Bài 1: Chuyển biến bước đầu

(Thanhuytphcm.vn) - Thời gian qua, đặc biệt là trong những tháng đầu năm 2017, với sự vào cuộc quyết liệt của các cấp chính quyền trong công tác lập lại trật tự lòng đường, vỉa hè trên địa bàn TPHCM đã làm cho nhiều tuyến đường trở nên thông thoáng. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn một số tồn tại cần khắc phục.

Chỗ chấp hành, chỗ chưa

Ghi nhận của chúng tôi trong những ngày giữa tháng 3 trên các tuyến đường như: Hàm Nghi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Lý Tự Trọng, Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tôn, Trần Hưng Đạo (Quận 1), Ngô Quyền, 3 Tháng 2, Nguyễn Chí Thanh (Quận 10), Võ Thị Sáu, Nam Kỳ Khởi Nghĩa (Quận 3), Nơ Trang Long, Nguyễn Xí, Phan Đăng Lưu, Điện Biên Phủ (Bình Thạnh)… vỉa hè trở nên thông thoáng, không còn cảnh lấn chiếm để bày biện hàng hóa buôn bán, xe cộ được xếp ngay ngắn không tràn ra bên ngoài. Người dân, du khách trong và ngoài nước dễ dàng đi bộ trên vỉa hè. Tại các tuyến đường nói trên, sau khi được chính quyền địa phương tuyên truyền vận động về đảm bảo trật tự lòng đường, vỉa hè, người dân đã tự nguyện tháo dỡ bậc thềm nhà xây lấn ra vỉa hè, cũng như để xe theo đúng vạch sơn cho phép, thu dọn hàng quán vào bên trong.

Chị Dương Thị Hạnh, nhà số 290 đường Ngô Quyền, Phường 8, Quận 10 chia sẻ: “Gia đình tôi buôn bán đồ chơi trẻ em cần nhiều diện tích để bày biện hàng hóa, nhưng do nhà nhỏ nên thời gian qua, cực chẳng đã phải tận dụng một phần vỉa hè để trưng bày ra ngoài. Những ngày qua, thấy ở các quận, huyện trên địa bàn TP và tại Quận 10 đồng loạt ra quân lập lại trật tự lòng lề đường, vỉa hè; nên khi được cán bộ phường đến tuyên truyền vận động tôi chấp hành ngay vì đợt này TP làm đồng bộ, quyết liệt”.

Chủ tịch UBND Quận 1 Trần Thế Thuận cho biết, từ ngày 16/1/2017 đến đầu tháng 3, UBND Quận 1 tổ chức ra quân lập lại trật tự đô thị, tổ chức lại vỉa hè với 23 lượt tại 45 tuyến đường trọng điểm và đã thay đổi diện mạo, không còn tình trạng lấn chiếm của các hộ kinh doanh, buôn bán.

Trái ngược với các tuyến đường nói trên, hiện nay tại một số tuyến đường ở các quận, huyện vẫn còn tình trạng người dân lấn chiếm lòng, lề đường để kinh doanh buôn bán gây mất trật tự mỹ quan đô thị.

Chiều 14/3, có mặt trên tuyến đường Nguyễn Trãi (đoạn gần với giao lộ Nguyễn Văn Cừ, Quận 5), chúng tôi chứng kiến cảnh nhiều người bán nón thời trang, ba lô, túi xách chiếm dụng vỉa hè, thậm chí tràn xuống cả lòng đường gây mất trật tự đô thị và an toàn giao thông. Khi thấy chúng tôi đưa máy hình lên chụp, nhiều người trong số đó đã có thái độ phản ứng.

Tương tự, tại tuyến đường Nguyễn Chí Thanh (Quận 5), dù đã có vạch kẻ sơn trên vỉa hè cho phép người dân để xe, buôn bán bên trong, nhưng một số cửa hàng sửa chữa xe gắn máy vẫn để xe tràn ra bên ngoài vạch sơn, chiếm hết vỉa hè để kinh doanh gây mất trật tự, không còn lối cho người đi bộ. Đường Đinh Bộ Lĩnh, Ung Văn Khiêm (Bình Thạnh), cũng bị nhiều hộ kinh doanh, người bán hàng rong chiếm dụng vỉa hè buôn bán chiếm hết lối đi.

