

Nguồn nhân lực văn hóa nghệ thuật đang đối mặt thách thức lớn

Đại diện các trường cho biết, trong bối cảnh tinh giản biên chế và thực hiện các quy định của pháp luật như Nghị định 161/2018/NĐ-CP, các trường khối đơn vị sự nghiệp công lập phải chấm dứt hợp đồng chuyên môn, giảm các đầu mối và biên chế, số lượng người làm việc ngày càng giảm đi, công việc lại tăng thêm, nguồn nhân lực văn hóa nghệ thuật đang phải đối mặt với những thách thức lớn.

Theo PGS.TS Lâm Nhân, hiện các đơn vị sự nghiệp công lập cũng đang đối diện với sự cạnh tranh từ các trường đại học tự chủ và trường đại học ngoài công lập. Với mức đãi ngộ cao, chú trọng về hiệu quả công việc hơn là hình thức, đặc biệt là từ khi có Thông tư 02/2022/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cơ chế ký hợp đồng chuyên môn 12 tháng không phân biệt trường công lập hay ngoài công lập để tính giảng viên cơ hữu trong mở ngành cũng như tuyển sinh. Các trường ngoài công lập thuận lợi hơn trong việc tuyển nguồn giảng viên có trình độ cao từ các đơn vị sự nghiệp công lập, với mức đãi ngộ tương xứng, những giảng viên trẻ, có năng lực sẽ tìm sự thử thách mới. Chỉ tính riêng tháng 10/2022, Trường Đại học Văn hóa TPHCM đã có 4 tiến sĩ nghỉ việc; trong 2 năm từ 2022  -2023, Nhà trường có 17 viên chức nghỉ việc và nghỉ hưu. Trong đó có 6 tiến sĩ, 1 phó giáo sư.

Một thực tế nữa, là số lượng viên chức trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể thao có trình độ cao từ tiến sĩ trở lên ngày càng ít đi. Số lượng giáo sư, phó giáo dư, tiến sĩ nghỉ hưu, nghỉ việc nhiều trong khi số các giảng viên còn lại thì chưa theo kịp. Hoạt động đào tạo nâng cao trình độ giảng viên lĩnh vực văn hóa nghệ thuật và thể thao còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là đào tạo trình độ tiến sĩ. Người làm nghệ thuật, thể thao có thể tổ chức dàn dựng, biên đạo các chương trình nghệ thuật, huấn luyện thi đấu thể thao một cách nhanh chóng nhưng để thể hiện bằng văn bản như viết các bài báo, công trình nghiên cứu, luận án,… là hết sức khó khăn. Có thể nói, đào tạo trình độ cao trong các lĩnh vực giáo dục thì lĩnh vực nghệ thuật, thể thao là khó nhất. Chính vì vậy, số lượng giảng viên có trình độ tiến sĩ là rất hiếm.

Lễ kết nạp đảng viên cho sinh viên là chiến sĩ tình nguyện mùa hè xanh của Trường Đại học Thể dục thể thao TPHCM.

Việc đào tạo đã khó, hiện tại, các quy định pháp luật lại hạn chế thời gian công tác của giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ. Trước đây, Nghị định 141/2013/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục đại học có nội dung tại Điều 9 về “Kéo dài thời gian làm việc đối với giảng viên đủ tuổi nghỉ hưu” Theo đó: “Thời gian kéo dài làm việc đối với giảng viên có học vị là tiến sĩ là không quá 5 năm, có chức danh phó giáo sư là không quá 7 năm và đối với giảng viên có chức danh giáo sư là không quá 10 năm” Tuy nhiên đến nay, Nghị định 50/2022/NĐ-CP quy định về nghỉ hưu ở tuổi cao hơn đối với viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập thì giảng viên là tiến sĩ mà không phải giảng viên cao cấp là không được kéo dài; giảng viên là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ chỉ được kéo dài thời gian công tác tối đa không quá 5 năm. Nghị định này đã làm phát sinh các tình huống, ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển nhân sự, công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học.

“Để đào tạo được nguồn nhân lực văn hóa có chất lượng, đáp ứng yêu cầu phát triển hiện nay, ngoài các cơ chế cần thay đổi và đề xuất thay đổi, vấn đề giữ chân các giảng viên có trình độ cao, phát huy vai trò của giảng viên đại học trong bối cảnh hiện nay. Đảng uỷ cần lãnh đạo, chỉ đạo việc tạo điều kiện và môi trường làm việc thuận lợi, đào tạo và nâng cao trình độ chuyên môn, khuyến khích hoạt động nghiên cứu và sáng tạo, đánh giá công việc một cách công bằng và tạo cầu nối giữa giảng viên và sinh viên”, PGS.TS Lâm Nhân bày tỏ.

Kết luận Hội nghị, Bí thư Đảng ủy khối Lương Văn Nhiền đề nghị cần lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ công tác chuyên môn và các mặt hoạt động của tổ chức đảng trong trường học, xây dựng mối quan hệ gắn bó, chặt chẽ giữa cấp ủy, tổ chức đảng, Hội đồng trường và lãnh đạo nhà trường, tạo thành một khối thống nhất. Chủ động rà soát toàn bộ mọi mặt hoạt động của đơn vị với tinh thần “tự soi, tự sửa” để phát hiện kịp thời những hạn chế, thiếu sót và chủ động khắc phục. Coi công tác tự kiểm tra như một nhu cầu tự thân, hết sức cần thiết để có giải pháp khắc phục hạn chế, thiếu sót trước đòi hỏi ngày càng cao đối với công tác quản lý.

“Các tổ chức đảng cần tiếp tục đổi mới theo tinh thần thực chất - hiệu quả gắn với chuyển đổi số; lấy “thực chất - hiệu quả làm thước đo trong mọi hoạt động của các trường, đơn vị”. Chú trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, an ninh quốc phòng cho cán bộ viên chức và sinh viên; thực hiện nghiêm công tác bảo vệ bí mật Nhà nước, bảo vệ chính trị nội bộ; hướng đến xây dựng “trường học hạnh phúc gắn liền với thành phố đáng sống” để thu hút, giữ chân người tài”, Bí thư Đảng ủy khối Lương Văn Nhiền nhấn mạnh.