Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, từ đầu năm 2023 đến nay, tình hình thế giới, khu vực diễn biến rất phức tạp, tác động sâu sắc đến tình hình trong nước, cùng với những khó khăn tích tụ trong đại dịch Covid-19 đã làm cho các nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm, vi phạm pháp luật nhiều hơn so với các năm trước. Dù đã nỗ lực hết sức, nhưng Bộ trưởng bày tỏ, với khối lượng công việc, các cơ quan chức năng phải giải quyết trong năm 2023 rất lớn, trải rộng trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội thì việc còn những tồn tại, hạn chế cũng là điều khó tránh khỏi.

Làm rõ nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế, trong đó có những khó khăn về nguồn lực trong thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, Bộ trưởng Bộ Công an cho rằng, những vấn đề tồn tại, khó khăn, vướng mắc nêu trên có những vấn đề có thể khắc phục được ngay, nhưng có vấn đề cũng cần phải có thời gian. Do đó, Chính phủ và Bộ Công an tiếp thu các ý kiến, kiến nghị của các đại biểu Quốc hội để tiếp tục đẩy mạnh thực hiện công tác phòng chống tội phạm vi phạm pháp luật, góp phần xây dựng xã hội lành mạnh, trật tự kỷ cương, bảo đảm cuộc sống bình yên, hạnh phúc, an toàn cho Nhân dân.

Giải trình trước Quốc hội, Viện trưởng Viện KSNDTC Lê Minh Trí giải thích về những băn khoăn vì sao càng chống, càng đấu tranh quyết liệt với tội phạm, thì tình trạng vi phạm pháp luật, phạm tội lại cứ càng tăng lên. Theo Viện trưởng, vấn đề này có nhiều nguyên nhân, nhưng “việc quan tâm, coi trọng và tập trung cho công tác phòng ngừa để có thể chủ động ngăn chặn kịp thời có lẽ một trong những giải pháp ngăn chặn tội phạm từ gốc. Các giải pháp mà một số đại biểu Quốc hội đề xuất cũng nêu rõ là phải tăng cường công tác phòng ngừa. Công tác phòng ngừa liên quan đến cả công tác xây dựng pháp luật, cả việc hệ thống chính trị và cộng đồng xã hội cùng phải tham gia đồng bộ… Có như vậy, công tác đấu tranh của chúng ta sẽ hiệu quả hơn”, Viện trưởng Lê Minh Trí nêu rõ. Với góc độ là cơ quan dự trực tiếp nhưng đồng thời cũng là cơ quan tham mưu cho Đảng, cho Quốc hội, Viện trưởng Viện KSNDTC Lê Minh Trí cho biết, ngành cũng đã nghiên cứu về những giải pháp, kiến nghị để tăng cường hiệu quả công tác phòng ngừa trong trong thời gian tới.

Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình trong phần giải trình cho biết, đối với đề nghị sửa một số điều luật về hình sự, Tòa án sẽ có tổng kết và báo cáo Quốc hội theo đúng thẩm quyền. Chánh án cũng cho biết, các ý kiến đã chỉ ra một số tồn tại, chia sẻ những khó khăn của các cơ quan tiến hành tố tụng, đề xuất gợi mở những giải pháp để khắc phục những tồn tại, hạn chế. Trong đó, nhiều đại biểu đã đề cập đến những khó khăn như sự thiếu hụt về kinh phí và biên chế, chế độ động viên, đề nghị Quốc hội đưa vào Nghị quyết kỳ họp để tăng cường các nguồn lực cho các cơ quan tiến hành tố tụng.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong phát biểu giải trình

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong phát biểu giải trình cho hay, về xây dựng hoàn thiện thể chế phòng, chống tham nhũng, thời gian qua Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật, nhằm phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm. Tuy nhiên, công tác xây dựng hoàn thiện thể chế vẫn còn hạn chế, vẫn chưa khắc phục triệt để tình trạng chậm ban hành văn bản chi tiết, vẫn còn có sự chồng chéo trong hệ thống pháp luật. Tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến của đại biểu Quốc hội, Thanh tra Chính phủ sẽ cùng với các bộ, ngành tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, nhằm từng bước hoàn thiện cơ chế phòng ngừa tham nhũng, không thể tham nhũng. Đồng thời triển khai tổ chức thực hiện nghiêm Quy định 131, 132 của Ban Bí thư về kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, nhằm phòng chống tham nhũng tiêu cực ngay trong các cơ quan có chức năng phòng chống tham nhũng tiêu cực.

 Về thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng, Thanh tra Chính phủ sẽ cùng với các bộ ngành tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục lãnh đạo chỉ đạo khắc phục những tồn tại hạn chế để nâng cao hiệu quả các biện pháp phòng ngừa tham nhũng, nhất là trong việc công khai minh bạch, kịp thời sửa đổi, bổ sung định mức, tiêu chuẩn, quy tắc ứng xử, kiểm soát tài sản thu nhập, chuyển đổi vị trí công tác…

Về thanh tra, kiểm toán giải quyết khiếu nại tố cáo góp phần phát hiện xử lý tham nhũng, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, công tác thanh tra còn tồn tại, hạn chế; việc phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong việc chuyển vụ việc có dấu hiệu tội phạm có chuyển biến tích cực so với trước đây nhưng vẫn còn khó khăn, vướng mắc. Tới đây, Thanh tra Chính phủ sẽ chỉ đạo toàn ngành thanh tra khắc phục những tồn tại hạn chế mà các đại biểu Quốc hội nêu để nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác thanh tra; tăng cường phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ cùng với các cơ quan chức năng trong việc chuyển các vụ việc có dấu hiệu tội phạm để xử lý theo quy định pháp luật. Trong đó có sửa đổi Thông tư liên tịch giữa các cơ quan trong việc phối hợp để trao đổi thông tin về tội phạm và giải quyết kiến nghị khởi tố được phát hiện qua thanh tra…