Các tiết mục văn nghệ được sân khấu hóa trong chương trình Cầu truyền hình “ Bản hùng ca mùa xuân” tại đầu cầu TPHCM tối 2/2.

“Thế trận lòng dân”

Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là một trong những sự kiện lịch sử đã đưa cách mạng Việt Nam lên một tầm cao mới, tạo nên bước ngoặt quan trọng, làm phá sản chiến lược “chiến tranh cục bộ” của đế quốc Mỹ, làm lung lay tận gốc ý chí xâm lược của chúng, buộc chúng phải xuống thang chiến tranh, phải ngồi vào bàn đàm phán với ta ở Hội nghị Paris và sau đó rút quân về nước.

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, “thế trận lòng dân” đã được triển khai và trải ra rộng khắp, vừa có diện rộng vừa có chiều sâu. Ý chí quyết tâm cao, lòng yêu nước nồng nàn, khát vọng độc lập tự do và thống nhất đất nước, lòng căm thù giặc sâu sắc, tinh thần quyết tâm khắc phục mọi khó khăn, thử thách của quần chúng nhân dân là nguồn sức mạnh to lớn của “thế trận lòng dân”, của chiến tranh nhân dân Việt Nam trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy.

Hàng ngàn người dân TP đã tham dự Cầu truyền hình trực tiếp “ Bản hùng ca mùa xuân” tối 2/2.

Thiếu tướng Lê Thanh Sơn, nguyên Chính trị viên Đại đội 23 - Tiểu đoàn Tây Đô kể: Tại chiến trường Cần Thơ, giữ vững lòng tin với cách mạng, người dân ở đây vừa lo khắc phục những hậu quả do bom đạn giặc gây ra, tổ chức lại cuộc sống, vừa gánh vác công việc tải thương, giúp các đơn vị quân y cứu chữa thương binh. Có những gia đình nhường cả căn hầm tránh đạn làm trạm phẫu thuật dã chiến. Nhiều chị em phụ nữ đảm đương hàng trăm chuyến đưa thương binh về đến nơi an toàn. Có những ông lão đứng ra vận động con cháu mình vào đội cứu thương, làm chị nuôi, chăm sóc bệnh binh mau bình phục.

Ở chiến trường ác liệt Sài Gòn – Gia Định, Trung tướng Nguyễn Thới Bưng, Sư đoàn phó Sư đoàn 9 trong Mậu Thân chia sẻ về việc làm sao đưa vũ khí vào thành phố được, làm sao có hàng trăm anh em biệt động, đặc công vào ở trong Sài Gòn được. “Nếu như không có đồng bào thì không đem vũ khí vô được” - Trung tướng Nguyễn Thới Bưng khẳng định.

Nhớ lại diễn biến của đợt 2 trong cuộc Tổng tiến công, Trung tướng Nguyễn Thới Bưng nói: “Trong đợt 2, 800 thương binh được người dân đưa về xã An Tịnh. Về đó họ nuôi hết, họ giấu hết, giặc không biết được, hậu phương đồng bào lo hết từ ăn, mặc, ở đến thương bệnh binh họ lo hết. Sức của dân nổi dậy, bộ đội vô rồi coi như quân và dân cùng đánh giặc, có một sức mạnh vô hình không thể kể hết”.

Chính "thế trận lòng dân" đó là chỗ dựa, là nguồn sức mạnh của chiến tranh nhân dân Việt Nam, đã góp phần nên thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. “Ký ức còn lại trong tôi là lòng dân mà chúng ta hay nói là thế trận lòng dân. Nếu đợt 2, đợt 3 tôi tham gia mà không có lòng dân che chở thì không biết sẽ đi về đâu. Dù cuộc chiến đấu có dữ dội thế nào chăng nữa, nhưng lòng người vẫn hướng về cách mạng” - nhà văn Chu Lai khẳng định.

Các nhân chứng từng tham gia chiến đấu trong chiến dịch Xuân Mậu Thân 1968 giao lưu cùng các đại biểu.

