Những ngày qua, tôi may mắn là một thành viên trong đoàn cán bộ Tuyên giáo TPHCM do đồng chí Thân Thị Thư, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy dẫn đầu đi nghiên cứu, trao đổi kinh nghiệm ở đất nước láng giềng anh em cùng tựa vào dãy Trường Sơn hùng vĩ. Qua những trải nghiệm, tôi yêu sự dịu dàng của văn hóa Lào, đó là sự yên ả trong cuộc sống, đó là sự bình tĩnh khi đối diện với khó khăn.
Điểm dừng chân đầu tiên chúng tôi đến là cố đô Luang Phrabang - một thành phố nằm ngay trung tâm của Lào, được UNESCO công nhận là di sản thế giới. Đây là nơi nổi tiếng với bề dày văn hóa và lịch sử, đền chùa Phật giáo.
Phố cổ Luang Prabang là nơi lưu giữ những tinh hoa văn hoá cổ của thành phố. Đến đây, cảm giác đầu tiên của chúng tôi là sự bình yên hiếm có, sự ấm cúng như quê nhà. Một thành phố thanh bình, nhịp sống khoan hòa, người dân đôn hậu. Nổi bật giữa trung tâm thành phố là ngọn núi mang tên Phousi. Trên đỉnh núi có tháp That Chom Si và nhiều pho tượng Phật, tất cả đều màu vàng, tượng trưng cho đức tin. Từ trên đỉnh núi Phousi, chúng tôi có thể thấy thành phố Luang Phrabang. Thành phố xinh xắn nằm ở nơi hợp lưu giữa hai dòng sông Mekong và Nam Khan. Một nét độc đáo nữa ở cố đô là chợ đêm Luang Prabang, nơi mà bất kỳ du khách nào đặt chân đến thành phố này cũng đều nên ghé qua bởi ở đó, bạn có thể trải nghiệm cuộc sống đời thường người Luang Phrabang, mua bán những món hàng lưu niệm dễ thương hay thưởng thức nhiều món ăn bản địa.
Đoàn cán bộ Tuyên giáo TPHCM cùng lãnh đạo tỉnh Xiêng Khoảng dành một phút mặc niệm tưởng nhớ công ơn các anh hùng liệt sĩ Quân tình nguyện Việt Nam và các chuyên gia Việt Nam tại Đài tưởng niệm liên minh chiến đấu Lào-Việt. (Ảnh: Thanh Sơn)Luang Phrabang còn vô số thứ làm tôi say đắm nữa mà không thể đong đếm hết được. Nhưng trên hết có lẽ là nhịp sống chầm chậm bình yên, con người dễ thương chân chất cùng con sông, ngọn núi hiền hoà xinh đẹp nơi đây. Hình như ẩn trong nhịp sống chậm rãi còn một Luang Phrabang linh hoạt, ẩn trong những người dân Lào hiền hòa là khát vọng vươn lên trong hội nhập và phát triển. Với tinh thần tự hào về truyền thống, thái độ mến khách chân thành và những việc làm bình dị của mình, mỗi người dân Luang Prabang đang góp sức xây dựng đất nước mạnh giàu. Đêm chia tay Luang Prabang không ai khóc, nhưng sự xúc động ẩn chứa trong dạt dào những lời chúc phúc của các bạn Lào dành cho đoàn. Sự lưu luyến không rời, không quản ngại đường xa, các đồng chí trong Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy Luang Phrabang đã tiễn chúng tôi đi hàng trăm cây số, họ đã để lại kỷ niệm đẹp, khó quên trong mỗi chúng tôi sau hai ngày trải nghiệm ấm áp.
Ngày thứ 3, vượt qua hơn 350 cây số để đến Xiêng Khoảng, mọi sự mệt mỏi bởi chặng đường dài quanh co, đèo dốc của các thành viên trong đoàn như tan biến khi nhận được sự đón tiếp nồng hậu, chân tình. Những nụ cười, những cái bắt tay thắm thiết, thể hiện bằng tất cả tấm lòng của người thân, những người bạn Lào đón chúng tôi bằng bữa cơm thân mật, bằng lời ca tiếng hát, bằng tấm chân tình hữu nghị.
