Giảng dạy âm nhạc trong trường phổ thông có tầm quan trọng nhằm tạo cho học sinh có lối tư duy sáng tạo, hướng đến cái đẹp, góp phần hình thành nhân cách, phẩm chất con người và giáo dục toàn diện cho học sinh. Tại Việt Nam trong nhiều năm qua, môn Âm nhạc được triển khai ở bậc tiểu học và THCS nhưng chưa đạt được mục tiêu mong muốn.

Theo các đại biểu, khó khăn lớn nhất hiện nay trong việc đưa âm nhạc vào nhà trường là lực lượng giáo viên còn thiếu và yếu. Số liệu từ Bộ Giáo dục - Đào tạo cho biết, trong tổng số hơn 16.000 giáo viên âm nhạc chỉ có 613 giáo viên trình độ đại học, chiếm 3,9%; có 86% giáo viên trình độ cao đẳng và trung cấp; có gần 7% giáo viên dạy kiêm nhiệm.

Tại TPHCM, từ năm 2016, UBND TP đã giao Sở Giáo dục - Đào tạo xây dựng Đề án “Giáo dục âm nhạc dân tộc trong trường học trên địa bàn TPHCM giai đoạn 2016 - 2020”. Theo PGS.TS Bùi Thiên Hoàng Quân, Giám đốc Trung tâm Biểu diễn âm nhạc, Nhạc viện TPHCM, hiện nay giáo viên dạy nhạc tốt nghiệp chuyên ngành âm nhạc dân tộc chỉ vẻn vẹn 10 người, trong khi TPHCM có đến 259 trường THCS.

“Tại các trường học, việc mua sắm nhạc cụ dân tộc hay tổ chức các buổi biểu diễn, nói chuyện chuyên đề về âm nhạc, nhất là âm nhạc dân tộc dường như hiếm khi được tổ chức tại các trường THCS”, PGS.TS Bùi Thiên Hoàng Quân tâm tư.

Các chuyên gia cho rằng, trên thực tế giáo viên dạy bộ môn âm nhạc phải có hiểu biết về lý thuyết âm nhạc, phải rèn luyện để có kỹ năng thực hành giúp các em hát kết hợp gõ đệm đúng với tất cả các sắc thái biểu cảm, hình thành ở các em cảm xúc và thị hiếu lành mạnh. Tuy nhiên, tại các trường, giáo viên dạy âm nhạc còn phải kiêm nhiệm nhiều việc như Tổng phụ trách Đội, phụ trách hoạt động ngoài giờ lên lớp, thường xuyên quá tải, trong khi chế độ đãi ngộ còn hạn chế, vì thế việc chuẩn bị bài giảng rất khó khăn, chất lượng giáo viên dạy nhạc của nhiều giáo viên hiện nay vẫn chưa tốt… Bên cạnh hạn chế về nguồn nhân lực thì công tác triển khai giảng dạy âm nhạc trong nhà trường còn khó khăn về kinh phí đào tạo, cơ sở vật chất…

PGS.TS Tạ Quang Đông, Giám đốc Nhạc viện TPHCM cho rằng, để giáo dục âm nhạc phát huy được hiệu quả, cần phải có sự phối hợp của Nhà nước để phát triển văn hóa nghệ thuật cho đến cố gắng thay đổi phương pháp đào tạo giảng viên, dạy học cho học sinh. Các trường cần xây dựng các chương trình phổ cập âm nhạc, tổ chức những buổi sinh hoạt ngoại khóa với những trò chơi âm nhạc để các em có động lực tìm hiểu sâu về lĩnh vực này…

Tại hội thảo, ban tổ chức đã phát động Liên hoan Âm nhạc học đường TPHCM năm học 2018 - 2019. Liên hoan diễn ra từ ngày 1/1/2019 đến 19/5/2019 tại Nhạc viện TPHCM.