I. KHÁI QUÁT THÂN THẾ VÀ SỰ NGHIỆP CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
Chủ tịch Hồ Chí Minh (lúc nhỏ tên là Nguyễn Sinh Cung, khi đi học tên là Nguyễn Tất Thành, hoạt động cách mạng lấy tên là Nguyễn Ái Quốc) sinh ngày 19 tháng 5 năm 1890 trong một gia đình nhà nho yêu nước, tại làng Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.
Ngày 05 tháng 6 năm 1911, từ bến cảng Sài Gòn, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành lên đường sang phương Tây, mang theo mình một khát vọng cháy bỏng tìm đường cứu nước để đem lại: “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi”.
Người tham gia lập Hội vận động cách mạng của nhân dân nhiều nước và đấu tranh giải phóng dân tộc mình. Ngày 18 tháng 6 năm 1919, với tên gọi Nguyễn Ái Quốc, Người đã thay mặt Hội những người Việt Nam yêu nước tại Pháp gửi đến Hội nghị Véc-xây bản yêu sách, đòi Chính phủ các nước họp Hội nghị phải thừa nhận các quyền tự do, dân chủ và quyền bình đẳng của dân tộc Việt Nam.
Năm 1920, tại Đại hội Tua, Người đã tham gia thành lập Đảng Cộng sản Pháp; năm 1921, Người tham gia thành lập Hội Liên hiệp các dân tộc thuộc địa Pháp; năm 1922 xuất bản tờ báo “Người cùng khổ” ở Pháp; năm 1923, Người được bầu vào Ban Chấp hành Quốc tế Nông dân; năm 1924, Người tham gia Đại hội lần thứ V của Quốc tế Cộng sản và được chỉ định là Ủy viên Thường trực Bộ Phương Đông, trực tiếp phụ trách Cục Phương Nam; năm 1925, Người tham gia thành lập Hội Liên hiệp các dân tộc bị áp bức châu Á; xuất bản cuốn sách nổi tiếng “Bản án chế độ thực dân Pháp”...
Sau gần 10 năm tìm đường cứu nước, Nguyễn Ái Quốc đã đi đến nhiều châu lục, tiến hành khảo sát chủ nghĩa thực dân, đế quốc ở các nước tư bản và nhiều nước thuộc địa. Sớm nhận thức được xu hướng phát triển của thời đại, Nguyễn Ái Quốc là người Việt Nam đầu tiên ủng hộ Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại và tìm thấy ở chủ nghĩa Mác - Lênin con đường giải phóng của giai cấp công nhân và nhân dân các nước thuộc địa. Người nói: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản”. Để chuẩn bị cho việc thành lập Đảng của những người cộng sản Việt Nam, năm 1925, Người thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở Quảng Châu (Trung Quốc) và tổ chức Cộng sản Đoàn làm nòng cốt, đào tạo cán bộ cộng sản để lãnh đạo Hội và truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam. Năm 1929, nhiều tổ chức cộng sản đã ra đời ở Việt Nam: Đông Dương Cộng sản Đảng; An Nam Cộng sản Đảng, Đông Dương Cộng sản Liên đoàn. Năm 1930 được sự phân công của Quốc tế Cộng sản lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã chủ trì Hội nghị thống nhất ba tổ chức cộng sản ở Việt Nam.
Hội nghị thống nhất các tổ chức Cộng sản có ý nghĩa như là một Đại hội thành lập Đảng. Chánh cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Chương trình tóm tắt của Đảng Cộng sản Việt Nam được thông qua tại Hội nghị do Nguyễn Ái Quốc chủ trì chính là Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng đã quyết nghị lấy ngày 03 tháng 02 (dương lịch) hằng năm làm ngày kỷ niệm thành lập Đảng.
Từ năm 1930 - 1940, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc tiếp tục hoạt động cho sự nghiệp giải phóng của dân tộc Việt Nam và các dân tộc bị áp bức khác trong điều kiện vô cùng khó khăn, gian khổ.
