Tại buổi làm việc, TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM cho biết, quy mô dân số TPHCM tính đến cuối năm 2024 là hơn 9.521.800 người. Tổng tỷ suất sinh tại TP năm 2024 là 1,39 con, thấp hơn rất nhiều so với mức 1,91 con của cả nước. 

Tỷ số giới tính khi sinh hàng năm được duy trì ở mức hợp lý từ 106 đến 107 trẻ trai/100 trẻ gái. Tỷ trọng dân số từ 15-64 tuổi chiếm 74,2%, tỷ trọng dân số dưới 15 tuổi chiếm 18,2%, từ 65 tuổi trở lên chiếm 7,5%, tỷ số phụ thuộc chung là 34,7% và chỉ số già hóa là 65,2%.

Đại diện Sở Y tế TP cho biết, TPHCM hiện đang trong thời kỳ “cơ cấu dân số vàng”. Đây là thời kỳ mang lại nhiều cơ hội và thách thức, giúp phát triển kinh tế, gia tăng sự đóng góp của lao động trong quá trình phát triển, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt mức cao. Mức sinh thấp kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy, như: quá trình già hóa dân số diễn ra nhanh hơn, thiếu hụt nguồn lao động, ảnh hưởng đến an sinh xã hội…

Trẻ được tiêm vaccine tại một trung tâm tiêm chủng ở TPHCM

Số người cao tuổi tại TPHCM đứng thứ hai cả nước, khiến Thành phố phải đối diện với nhiều thách thức trong bối cảnh “Già hóa dân số”. Tính đến năm 2024, tỷ lệ người cao tuổi tại TPHCM đã tăng lên 11,87%, với tổng số 1.132.678 người cao tuổi. Trong vòng 7 năm (2017-2024), số lượng người cao tuổi tăng thêm 243.500 người, bình quân mỗi năm tăng gần 35.000 người. Sự gia tăng nhanh chóng này cho thấy tốc độ già hóa tại TPHCM đang vượt qua các dự báo trước đây, đặt ra yêu cầu cấp thiết về chính sách và hạ tầng y tế, xã hội nhằm đảm bảo chất lượng cuộc sống cho nhóm dân số cao tuổi đang ngày càng đông”.

Bên cạnh đó, dân số đông, biến động dân cư rất lớn; phân bố dân cư không đều, tốc độ đô thị hóa nhanh; các vấn đề liên quan đến dân số và phát triển như: nhà ở, việc làm, môi trường ô nhiễm, vệ sinh an toàn thực phẩm, dịch bệnh… là những áp lực, khó khăn trong công tác quản lý Nhà nước về dân số. Việc tiếp cận đầy đủ các dịch vụ tư vấn và chăm sóc sức khỏe của người cao tuổi còn bị giới hạn, hệ thống chăm sóc sức khỏe chưa bắt kịp với tốc độ già hóa dân số ngày càng tăng…

Phát biểu tại buổi giám sát, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Xã hội của Quốc hội Nguyễn Hoàng Mai, chia sẻ những khó khăn của TPHCM trong quá trình thực hiện chính sách pháp luật về dân số. Từ thực trạng TPHCM đang có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất cả nước, đồng chí Nguyễn Hoàng Mai cho rằng, TP cần có các giải pháp về thích ứng già hóa dân số, hoàn thiện và triển khai đồng bộ các chính sách dành cho người cao tuổi đặt trong mối tương quan phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội. Cùng với đó là tận dụng thời cơ dân số vàng; tăng cường chuyển đổi kết nối dữ liệu của các cơ sở khám chữa bệnh để tăng hiệu quả quản lý nhà nước trên địa bàn.