Ngày hôm sau, chúng tôi đến Đài Tưởng niệm Liên minh chiến đấu Việt Nam - Lào tại Xiêng Khoảng. Đây là một trong 4 tượng đài xây dựng trên đất nước Lào nhằm tri ân các anh hùng liệt sỹ Việt Nam – Lào đã hy sinh trong những năm tháng đấu tranh giải phóng của hai dân tộc. Trên hai trụ tháp ở hai bên Đài Tưởng niệm có ghi các dòng chữ "Tổ quốc ghi công" và "Nhân dân Lào ghi nhớ công ơn các đồng chí chiến sĩ Quân tình nguyện Việt Nam đã cống hiến đời mình cho cách mạng Lào". Tượng đài chiến thắng này là pho lịch sử ghi lại trang sử hào hùng về tình đoàn kết thủy chung son sắt, “hạt muối bẻ đôi, củ khoai cắn nửa”, không thể nào phai mờ giữa quân đội và nhân dân hai nước. Mồ hôi, xương máu của chiến sĩ và chuyên gia Việt Nam đã hòa quyện cùng xương máu, mồ hôi của chiến sĩ và nhân dân Lào, trở thành huyền thoại trong lòng người dân hai nước, mãi mãi là biểu tượng cao đẹp, trongsáng về tình đoàn kết đặc biệt, liên minh chiến đấu Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam hiếm có trong lịch sử quan hệ giữa các quốc gia, dân tộc trên thế giới.
Đứng trước Tượng đài, chúng tôi cảm nhận được tình cảm nồng ấm của những người dân nơi đây dành cho người anh em Việt Nam, và hơn hết, nổi bật giữa nền trời là một biểu tượng của tình nghĩa Việt - Lào mãi mãi trường tồn cùng năm tháng, là mối quan hệ đã có từ bao đời nay mà thế hệ trẻ hôm nay sẽ tiếp tục kế thừa và gìn giữ.
Đồng chí Thân Thị Thư, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM tặng quà đồng chí Khêm-phết Pheng-đoảng-chăn, Trưởng ban Tuyên huấn Thủ đô Viêng Chăn. (Ảnh: Kiến Quốc)Các bạn Lào đã đưa chúng đi thăm Cánh đồng Chum, một địa danh nổi tiếng của tỉnh Xiêng Khoảng. Cánh đồng Chum nằm rải rác dọc cao nguyên Mường Phuôn, ước tính có khoảng gần 2.000 chiếc chum, nằm rải rác tại 52 địa điểm ở tỉnh Xiêng Khoảng. Cánh đồng Chum vẫn là một trong những bí ẩn của nhân loại, nhiều giả thuyết được đặt ra nhưng chưa có giả thuyết nào được công nhận. Ngay đến cả chất liệu làm ra các chum này cũng gây tranh cãi. Nhìn từ xa, Cánh đồng Chum như một bàn cờ, những chiếc chum như những quân cờ nhấp nhô thật kỳ thú. Khi đến gần mới thấy chúng nằm lẫn lộn vào nhau không theo quy luật sắp xếp nào. Cái trồi hẳn trên mặt đất, cái chìm một phần thân dưới đất. Hình dạng cũng không khác nhau, cái thắt núm, cái miệng thẳng, cái vuông vức.