Năm 1941, Người về nước triệu tập Hội nghị lần thứ 8 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương, xác định đường lối đấu tranh giải phóng dân tộc, chỉ đạo thành lập Việt Nam độc lập đồng minh Hội (Việt Minh), tổ chức lực lượng vũ trang giải phóng, xây dựng căn cứ địa cách mạng, lãnh đạo Nhân dân khởi nghĩa từng phần và tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước.
Cách mạng Tháng Tám năm l945 thắng lợi. Ngày 02 tháng 9 năm 1945 tại Quảng trường Ba Đình, Người đọc bản Tuyên ngôn độc lập, tuyên bố thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; tổ chức Tổng tuyển cử tự do trong cả nước, bầu Quốc hội và thông qua Hiến pháp dân chủ đầu tiên của Việt Nam. Quốc hội khóa I (năm 1946) đã bầu Người làm Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã đập tan âm mưu đen tối của các thế lực thù địch, phản động, bảo vệ và giữ vững chính quyền cách mạng.
Tại Đại hội lần thứ II của Đảng (năm 1951), Người được bầu làm Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, cuộc kháng chiến của Nhân dân Việt Nam chống thực dân Pháp xâm lược đã giành thắng lợi vẻ vang, kết thúc bằng chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “chấn động địa cầu” (năm 1954).
Miền Bắc hoàn toàn giải phóng, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục lãnh đạo Nhân dân ta thực hiện đồng thời hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng Việt Nam là tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước.
Đại hội lần thứ III của Đảng (năm 1960) đã nhất trí bầu lại Chủ tịch Hồ Chí Minh làm Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam. Quốc hội khóa II, khóa III bầu Người làm Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Cùng với Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra đường lối đúng đắn lãnh đạo cuộc kháng chiến vĩ đại của Nhân dân Việt Nam chống chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ; lãnh đạo thắng lợi sự nghiệp cải tạo xã hội chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc; đặt nền móng và không ngừng vun đắp tình hữu nghị giữa dân tộc Việt Nam với các dân tộc trên thế giới, giữa Đảng Cộng sản Việt Nam với các đảng cộng sản và phong trào công nhân quốc tế.
Ngày 02 tháng 9 năm 1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời, để lại muôn vàn tiếc nuối cho toàn Đảng, dân tộc Việt Nam và nhân dân thế giới.
Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng vĩ đại, có những cống hiến xuất sắc cho dân tộc và cho nhân loại tiến bộ. Dịp Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (năm 1990), tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp quốc (UNESCO) đã phong tặng Chủ tịch Hồ Chí Minh danh hiệu: “Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới”.
II. CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH - ANH HÙNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC, DANH NHÂN VĂN HÓA THẾ GIỚI
1. Chủ tịch Hồ Chí Minh - Anh hùng giải phóng dân tộc, chiến sĩ lỗi lạc của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế
Năm 1930, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam, đánh dấu một bước ngoặt lịch sử của cách mạng nước ta. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đứng đầu là lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, Nhân dân Việt Nam từ miền xuôi đến miền ngược, từ Bắc chí Nam đã gắn kết thành một khối, phát huy cao độ sức mạnh của toàn dân tộc làm cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945, lật đổ chế độ thuộc địa nửa phong kiến, lập nên Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Nhà nước công nông, dân chủ đầu tiên ở Đông Nam Á.