Đêm văn nghệ “Quang Trung” và tinh thần của học sinh – sinh viên Sài Gòn

Trước giờ phát lệnh Tổng tiến công và nổi dậy, vào ngày 25 tháng Chạp, học sinh - sinh viên Sài Gòn đã có một cuộc tập họp lực lượng quần chúng lên đến 12.000 người trong đêm văn nghệ "Quang Trung" tại Học viện Quốc gia hành chánh. Đây chính là đòn tiến công chính trị ngoạn mục, sáng tạo tuyệt vời của trí tuệ tuổi trẻ Sài Gòn, bởi sự kiện diễn ra ngay trong lòng Sài Gòn, ngay trước mặt các cơ quan đầu não Mỹ Ngụy.

Đêm văn nghệ tưng bừng khí thế quật khởi với những bản hùng ca hiệu triệu lòng yêu nước như: "Tiếng trống hào hùng", "Bạch Đằng Giang", "Hội nghị Diên Hồng"... của Lưu Hữu Phước. Bài "Hát cho dân tôi nghe" của Tôn Thất Lập lần đầu tiên được phổ biến tại Sài Gòn từ sự kiện này.

Ông Hoàng Đôn Nhật Tân (Sáu Triều), Trưởng khối Tác động – Ban Tổ chức Đêm văn nghệ Quang Trung 26/1/1968 chia sẻ: Khi mình đưa những bài hát này vào thì rất đúng với khát vọng quần chúng, là phải thay đổi đời, vùng lên tự giải quyết lấy số phận của dân tộc mình bằng quyền tự quyết của dân tộc mình. Làm như thế là đáp ứng theo khát khao của quần chúng.

Ngoài những ca khúc hào hùng, thúc giục lòng người, thì dấu ấn lá cờ Quang Trung của họa sĩ Nguyễn Hữu Châu đã góp phần quan trọng cho thành công của đêm văn nghệ. Khuôn viên các trường trung học, đại học đỏ rực sắc cờ khởi nghĩa của Quang Trung trên nền vải điều đỏ, trăng vàng, nhìn xa như lá cờ đỏ sao vàng tung bay trong lòng Sài Gòn ngày giải phóng. “Khí thế Quang Trung thể hiện trong hình ảnh này. Đoàn quân đang rầm rập tiến về Thăng Long, người xem liên tưởng tới đoàn quân giải phóng đang rầm rập, bôn tập tiến về Sài Gòn, chuẩn bị cuộc Tổng công kích lịch sử xuân Mậu Thân 1968” – ông Sáu Triều nói.

Những bạn bè quốc tế cũng đến tham dự Cầu truyền hình “ Bản hùng ca mùa xuân” tối 2/2.

Tiếng hát và khí thế của đêm văn nghệ vang dội nhưng sâu lắng, như lời ước hẹn rung động trái tim tuổi trẻ Sài Gòn và tác động đến cả các giới đồng bào. Chính nghĩa của cuộc kháng chiến cứu nước đã huy động tổng lực sự tham gia của mọi tầng lớp nhân dân làm nên sức mạnh tiến công mạnh mẽ của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân, đã có tác động mạnh trong lòng nước Mỹ và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới với hàng loạt các phong trào biểu tình ủng hộ cuộc kháng chiến chính nghĩa của nhân dân Việt Nam. Trước sức ép từ nhiều phía, trong bài diễn văn ngày 31/3/1968, sức ép về chính trị buộc Tổng Thống Mỹ Johnson phải chấp nhận ngừng ném bom bắn phá hạn chế Miền Bắc từ vĩ tuyến 20 trở ra, và sẵn sàng đàm phán với chính phủ Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa để đi đến kết thúc chiến tranh.

Về sau này, trong hồi ký của mình, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert McNamara cũng phải thú nhận: “Những quan chức cấp cao nhất của Mỹ tham gia vào các quyết định liên quan tới cuộc chiến tại Việt Nam đã hành động theo cái mà chúng tôi nghĩ là nguyên tắc và truyền thống của đất nước. Chúng tôi ra quyết định theo những giá trị đó nhưng đã phạm sai lầm, sai lầm khủng khiếp. Chúng tôi nợ các thế hệ sau câu trả lời về nguyên nhân của sai lầm”.