Đủ thuốc đáp ứng cho nhu cầu điều trị

Theo bà Lê Thiện Quỳnh Như, Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 có hiệu lực thi hành từ 1/1/2024, tuy nhiên chưa có Nghị định và Thông tư hướng dẫn kịp thời có thể dẫn đến chậm tiến độ mua sắm thuốc, vật tư y tế của các cơ sở y tế công lập. Trước đó, các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã chủ động rà soát nhu cầu sử dụng thuốc, vật tư y tế để thực hiện mua sắm dự trữ cho quá trình chuyển tiếp và thời gian chờ ban hành các hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu. Đến nay, về cơ bản, TPHCM vẫn đủ thuốc đáp ứng cho nhu cầu điều trị. Một số thuốc bị gián đoạn tạm thời đã được các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh mua sắm bổ sung bằng nguồn cung ứng khác hoặc sử dụng các phác đồ điều trị thay thế.

Bên cạnh đó, Sở Y tế thường xuyên theo dõi tình hình cung ứng thuốc, vật tư y tế của các cơ sở y tế công lập trực thuộc và kịp thời điều phối thuốc, vật tư y tế giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Sở Y tế đã thành lập các tổ công tác liên quan đến việc cung ứng thuốc hỗ trợ tích cực giúp đơn vị giải quyết các trường hợp khó khăn, vướng mắc.

Bà Lê Thiện Quỳnh Như cho biết, hiện nay, Việt Nam nói chung và TPHCM nói riêng chưa tự chủ được nguồn nguyên liệu và sản xuất thuốc. Tại một số thời điểm, nguồn cung ứng thuốc bị ảnh hưởng của dịch bệnh và các cuộc xung đột trên thế giới. Do đó, việc thiếu hụt thuốc có thể xảy ra khi nhu cầu thuốc tăng đột biến như các đợt bệnh đau mắt đỏ, tay chân miệng... Ngoài ra, đã có nhiều trường hợp thuốc chưa đáp ứng đủ nhu cầu điều trị, nhất là đối với thuốc phục vụ nhu cầu điều trị đặc biệt do một số nguyên nhân. Trong đó, thuốc không sẵn có trên thị trường và thường chưa có số đăng ký lưu hành trong khi nhu cầu thường phát sinh đột xuất. Thuốc có nhu cầu sử dụng thấp, không thường xuyên nên ít được sản xuất. Thuốc có giá thành rất cao trong khi có nhu cầu sử dụng thường rất thấp và nguy cơ hủy thuốc cao sau mua sắm nếu không có ca bệnh sử dụng nên các cơ sở y tế không mua dự trữ.

Đại diện Sở Y tế cho biết, đối với thuốc hiếm, các đơn vị đã chủ động lập kế hoạch đấu thầu mua sắm, dự trù đơn hàng nhập khẩu để kịp thời đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân. Trong thực tiễn, để đảm bảo công tác điều trị, ngành y tế TP đã chủ động, kịp thời xử lý một số tình huống khẩn cấp. Riêng đối với các trường hợp ngộ độc Botulinum Toxin vào tháng 5/2023, TP đã đề nghị Cục Quản lý Dược hỗ trợ nguồn cung ứng thuốc và tiếp nhận khẩn cấp 6 lọ thuốc BAT từ Tổ chức Y tế thế giới. Sở Y tế cũng đã kiến nghị Bộ Y tế duyệt các đơn hàng nhập khẩu như globulin và phenobarbital điều trị bệnh tay chân miệng nặng, dung dịch cao phân tử Dextran điều trị sốc sốt xuất huyết.

Chủ động theo dõi sát tình hình cung ứng thuốc

Bà Lê Thiện Quỳnh Như đã chia sẻ một số giải pháp để TP đảm bảo nguồn cung ứng thuốc, vật tư y tế cho các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên địa bàn TP. Trong đó, Sở Y tế chỉ đạo các cơ sở y tế công lập thuộc phạm vi quản lý khẩn trương triển khai công tác mua sắm thuốc ngay khi có Nghị định và Thông tư hướng dẫn về đấu thầu thuốc, vật tư y tế; chủ động giải quyết các vấn đề trong quá trình lựa chọn nhà thầu theo đúng thẩm quyền và tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, tập huấn, nâng cao năng lực cho các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động đấu thầu. Sở Y tế cũng đã triển khai chạy thử phần mềm tra cứu thuốc cấp cứu tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên địa bàn với mục đích có thể tìm kiếm nhanh nhất các thuốc cấp cứu đang tồn kho tại các cơ sở y tế, từ đó điều chuyển ngay đến nơi đang cần thuốc.

Bệnh nhân nhận thuốc Bảo hiểm Y tế tại Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch

Bà Lê Thiện Quỳnh Như thông tin, để tăng tính chủ động cho Thành phố trong công tác cung ứng thuốc cho hệ thống khám bệnh, chữa bệnh trên địa bàn, giải quyết vấn đề khó khăn trong việc nhập khẩu các thuốc hiếm, thuốc dùng trong trường hợp khẩn cấp, ngày 10/7/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 84/2024/NĐ-CP về việc thí điểm phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực cho chính quyền TPHCM. Theo đó, đối với lĩnh vực dược, TP có thẩm quyền quyết định cấp phép nhập khẩu thuốc đáp ứng nhu cầu điều trị đặc biệt, phát sinh trong quá trình khám chữa bệnh cho các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thuộc phạm vi quản lý của TP. Việc phân cấp này sẽ giúp rút ngắn thời gian tổng hợp nhu cầu thuốc của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên địa bàn và thời gian chuẩn bị hồ sơ của cơ sở nhập khẩu. TP sẽ chủ động theo dõi sát tình hình cung ứng thuốc và mô hình bệnh tật để hỗ trợ doanh nghiệp nhập khẩu thuốc kịp thời; theo dõi tiến độ, thời gian giải quyết thủ tục hành chính đối với hồ sơ cấp phép nhập khẩu thuốc để nhanh chóng giải quyết nhu cầu thuốc điều trị cho cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên địa bàn TP.

Để phát huy mạnh mẽ hơn nữa hiệu quả phân cấp quản lý nhà nước và trong khi chờ Bộ Y tế thành lập các Trung tâm dự trữ thuốc Quốc gia, Sở Y tế sẽ tham mưu UBND TP trình HĐND TP về triển khai thí điểm dự trữ cơ số các nhóm thuốc cấp cứu, thuốc hiếm cho nhu cầu cấp bách để có thể điều tiết sử dụng ngay khi phát sinh ca bệnh cần điều trị.

Bên cạnh đó, để khắc phục vấn đề về nguồn cung ứng thuốc trong nước, UBND TP đã ban hành Quyết định phê duyệt Đề án phát triển công nghiệp dược TPHCM đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Theo đó, dự kiến Khu công nghiệp chuyên ngành Y - Dược sẽ hoàn thiện cơ sở hạ tầng và đưa vào hoạt động từ sau năm 2031.