Ngày 02 tháng 9 năm 1945, thay mặt Chính phủ cách mạng lâm thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập, trịnh trọng tuyên bố trước quốc dân đồng bào và toàn thế giới “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và thật sự đã trở thành một nước tự do độc lập”. Ngay sau khi giành độc lập, chính quyền cách mạng non trẻ của nước ta cùng một lúc phải đối mặt với “Giặc đói”, “Giặc dốt”, “Giặc ngoại xâm”. Trong điều kiện cực kỳ khó khăn, phức tạp, thù trong, giặc ngoài “Ngàn cân treo sợi tóc”, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra đường lối, chiến lược, sách lược lãnh đạo toàn dân tộc, chèo lái con thuyền cách mạng vượt qua cơn hiểm nghèo, bảo vệ Đảng và giữ vững chính quyền cách mạng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã cùng toàn Đảng xây dựng đường lối “Vừa kháng chiến vừa kiến quốc”; “Thực hiện đồng thời hai nhiệm vụ chiến lược”; lãnh đạo Nhân dân phát huy cao độ lòng yêu nước, khí phách anh hùng đánh thắng chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, xây dựng và bảo vệ miền Bắc, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, hoàn thành sự nghiệp cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là biểu tượng cao đẹp của chủ nghĩa yêu nước chân chính kết hợp nhuần nhuyễn với chủ nghĩa quốc tế vô sản. Ngay từ khi đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, ánh sáng chân lý của thời đại, tấm lòng của Người luôn hướng về nhân dân các dân tộc bị áp bức, chiến đấu không mệt mỏi vì một thế giới hòa bình, các dân tộc được tự do và bình đẳng, con người được sống hạnh phúc. Người đã hết lòng, hết sức xây dựng sự đoàn kết nhất trí giữa các đảng cộng sản anh em trên cơ sở chủ nghĩa Mác - Lênin và chủ nghĩa quốc tế vô sản trong sáng; không ngừng vun đắp quan hệ gắn bó, hữu nghị giữa các dân tộc Đông Dương, các nước láng giềng; cống hiến xuất sắc cả về lý luận và thực tiễn cho phong trào cộng sản và phong trào giải phóng dân tộc. Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại là chiến sĩ quốc tế lỗi lạc, kiên cường và vô cùng trong sáng, suốt đời chiến đấu cho công bằng, hòa bình và tiến bộ của các dân tộc bị áp bức trên thế giới.
2. Chủ tịch Hồ Chí Minh - Danh nhân văn hóa thế giới
Những năm tháng hoạt động cách mạng ở nước ngoài, Người viết sách, báo bằng tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Nga… tiếp thu tinh hoa văn hóa phương Tây đặc biệt là tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lênin, đỉnh cao tư tưởng nhân văn của nhân loại, nhờ đó đã kết tinh ở Người những giá trị văn hóa vừa dân tộc, vừa hiện đại. Hồ Chí Minh làm thơ chữ Hán, văn thơ chữ Hán của Người đạt đến trình độ của bậc Hán học. Người tiếp thu tinh hoa của Nho giáo, Phật giáo, kế thừa truyền thống văn hóa phương Đông. Hồ Chí Minh đã vận dụng, phát triển và làm phong phú chủ nghĩa Mác - Lênin trên một loạt vấn đề phù hợp với thực tiễn cách mạng Việt Nam. Hồ Chí Minh nhận rõ ý nghĩa lớn lao và vị trí đặc biệt quan trọng của văn hóa, Người chỉ rõ: “Văn hóa soi đường quốc dân đi”.
Hồ Chí Minh là chiến sĩ tiên phong của nền văn học - nghệ thuật, báo chí cách mạng, đấu tranh không mệt mỏi cho độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, cho công bằng, lẽ phải trên trái đất. Dưới sự lãnh đạo tài tình của Người, cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 của Nhân dân ta đã thành công, giành lại độc lập cho dân tộc, đồng thời cũng đã trả lại vị trí xứng đáng cho văn hóa Việt Nam, mở ra một thời đại mới cho nền văn hóa dân tộc.
