Phát biểu tại Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiều lần khẳng định vai trò lớn của văn hóa: "Văn hóa còn thì dân tộc còn". Tổng Bí thư mong muốn sau hội nghị này, công tác văn hóa sẽ có bước chuyển biến, tiến bộ mới, mạnh mẽ hơn nữa, hiệu quả cao hơn nữa, ghi một dấu mốc mới trên con đường chấn hưng, phát triển nền văn hóa Việt Nam trong thời kỳ mới.
Trong bài phát biểu tâm huyết tại Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nêu lên 6 nhiệm vụ trọng tâm, trong đó có việc chú trọng xây dựng Đảng và hệ thống chính trị về văn hóa, về đạo đức; kiên quyết đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, để Đảng ta và hệ thống chính trị của nước ta thật sự là đạo đức, là văn minh, tiêu biểu cho lương tri và phẩm giá con người Việt Nam. Xây dựng văn hóa trong lãnh đạo, quản lý; phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ cấp chiến lược, người đứng đầu theo tư tưởng, đạo đức, phong cách văn hóa của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nâng cao vai trò, năng lực lãnh đạo của Đảng; hiệu quả quản lý của Nhà nước; sự tham gia tích cực của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội trong sự nghiệp phát triển văn hóa…
Thật có ý nghĩa khi gắn nội dung này với Hội nghị cán bộ toàn quốc quán triệt, triển khai kết luận và quy định của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng diễn ra sau đó hơn hai tuần, ngày 9/12/2021 (gọi tắt là Hội nghị về xây dựng Đảng). Hội nghị nhằm tiếp tục đẩy mạnh việc tổ chức nghiên cứu, quán triệt Kết luận 21-KL/TW “Về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" và Quy định 37-QĐ/TW về “Những điều đảng viên không được làm” trong toàn Đảng và hệ thống chính trị. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức trách nhiệm, quyết định chính trị, tinh thần tự giác, gương mẫu của cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, tổ chức, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên nhằm thực hiện quyết liệt có hiệu quả các quy định của Trung ương.
Phát biểu tại Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế, khuyết điểm trong việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII của Đảng: Một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý nhận thức chưa đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm, thiếu gương mẫu, phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí chiến đấu, đặc biệt là sa vào chủ nghĩa cá nhân, nói không đi đôi với làm, vi phạm kỷ luật Đảng, vi phạm pháp luật của Nhà nước... Hệ thống chính trị ở nước ta chưa thực sự trong sạch, vững mạnh như mong muốn; không ít cán bộ, đảng viên, nhất là những người có chức, có quyền, làm việc ở những ngành, lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực vẫn thiếu tu dưỡng và rèn luyện, vẫn sa vào chủ nghĩa cá nhân,…
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước chủ trì Hội nghị cán bộ toàn quốc quán triệt, triển khai Kết luận và Quy định của Ban Chấp hành Trung ương về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. (Ảnh: QDND.vn)Tổng Bí thư đã chỉ đạo 6 vấn đề trọng tâm, trong đó cần phải thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp một cách đồng bộ, toàn diện, bao gồm cả việc thực hiện 10 nhiệm vụ nêu trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết, kết luận, chỉ thị, các quy định khác của Đảng và pháp luật của Nhà nước; kết hợp chặt chẽ giữa "xây và chống", "chống và xây". Đồng thời, mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, đặc biệt là người đứng đầu, người chủ trì phải gương mẫu, tự giác làm trước, nghiêm túc tự phê bình, kiểm điểm, tự soi lại mình, đơn vị mình, gia đình mình, cái gì tốt thì phát huy, cái gì khiếm khuyết thì tự điều chỉnh, cái gì xấu thì tự gột rửa, tự sửa mình…
Ngày 14/12/2021, diễn ra Hội nghị đối ngoại toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại XIII của Đảng. Đây là lần đầu tiên kể từ khi thành lập Đảng cũng như từ khi nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời, Đảng ta tổ chức một hội nghị chuyên sâu về công tác đối ngoại với quy mô toàn quốc. Hội nghị đánh giá toàn diện kết quả công tác đối ngoại, tình hình khu vực và thế giới, giúp nhận thức sâu sắc hơn đường lối đối ngoại. Từ đó, đề ra nội dung, nhiệm vụ, giải pháp công tác đối ngoại thời gian tới. Nhiệm vụ đặt ra là thực hiện đồng bộ, nâng cao chất lượng, hiệu quả cả ba trụ cột đối ngoại, đó là đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng và quản lý thống nhất của Nhà nước; tích cực góp phần tạo dựng và gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định tranh thủ điều kiện thuận lợi để phát triển đất nước, nâng cao vị thế Việt Nam,…
Phát biểu tại Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khái quát, hơn 90 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, chúng ta đã xây dựng nên một trường phái đối ngoại và ngoại giao rất đặc sắc và độc đáo, mang đậm bản sắc "cây tre Việt Nam", "gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển", thấm đượm tâm hồn, cốt cách và khí phách của dân tộc Việt Nam. Đó là: Mềm mại, khôn khéo, nhưng rất kiên cường, quyết liệt; linh hoạt, sáng tạo nhưng rất bản lĩnh, kiên định, can trường trước mọi thử thách, khó khăn vì độc lập dân tộc, vì tự do, hạnh phúc của nhân dân. Đoàn kết, nhân ái, nhưng kiên quyết, kiên trì bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc. Biết nhu, biết cương; biết thời, biết thế; biết mình, biết người; biết tiến, biết thoái, "tùy cơ ứng biến", "lạt mềm buộc chặt"!