Ngay tại Cánh đồng Chum có một hố bom lớn. Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Cánh đồng Chum là một trong ba địa bàn chiến lược quan trọng bậc nhất trên chiến trường Đông Dương. Do vậy, Cánh đồng Chum - Xiêng Khoảng trở thành trung tâm của những trận giao tranh quyết liệt, nơi diễn ra cuộc đấu trí, đấu lực vô cùng oanh liệt giữa các lực lượng kháng chiến Lào - Việt Nam với quân đội thực dân đế quốc và tay sai. Mỹ đã trút xuống khu vực này 50 vạn tấn bom đạn. Trong những năm chiến tranh đó, quân và dân Lào - Việt Nam đoàn kết chặt chẽ và anh dũng chiến đấu. Mỗi tên núi, tên bản ở Cánh đồng Chum đều là một chiến công. Những chiến công vang dội trên mảnh đất này đã góp phần to lớn vào thắng lợi của sự nghiệp chống Mỹ cứu nước của nhân dân hai nước láng giềng, hai nước anh em Lào - Việt Nam. Mảnh đất Xiêng Khoảng chính là chiến trường chia lửa với chiến trường ở Việt Nam trong những năm chống Mỹ. Nơi đây chính là biểu tượng của sự đoàn kết Việt Nam - Lào.
Tiếp tục chương trình làm việc, chúng tôi đến với Thủ đô Viêng Chăn, thăm và làm việc với Đại sứ quán Việt Nam tại Lào; Ban Tuyên huấn Thủ đô Vientiane; Ban Tuyên huấn Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào; thăm Bảo tàng Chủ tịch Kaysone Phomvihane… Mỗi chúng tôi ai cũng đều cảm nhận tình cảm thân thiết, chân tình của hai nước Việt – Lào dành cho nhau. Gặp gỡ các bạn Lào chúng tôi cảm nhận được sự ấm áp, gần gũi thân thiện từ cử chỉ cúi đầu và chắp tay chào kèm theo lời chào “Sabaidee” thể hiện lòng kính trọng và sự khiêm nhường. Rất nhiều bạn Lào nói được tiếng Việt đã giúp quá trình giao tiếp, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm công tác được thuận lợi hơn và cảm giác như trao đổi với người thân.
Các đại biểu cũng tham gia lễ Buộc chỉ tay của người Lào tại tỉnh Luang Phrabang, chúc cho tình đoàn kết Việt – Lào mãi bền chặt. (Ảnh: Kiến Quốc)Tuy thời gian lưu lại đất nước Lào không dài, song xứ sở hoa Chămpa đã để lại trong lòng chúng tôi nhiều ấn tượng đẹp. Đó là nhịp sống bình yên, sự thân thiện, mến khách, bản sắc văn hóa độc đáo được gìn giữ bao đời. Và một điều chắc chắn, thế hệ hôm nay sẽ mãi mãi tri ân, ghi nhớ công lao to lớn của các anh hùng liệt sỹ - những người đã ngã xuống cho đất nước đứng lên! Với tình cảm quốc tế, hàng ngàn cán bộ quân tình nguyện, chuyên gia quân sự Việt Nam đã dũng cảm rời quê hương sang Lào kề vai, sát cánh cùng với nhân dân, lực lượng vũ trang nước bạn trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.
Để xứng đáng với sự hi sinh to lớn, sự tin cậy và sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước, chúng tôi - những người kế tục sự nghiệp của Tổ quốc xin hứa rằng: Sẽ cùng nhau đoàn kết học tập, trau dồi kiến thức, rèn luyện đạo đức, để sau này sẽ mang kiến thức, trí tuệ, năng lực của mình đóng góp cho sự nghiệp bảo vệ, phát triển đất nước. Chúng tôi tự hào và hạnh phúc về mối quan hệ đặc biệt của hai nước, nguyện tiếp tục cùng với các bạn Lào làm hết sức mình để giữ gìn, thắt chặt hơn nữa mối quan hệ đặc biệt của hai nước, để tình hữu nghị Lào - Việt Nam ngày càng đơm hoa kết trái và đời đời bền vững, như lời của Chủ tịch Chủ tịch Hồ Chí Minh đúc kết: “... Việt - Lào, hai nước chúng ta. Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long” và như Chủ tịch Kaysone Phomvihane đã từng nói: “Núi có thể mòn, sông có thể cạn, song tình nghĩa Việt - Lào sẽ mãi mãi bền hơn núi, hơn sông”.