Tư tưởng Hồ Chí Minh, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh thấm sâu vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội của dân tộc Việt Nam, đã trở thành văn hóa dân tộc. Sự đóng góp của Hồ Chí Minh về văn hóa không chỉ ở phương diện lý luận mà còn thấm đượm trong toàn bộ cuộc đời và sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Người, tỏa sáng trong mỗi việc làm, từng cử chỉ, từng mối quan hệ với đồng bào, đồng chí và bạn bè quốc tế. Cốt lõi trong tư tưởng văn hóa Hồ Chí Minh là lòng yêu nước, thương dân, thương yêu con người, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân. Người đề cao lý tưởng cứu nước, cứu dân “Tổ quốc trên hết”, “Dân tộc trên hết”, “Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Hồ Chí Minh quan niệm: “Ở đời và làm người là phải thương nước, thương dân, thương nhân loại đau khổ bị áp bức”. Việc gì có lợi cho dân thì phải làm cho kỳ được. Việc gì hại cho dân thì phải hết sức tránh. Đó là một nhân sinh quan, một triết lý sống rất nhân văn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Cả cuộc đời cách mạng gần 60 năm, Người đã chiến đấu chống áp bức bất công, đem lại cuộc sống ấm no cho Nhân dân, cho dân tộc, mưu cầu hạnh phúc cho nhân loại. Người đã hiến dâng cả cuộc đời cho dân tộc, cho phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Hồ Chí Minh không chỉ là một nhà tư tưởng lỗi lạc, mà còn là nhà hoạt động thực tiễn xuất sắc; không chỉ là một chính trị gia vĩ đại, mà còn là một nhà văn hóa kiệt xuất.
Các nhà nghiên cứu trong nước và thế giới đã và tiếp tục bàn đến văn hóa chính trị Hồ Chí Minh, văn hóa đạo đức Hồ Chí Minh. Thế giới có nhiều thay đổi nhưng vẫn còn vẹn nguyên nhiều giá trị. Trong những giá trị trường tồn đó, có di sản tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh. Đó là: Nhân đạo và hòa bình; Tổ quốc và nhân loại; dân chủ và nhân văn; tự do và hạnh phúc; tinh thần yêu nước và chủ nghĩa dân tộc chân chính; đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư...
III. TIẾP TỤC THỰC HIỆN NHỮNG TƯ TƯỞNG VĨ ĐẠI CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
Thực hiện Di chúc thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo Nhân dân ta đạt được những thành tựu to lớn:
Hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, đưa đất nước đi lên chủ nghĩa xã hội: Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước thắng lợi, kết thúc 21 năm chiến đấu chống Mỹ và 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc từ Cách mạng Tháng Tám năm 1945, chấm dứt vĩnh viễn ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc và chế độ phong kiến ở nước ta, hoàn thành cơ bản cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong cả nước, bảo vệ và phát triển những thành tựu của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc. Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đã mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam - kỷ nguyên đất nước độc lập, thống nhất, đi lên chủ nghĩa xã hội.
Thực hiện lý tưởng xã hội chủ nghĩa, đem lại phồn vinh cho đất nước, hạnh phúc cho Nhân dân:
- Kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, thực hiện Di chúc của Bác Hồ, Đảng đã tập trung sức lực và trí tuệ lãnh đạo Nhân dân ta tiến hành công cuộc cách mạng đưa cả nước đi theo con đường mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chọn. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhân dân ta đã phấn đấu gian khổ và thu được những kết quả hết sức quan trọng. Tuy vậy, trong xây dựng kinh tế, chúng ta đã từng phạm một số sai lầm, khuyết điểm; Đảng đã “Nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật”, thẳng thắn phân tích những nguyên nhân của sự vấp váp, sai lầm. Tin tưởng vào sức mạnh của Nhân dân và dân tộc, Đảng khởi xuống đường lối đổi mới và quyết tâm tiến hành sự nghiệp đổi mới vì hạnh phúc của Nhân dân.
- Công cuộc đổi mới ở nước ta gần 30 năm qua đã đạt được những thành tựu to lớn. Về kinh tế, đã đưa đất nước ta ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, kinh tế tăng trưởng, cơ sở vật chất - kỹ thuật được tăng cường, đời sống của các tầng lớp Nhân dân không ngừng được cải thiện; thực hiện có kết quả chính sách phát triển kinh tế nhiều thành phần; thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được hình thành; thực hiện có hiệu quả mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa, giữa tiến bộ và công bằng xã hội; công tác giải quyết việc làm và xóa đói, giảm nghèo đạt kết quả tốt; sự nghiệp giáo dục có bước phát triển mới về quy mô, đa dạng hóa về loại hình trường lớp; khoa học - công nghệ và tiềm lực khoa học - công nghệ có bước phát triển nhất định; công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân có tiến bộ; những giá trị văn hóa đặc sắc của dân tộc được thừa kế và phát triển…; quan hệ đối ngoại phát triển mạnh mẽ, vị thế nước ta trên trường quốc tế được nâng cao…
Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định con đường xã hội chủ nghĩa, kiên định sự lãnh đạo của Đảng - nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam; thực hiện công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng: Tại Đại hội lần thứ VII của Đảng (năm 1991), Đảng ta đã khẳng định cùng với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, là kim chỉ nam cho hành động của Đảng và cách mạng Việt Nam.