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh trình bày báo cáo thành tựu, phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm của công tác đối ngoại theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. (Ảnh: VOV.vn)Về định hướng công tác đối ngoại trong thời gian tới, Tổng Bí thư nêu lên 6 vấn đề trọng tâm, trong đó “phải đặc biệt chú trọng công tác xây dựng tổ chức, bộ máy và đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ”. Theo đó, các cán bộ phải không ngừng rèn luyện vững vàng về chính trị, luôn tuyệt đối trung thành với lý tưởng của Đảng, với lợi ích của dân tộc, tỉnh táo trước sự tác động, lôi kéo của các thế lực thù địch, chủ động tích cực phòng ngừa không để "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", vướng vào tham nhũng, tiêu cực. Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Một nhà ngoại giao, một nhà hoạt động đối ngoại giỏi trước hết phải là một nhà chính trị giỏi, luôn lấy lợi ích của quốc gia - dân tộc, của chế độ làm kim chỉ nam trong hành động; đồng thời phải có phong cách ứng xử văn hóa, bởi lẽ đối ngoại chính là văn hóa, là đại diện cho văn hóa của dân tộc trong giao lưu với các dân tộc khác. Các nhà ngoại giao, các nhà hoạt động đối ngoại cần luôn luôn ghi nhớ rằng, phía sau mình là Đảng, là Đất nước, là Nhân dân. Phải tự tin, vững vàng, kiên định và khôn khéo, mưu lược”…
Ba hội nghị có thể xem là ba trụ cột trong phát triển đất nước hiện nay, bên cạnh một số trụ cột khác như giữ vững ổn định chính trị và quốc phòng – an ninh, phục hồi và phát triển kinh tế, tiếp tục phòng chống dịch... Tuy nhiên, ba trụ cột này có những nét rất đặc biệt, bởi Hội nghị văn hóa lần gần nhất đã diễn ra 73 năm, Hội nghị đối ngoại diễn ra lần đầu tiên, còn Hội nghị về xây dựng Đảng tuy diễn ra nhiều lần hơn nhưng chưa lần nào có quy mô rộng và tính chất quan trọng như lần này. Nếu so sánh với các trụ cột khác, vốn diễn ra khá thường xuyên hơn, thì các trụ cột này hiện được đặc biệt quan tâm bồi đắp, càng ngày càng làm cho vững vàng, chắc chắn, có ý nghĩa sâu rộng trong cả hệ thống chính trị, trong cả nước. Nếu Hội nghị văn hóa mang tính tác động, khơi gợi khát vọng của toàn dân thì Hội nghị về xây dựng Đảng tập trung vào các vấn đề của nội bộ Đảng, còn Hội nghị đối ngoại là chuẩn bị các tâm thế để ứng xử với các nước, với thế giới.
Dù ba hội nghị có vai trò và ý nghĩa khác nhau nhưng được đặt vào cùng một bối cảnh lịch sử, xã hội, đồng thời có những điểm chung rất quan trọng là đều chú trọng đến công tác xây dựng Đảng, chú trọng vấn đề cán bộ… nên thực sự đã mang đến một kỳ vọng lớn lao cho toàn dân: đó là trên nền tảng văn hóa của Đảng, của đất nước, Đảng phải thực hiện xây dựng bộ máy và đội ngũ của mình trong sạch, vững mạnh, từ đó mới có thể giữ được nước, giữ được chế độ, quan hệ tốt với các nước, tham gia xây dựng hòa bình để làm cơ sở, nền tảng phát triển kinh tế - xã hội, phấn đấu giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa như Đại hội Đảng lần thứ XIII đã đề ra.