Không chỉ có vỉa hè mà lòng đường tại một số quận trung tâm TP cũng bị tài xế xe ô tô, taxi tận dụng làm chỗ đậu, đỗ xe gây mất trật tự an toàn giao thông. Trưa 17/3, có mặt tại các tuyến như: Võ Văn Tần (đoạn trước Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, Quận 3); Nguyễn Du, Chu Mạnh Trinh (Quận 1), nhiều tài xế chạy xe ô tô, xe taxi ngang nhiên đậu dưới lòng đường, dù đây là những tuyến đường cấm đậu xe. Tại đây, để đối phó với lực lượng chức năng, các tài xế cho xe bật xi nhan hai bên giống như xe đang dừng chờ khách.

Nhiều vấn đề cần giải quyết

Theo Văn phòng UBND TPHCM, trong những năm qua, TP đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, yêu cầu các cấp, các ngành tăng cường trách nhiệm trong công tác quản lý, đảm bảo trật tự lòng lề đường, vỉa hè nhưng kết quả thực hiện vẫn chưa đạt yêu cầu. Mặc dù, hầu hết các quận, huyện đều có nỗ lực trong thực hiện công tác theo cam kết với Chủ tịch UBND TP, nhưng tình trạng tái lấn chiếm vỉa hè để buôn bán, kinh doanh trái phép vẫn xảy ra; tình trạng dừng, đậu xe tràn lan, trái phép chưa có chuyển biến; chợ tự phát tuy có giảm nhưng chưa dứt điểm, tập trung phần lớn quanh các khu công nghiệp; nhiều nơi chất lượng vỉa hè xuống cấp, ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị và gây khó khăn cho người đi bộ…

Người dân trên đường 3 Tháng 2, Quận 10, chủ động đập bỏ các bậc thềm nhà xây lấn ra vỉa hè.

Về nguyên nhân, theo UBND TP, là do sự phối hợp giữa các đơn vị chức năng trong cùng địa phương, giữa các địa phương chưa cao, đặc biệt tại các khu vực giáp ranh của nhiều phường, quận như khu vực Bệnh viện Chợ Rẫy. Lãnh đạo nhiều quận, huyện chưa thật sự quan tâm, chưa quyết liệt chỉ đạo, chưa kiểm điểm cấp phường không thực hiện tốt công tác này. Mặt khác, cách làm chưa phù hợp; công tác tuyên truyền chưa thường xuyên, sâu sát, chưa chuyển biến được nhận thức của người dân; công tác kiểm tra, xử lý hành vi vi phạm chưa thường xuyên, thiếu kiên quyết, nhất là ở cấp phường, xã… dẫn đến dư luận cho rằng có tình trạng bao che, bảo kê, tiêu cực. Bên cạnh đó, nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế, thường tái vi phạm; nhiều tuyến đường TP không có vỉa hè hoặc vỉa hè hẹp.

Về phía địa phương, Chủ tịch UBND quận Bình Tân Lê Văn Thinh cho biết, dù thời gian qua, quận đã triển khai nhiều giải pháp nhằm từng bước tăng cường công tác quản lý đô thị, lập lại trật tự đô thị trên địa bàn, tuy nhiên vẫn còn một số khó khăn như cơ sở hạ tầng một số khu vực chưa đồng bộ, một số tuyến đường hiện hữu vỉa hè hẹp khó khăn trong công tác vận động, xử lý hoặc chưa đầu tư hoàn chỉnh. Mặc dù quận đã tập trung phát triển các cửa hàng tiện ích, củng cố các chợ truyền thống nhưng chưa đáp ứng đủ nhu cầu mua sắm của người dân, nhất là tại các khu vực có khu công nghiệp.