- Thực hiện Di chúc của Người, trong tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới rất nặng nề, các thế lực thù địch tấn công toàn diện vào Đảng, vào chế độ, Đảng ta vẫn vững vàng, thể hiện rõ bản chất cách mạng và khoa học, kiên định về mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, lãnh đạo Nhân dân ta thực hiện công cuộc đổi mới đạt nhiều thành tựu to lớn, quan trọng, đưa sự nghiệp cách mạng tiến lên.
- Công tác xây dựng Đảng đã được đặt ra trong nhiều nghị quyết, chỉ thị của Đảng. Tiếp theo Cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng theo Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) khóa VIII, Đảng ta đã ban hành Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vần đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Chỉ thị số 06-CT/TW, ngày 07 tháng 11 năm 2006 của Bộ Chính trị về tổ chức Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Chỉ thị 03-CT/TW, ngày 14 tháng 5 năm 2011 về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Sau thời gian triển khai thực hiện, các cấp ủy đã quan tâm nhiều hơn đến việc phát hiện, ngăn chặn, xử lý tiêu cực, sai phạm; tinh thần tự phê bình và phê bình của cán bộ, đảng viên có tiến bộ; việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí đã có chuyển biến; tinh thần, thái độ phục vụ Nhân dân, ý thức trách nhiệm với công việc được giao của cán bộ được nâng lên; góp phần khắc phục một bước tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên.
Phát huy tình cảm quốc tế trong sáng, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, nâng cao vị thế đất nước trong hội nhập quốc tế: Đảng ta ngay từ khi ra đời đã giương cao ngọn cờ của chủ nghĩa quốc tế vô sản, đề ra nhiệm vụ đoàn kết với giai cấp vô sản thế giới, với các dân tộc bị áp bức, coi đó là một nguyên tắc, một trong những nhân tố quyết định thành công của cách mạng nước ta. Từ sau khi phá bỏ chính sách bao vây, cấm vận của Mỹ và một số nước khác, Việt Nam đã tham gia hội nhập quốc tế trên nhiều lĩnh vực, mở rộng quan hệ ngoại giao với trên 180 nước, quan hệ kinh tế thương mại với trên 200 nước và vùng lãnh thổ; là thành viên của nhiều tổ chức, diễn đàn quốc tế; đang đàm phán tham gia Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP); tích cực tham gia giải quyết những vấn đề biên giới, lãnh thổ, biển, đảo với các nước liên quan, góp phần giữ vững môi trường hòa bình khu vực và thế giới.
IV. CÁN BỘ, ĐẢNG VIÊN VÀ NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỌC TẬP VÀ LÀM THEO TẤM GƯƠNG ĐẠO HỒ CHÍ MINH THEO CHỈ THỊ 03-CT/TW CỦA BỘ CHÍNH TRỊ
Việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đến nay đạt được nhiều kết quả tích cực, nhận thức của cán bộ, đảng viên và Nhân dân tiếp tục nâng lên, trở thành việc làm thường xuyên, tự nguyện, tự giác trong hoạt động hàng ngày. Nhiều nơi việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã trở thành động lực, tiêu chí đánh giá, thành biểu hiện cụ thể về hành vi, lời nói, ứng xử chuẩn mực hàng ngày trong giải quyết công việc, trong mối quan hệ với đồng nghiệp và Nhân dân, góp phần hạn chế các vi phạm, ngăn ngừa nhũng nhiễu, phiền hà cho người dân.
