Có thể khẳng định, việc hình thành văn hóa đọc nói chung và đọc sách nói riêng góp phần rất quan trọng trong việc hình thành và rèn giũa những gì tốt đẹp nhất trong con người, giúp con người nỗ lực vươn tới thành công, và vì vậy sách là người bạn, người thầy cần thiết cho tất cả mọi người. Nhìn lại bức tranh văn hóa đọc ở Việt Nam hiện nay, không thể phủ nhận những tiến bộ đáng kể như: Hệ thống thư viện công cộng đã phát triển từ tỉnh tới huyện và đang vươn tới nhiều xã trên toàn quốc. Mô hình thư viện rất đa dạng, dưới nhiều hình thức và cấp bậc như: Thư viện trường phổ thông, thư viện trường đại học, thư viện khoa học kỹ thuật, thư viện quân đội, đặc biệt là thư viện tư nhân, thư viện gia đình hiện diện khắp nơi…; phong trào Văn hóa đọc được thể hiện rộng khắp, với nhiều hình thức đa dạng, phong phú…

Đối với lực lượng Công an nhân dân - lực lượng nòng cốt trong bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ, bảo vệ nhân dân, việc đọc sách càng có ý nghĩa quan trọng. Qua sách, mỗi cán bộ, chiến sĩ Công an sẽ tích lũy tri thức, kỹ năng, rèn luyện bản lĩnh chính trị và lý tưởng cách mạng, đồng thời cũng là dịp để họ “tự soi, tự sửa”, nỗ lực phấn đấu và vượt qua những cám dỗ thường ngày, đủ sức đề kháng để phòng tránh “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, của nhân dân, của chế độ. Mặt khác, đọc sách giúp mỗi cán bộ, chiến sĩ rèn giữa kỹ năng làm việc nhóm, sinh hoạt tập thể, đồng thời là dịp để kết nối, thắt chặt tình cảm, sự yêu thương, tinh thần đoàn kết với đồng chí, đồng đội…

Hiện nay, Bộ Công an, Cục Công tác đảng và công tác chính trị đang tiếp tục chỉ đạo thực hiện Đề án “Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đến năm 2020, định hướng đến 2030” của Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt là việc xây dựng hệ thống các thư viện điện tử, xây dựng tủ sách, tham gia tích cực và có hiệu quả các hoạt động trong Ngày sách Việt Nam… nhằm tạo môi trường đọc thuận lợi, thúc đẩy phát triển văn hóa đọc và xây dựng phong trào đọc sách trong lực lượng Công an nhân dân.

Tuy nhiên, có nhiều vấn đề đang đặt ra trong việc xây dựng, triển khai và thúc đẩy văn hóa đọc, đặc biệt là trong các trường Công an nhân dân. Mặc dù đã nhận thức được tầm quan trọng của sách và văn hóa đọc, song người cán bộ, chiến sĩ, học viên vẫn chưa thể đưa việc đọc sách trở thành thói quen và chưa hình thành một “hệ sinh thái” văn hóa đọc tốt. Nguyên nhân được chỉ ra, một phần do cường độ học tập, thực hiện nhiệm vụ chiếm nhiều thời gian trong ngày, một phần do chưa có môi trường được truyền cảm hứng để đến với sách và một phần do sách không có sức hút bằng những phương tiện giải trí khác như mạng xã hội, trò chơi điện tử... Do đó, xây dựng văn hóa đọc trong lực lượng Công an nhân dân cũng như tạo môi trường thuận lợi để sách đến gần hơn, trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày của người cán bộ, chiến sĩ là nhiệm vụ vô cùng quan trọng và cần thiết, nhất là trong giai đoạn hiện nay.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”. Chữ “trồng người” trong lời căn dặn trên của Bác không chỉ là ở trình độ nghiệp vụ, thể chất, sức khỏe mà nó còn nằm ở giáo dục đạo đức, lương tri và lòng trắc ẩn. Việc đầu tư cải thiện cho tủ sách, thư viện sách để kích thích văn hóa đọc của lực lượng Công an nhân dân nói chung là một cách “trồng người” đơn giản nhưng hiệu quả vô cùng cao. Từ nhu cầu của họ, ta tiếp sức cho điều đó bằng một tủ sách để nâng cấp các giá trị trong lực lượng Công an nhân dân, không chỉ còn là những nghiệp vụ đơn thuần mà họ còn được rèn luyện nhân cách, kỹ năng và thái độ sống.

Cùng với đó là thành lập “cộng đồng đọc sách cùng nhau”, tạo môi trường để mọi người đọc sách cùng nhau - Nơi gặp mặt thường xuyên để đọc sách đọc sách mỗi ngày/mỗi tuần/mỗi tháng. Từ đó, góp phần xây dựng thói quen đọc sách, tạo môi trường thúc đẩy tinh thần đọc sách qua các hoạt động mà các câu lạc bộ, đội nhóm... trong các trường Công an nhân dân thực hiện. Tăng cường truyền thông về sách và văn hóa đọc nhằm tăng độ “phủ sóng” của sách và văn hóa đọc trong môi trường sống, học tập, làm việc của các cán bộ, chiến sĩ, học viên Công an nhân dân. Từ đó khơi gợi hứng thú đọc sách cũng như giúp duy trì thói quen này một cách bền vững.

Một giải pháp không kém phần quan trọng nữa là cần luật hóa văn hóa đọc, đưa văn hóa đọc vào khuôn khổ, xem như là một hoạt động thường niên, liên tục, tạo hiệu ứng và sức lan tỏa sâu rộng trong toàn xã hội. Đặc biệt, qua việc luật hóa văn hóa đọc, hệ thống chính trị của Việt Nam đã xác định việc đọc sách của người dân như là một hệ giá trị trong quá trình xây dựng đất nước. Khi việc đọc sách và sáng tạo được khuyến khích ở khắp mọi nơi thì xã hội sẽ tự hình thành ra những tầng bậc tinh thần để những công dân tiệm cận các giá trị tinh thần đó.

Suy cho cùng thành bại của mọi chính sách hay công cuộc cải cách đều nằm ở trong sự chuyển biến của từng người dân nói chung và của từng cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân nói riêng. Vì vậy, mỗi bậc phụ huynh, thầy cô giáo, mỗi gia đình, mỗi cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân phải trở thành thành viên tích cực trong việc xây dựng văn hóa đọc. Để làm được điều đó thì điều trước tiên là chính mình phải có được thói quen đọc sách, tự ý thức được mình phải tham gia đọc sách. Đó sẽ là tiền đề cốt lõi để góp phần nâng cao hiệu quả văn hóa đọc trong giai đoạn hiện nay.