Hầu hết cấp ủy các cấp, thủ trưởng cơ quan, đơn vị đã quan tâm sâu sắc hơn trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, chủ động, tích cực triển khai thực hiện việc tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, phát huy trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu. Gắn việc học tập và làm theo Bác với công tác xây dựng Đảng, thực hiện nhiệm vụ chính trị, tăng cường đi cơ sở, tiếp xúc đối thoại, giải quyết những vấn đề bức xúc, nổi cộm ở địa phương, cơ quan, đơn vị; quan tâm đến công tác chính trị, tư tưởng, tổ chức kiểm tra, giám sát thường xuyên. Các cấp ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể - chính trị xã hội tổ chức nhiều phong trào, hoạt động trọng tâm tại cơ sở, quan tâm chăm lo người nghèo, công nhân, lao động có thu nhập thấp, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang, sinh viên, học sinh có hoàn cảnh khó khăn... Thành phố đã chọn những nơi có các vấn đề nổi cộm, gây bức xúc ở địa phương, cơ quan, đơn vị, những vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống Nhân dân làm điểm để tập trung chỉ đạo giải quyết, rút kinh nghiệm cho việc chỉ đạo chung. Một số nơi có nhiều biện pháp, cách làm phong phú, thiết thực, thúc đẩy các phong trào thi đua sâu rộng, lan tỏa mạnh mẽ đến cán bộ, công chức, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân, đạt được những kết quả rõ nét, nâng cao tinh thần trách nhiệm, tính gương mẫu về đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, góp phần nâng cao chất lượng công tác xây dựng Đảng, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và đảng viên, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị.
Nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong sinh hoạt chi bộ được các cấp ủy đảng thực hiện nghiêm túc. Chú trọng rà soát, xây dựng chuẩn mực đạo đức theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh kết hợp với các giải pháp thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”; những nội dung chuẩn mực đạo đức của đơn vị đều được tổ chức bàn bạc, thảo luận, bổ sung một cách dân chủ, công khai trong sinh hoạt chi bộ và sinh hoạt đơn vị.
Hàng năm, Thành phố tổ chức họp mặt kỷ niệm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh và biểu dương tập thể, cá nhân thực hiện tốt học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác, tạo hiệu ứng tích cực trong cán bộ, đảng viên, các ngành, các giới. Từ năm 2011 đến năm 2014, có hơn 8.000 tập thể và cá nhân được biểu dương cấp cơ sở, 402 tập thể và 618 cá nhân được biểu dương cấp Thành phố, trong đó có 287 đồng chí là cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp Thành phố, quận, huyện và cơ sở. Việc bình chọn, biểu dương được tổ chức thẩm định, bình xét từ cấp cơ sở, từ các điển hình tập thể, cá nhân tiêu biểu ở nhiều lĩnh vực, trong nhiều giới; ngày càng xuất hiện nhiều gương “Liêm”, “Chính”, trong đó có gương của cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp.
Qua 4 năm thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW đã có sự chuyển biến ngày càng tích cực, có mặt sâu sắc hơn trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên và đông đảo các tầng lớp Nhân dân; việc đề ra các giải pháp đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị đã gắn bó chặt chẽ hơn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, giải quyết các vấn đề bức xúc của từng địa phương, đơn vị và từng cá nhân. Cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và Nhân dân ngày càng hiểu sâu hơn tấm gương đạo đức hết sức cao cả nhưng cũng hết sức bình dị, gần gũi của Bác, tự giác học tập và làm theo Bác để ngày càng hoàn thiện mình, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị và của cá nhân. Tinh thần trách nhiệm, ý thức tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên đã trở nên tự giác và thường xuyên hơn, ý thức làm theo ngày càng chuyển biến tích cực, góp phần đấu tranh ngăn chặn tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, công chức và tạo sức lan tỏa ra Nhân dân.
V. KẾT QUẢ THỰC HIỆN ĐỀ ÁN XÂY DỰNG TƯỢNG ĐÀI CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH TẠI THÀNH PHỐ
1. Quy hoạch tổng thể Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minhđến năm 2010 theo Quyết định 185/2004/QĐ-TTg, ngày 28 tháng 10 năm 2004 của Thủtướng Chính phủ, xác định “Ưu tiên xây dựng Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh trongquy hoạch tại những địa phương gắn với các sự kiện lịch sử trọng đại của cáchmạng Việt Nam, ghi đậm dấu ấn về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch HồChí Minh gắn với những mốc lịch sử đặc biệt quan trọng của đất nước”. Thực hiệnQuyết định này, ngày 20 tháng 4 năm 2011, Ban Thường vụ Thành ủy đã có Công vănsố 113-CV/TU đề nghị Ban Bí thư Trung ương Đảng xem xét và chấp thuận chủ trươngcho phép thành phố Hồ Chí Minh xây dựng Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại trungtâm hành chính thành phố Hồ Chí Minh. Ngày 06 tháng 6 năm 2011, Ban Bí thư Trungương Đảng có Thông báo số 35-TB/TW, đồng ý với chủ trương này.
2. Đề án xây dựng Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại thành phố Hồ Chí Minh đề ra những yêu cầu sau:
- Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh là nội dung quan trọng quyết định nhất của Đề án xây dựng Tượng đài. Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh phải khắc họa chân thực thần thái, vóc dáng, phong cách, trí tuệ, những đức tính quý báu, toát lên vẻ đẹp tinh thần, nhân cách cao cả của Người, nhằm tưởng niệm, tôn vinh công lao như trời biển của Bác Hồ đối với đất nước và dân tộc; tuyên truyền, giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh; học tập tấm gương đạo đức, phong cách của Người, đáp ứng nhu cầu tình cảm của Nhân dân Thành phố, Nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh được đúc bằng hợp kim đồng, đảm bảo yêu cầu mỹ thuật đặc biệt cao, kỹ thuật bền vững, chiều cao phù hợp, xứng tầm với Thành phố được vinh dự mang tên Bác Hồ kính yêu; chân đế Tượng đài là khối đá tảng, màu đen (màu sẫm), bền chắc, nguyên vẹn, đẹp, có xuất xứ trong nước, mạnh mẽ và vĩnh cửu.
- Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh được đặt tại trung tâm hành chính Thành phố, trước trụ sở Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân Thành phố, là nơi có vị trí trang trọng nhất, đẹp nhất và thuận lợi để Nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế đến viếng, chiêm ngưỡng chân dung của Người khi đến thành phố Hồ Chí Minh.
- Không gian kiến trúc Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh có vị trí quan trọng nhất trong tổng thể khu vực đồng bộ của khu vực trung tâm Thành phố, hài hòa về cảnh quan để tạo không gian mở với trụ sở Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân Thành phố, Nhà hát Thành phố, đường Nguyễn Huệ… Trong đó, trụ sở Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân Thành phố là công trình kiến trúc bảo tồn, đường Nguyễn Huệ được cải tạo, nâng cấp thành đường đi bộ, để kết nối với Dự án xây dựng Tượng đài. Hai bên tượng đài bố trí hai hàng cây xanh có chiều cao không cao hơn Tượng đài Bác Hồ để nhìn thấy chung quanh Tượng đài Bác Hồ là tán cây, các điêu khắc trong khuôn viên Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh với các họa tiết, hoa văn mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam.
3. Thành phố tổ chức cuộc thi sáng tác mẫu Tượng đài với 32 mẫu của 24 tác giả và 01 đơn vị tham gia. Từ ngày 20 tháng 9 đến ngày 20 tháng 10 năm 2013, đã trưng bày, giới thiệu 32 mẫu phác thảo Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Bảo tàng Hồ Chí Minh - chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh.
Thành phố đã trân trọng kính mời nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải, nguyên Chủ tịch Nước Nguyễn Minh Triết và các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cán bộ cao cấp nghỉ hưu tại Thành phố, Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố, Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội Thành phố, các địa phương, cơ quan, đơn vị, lực lượng vũ trang, các nhà khoa học, các văn nghệ sĩ và các tầng lớp Nhân dân Thành phố đến góp ý kiến.
Ủy ban nhân dân Thành phố chỉ đạo các cơ quan chức năng tổng hợp chính xác các ý kiến của đồng chí, đồng bào, lắng nghe ý kiến dư luận để tiếp thu nghiêm túc, trí tuệ, kết hợp với kết quả chấm, chọn của Hội đồng nghệ thuật.
Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố khóa IX, họp ngày 20 tháng 02 năm 2014, thống nhất chọn mẫu Tượng Bác Hồ của tác giả Lâm Quang Nới và tiếp tục định hướng, góp ý để tác giả nâng cấp mẫu Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh qua các giai đoạn tạc tượng đến khi hoàn thành theo tỷ lệ 1:1, thể hiện sự thanh cao, cốt cách giản dị, trìu mến, gần gũi với Nhân dân của Bác Hồ; khắc họa chân thực thần thái, vóc dáng, biểu đạt phong cách, trí tuệ, những đức tính quý báu, toát lên vẻ đẹp tinh thần, nhân cách cao cả của Người.
Sau khi đã chọn được mẫu Tượng Bác Hồ, thực hiện chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Đảng, Thành phố đã tiếp tục triển khai lấy ý kiến của các văn nghệ sĩ, các nhà khoa học, các đoàn thể chính trị - xã hội Thành phố, các đơn vị, địa phương và các tầng lớp Nhân dân Thành phố về mẫu phác thảo tượng đài, địa điểm đặt tượng, phương án thiết kế công trình Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh. Từ ngày 30 tháng 6 đến 31 tháng 7 năm 2014, thành phố đã nhận được trên 3.200 ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, sâu sắc về mẫu tượng và cảnh quan kiến trúc, với mong muốn có một Tượng Bác đẹp trong lòng Nhân dân. Về cảnh quan kiến trúc, hầu hết các ý kiến góp ý đồng tình về vị trí đặt tượng, cảnh quan kiến trúc và phân luồng giao thông… mong muốn có một công trình mang tầm vóc lịch sử.
Ban Chỉ đạo quy hoạch, xây dựng tượng, tượng đài trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh do Đồng chí Bí thư Thành ủy làm Trưởng Ban thường xuyên tổ chức giao ban, chỉ đạo hàng tuần để kiểm tra, góp ý kiến trong quá trình tổ chức thực hiện Đề án xây dựng Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Tháng 11 năm 2014, Hội đồng nghệ thật đã góp ý mẫu phác thảo Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh, trên cơ sở đó, Đồng chí Bí thư Thành ủy đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tiếp tục hoàn thiện mẫu Tượng Bác đạt yêu cầu cao nhất; tiếp tục góp ý về cảnh quan, phương án chiếu sáng nghệ thuật vào ban đêm trong khu vực Công viên Tượng đài Bác Hồ; trồng cây hoa trắng phía sau Tượng Bác và hồ sen cùng loại với hai hàng cây lớp giữa dọc hai bên khuôn viên Tượng đài Bác Hồ, cảnh quan kiến trúc khu vực xung quanh phải tôn lên vẻ đẹp của Tượng Bác cả ngày lẫn đêm.
Ròng rã suốt thời gian dài, từ khi có Đề án xây dựng Tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhóm thực hiện Tượng Bác đã đi qua những nơi in dấu chân Bác, nơi Bác từng sống và làm việc, giúp cho nhóm có cảm xúc chân thật hơn, cảm nhận được những gì thần thái nhất về tâm hồn và sự nghiệp vĩ đại của Người. Đến nay, với tinh thần trách nhiệm cao nhất, thể hiện tấm lòng biết ơn vô hạn của Đảng bộ và Nhân dân Thành phố đối với công lao trời biển của Bác Hồ, Tượng đài đã hoàn thiện, được dựng trong không gian kiến trúc mở với trụ sở Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân Thành phố và phố đi bộ Nguyễn Huệ đúng vào dịp thành phố Hồ Chí Minh và cả nước long trọng Kỷ niệm 125 năm Ngày sinh của Người.
Kỷ niệm 125 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, phát huy những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử của dân tộc, trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, sức mạnh thời đại, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh./.