Đại tướng Ngô Xuân Lịch nghe báo cáo về quy trình xử lý dioxin Sáng ngày 15-2, Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia 701 thăm và làm việc với ban quản lý Dự án xử lý môi trường ô nhiễm dioxin tại sân bay Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
Đi cùng đoàn, có Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thủ trưởng Cục Tài chính, Cục Kế hoạch và Đầu tư, Cục Tác chiến, Cục Tuyên huấn, Quân chủng PK-KQ; đại biểu lãnh đạo các Bộ (Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính), Văn phòng Chính phủ và lãnh đạo thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai; Ban Quản lý Dự án và Văn phòng 701.
Tại buổi làm việc, Đại tướng Ngô Xuân Lịch biểu dương và đánh giá cao những kết quả và sự nỗ lực cố gắng của các cơ quan, đơn vị quân đội đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban, ngành Trung ương, địa phương và các tổ chức quốc tế để thực hiện công tác khoanh vùng, xử lý các điểm nóng tồn lưu chất độc hóa học, công tác giải quyết chính sách, hỗ trợ y tế cho nạn nhân chất độc da cam/dioxin; đồng thời yêu cầu các cơ quan, đơn vị tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt Chỉ thị số 43 ngày 14-5-2015 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giải quyết hậu quả chất độc hóa học do Mỹ sử dụng sau chiến tranh ở Việt Nam; tiếp tục làm tốt công tác chuẩn bị để khởi công dự án hợp tác Việt Nam – Hoa Kỳ xử lý triệt để đất nhiễm chất độc hóa học/dioxin tại sân bay Biên Hòa giai đoạn 1.
Tăng cường công tác tuyên truyền, hợp tác, vận động tài trợ quốc tế và nguồn lực trong nước để được hỗ trợ về vốn, công nghệ; đẩy mạnh giải quyết chính sách, hỗ trợ y tế cho quân nhân và nạn nhân chất độc da cam/dioxin. Tăng cường công tác nghiên cứu, nâng cao năng lực, quan trắc môi trường, tiến tới làm chủ công nghệ xử lý ô nhiễm môi trường do chất độc hóa học sau chiến tranh, là lực lượng tiên phong trong ứng phó sự cố môi trường và tham gia có hiệu quả vào sự nghiệp bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đất nước.
Đồng chí Đại tướng Ngô Xuân Lịch nhấn mạnh, công tác khắc phục hậu quả chất độc sau chiến tranh là nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị, thể hiện tính chất nhân đạo, nhân văn sâu sắc, vì cuộc sống của người dân và môi trường trong sạch để phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đề nghị các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị Quân đội tham gia khắc phục hậu quả chiến tranh.
Được biết, sân bay Biên Hòa là nơi ô nhiễm dioxin trọng điểm và phức tạp nhất ở Việt Nam, theo đánh giá của Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Viện Khoa học và Công nghệ quân sự năm 2015, cho thấy trong sân bay Biên Hòa có khoảng 515.000 m3 đất ô nhiễm dioxin (khối lượng đất nhiễm dioxin tại phía Nam sân bay khoảng 200.000 m3; phía Tây sân bay khoảng 300.000 m3).
Để ngăn chặn, giảm thiểu ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa, từ năm 1995 - 2016, Bộ Tư lệnh Hóa học chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng triển khai thực hiện dự án XD-1; năm 2011, tổ chức đào xúc, chôn lấp cô lập 100.000m3 trên diện tích 4,3 héc ta đất nhiễm dioxin; năm 2016, triển khai dự án XD-2, đào xúc, chôn lấp cô lập 60.000 m3 tại phía Nam sân bay.
Năm 2012, từ nguồn tài trợ của Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Quỹ môi trường toàn cầu, Văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia khắc phục hậu quả chất độc hóa học do Mỹ sử dụng trong chiến tranh ở Việt Nam (Văn phòng Ban chỉ đạo 33) đã triển khai thực hiện Dự án cô lập chống lan tỏa bằng cách xây dựng hồ điều hòa (hồ lắng dioxin), đào đắp mương thu gom dòng chảy nước bề mặt, cô lập trên diện tích hơn 5 héc ta, với khối lượng ô nhiễm ước tính hơn 70.000 m3 tại phía Tây sân bay.
Ngày 16-9-2017, Bộ Quốc phòng tổ chức Lễ khởi công “Dự án Xây dựng cơ sở hạ tầng và tiền xử lý chất độc hóa học dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa”. Thực hiện chức năng chủ đầu tư, Quân chủng Phòng không - Không quân (Quân chủng PK-KQ) đã phối hợp với các cơ quan chức năng triển khai các hạng mục: Rà phá bom mìn; xây dựng hạ tầng, đường giao thông; khoanh vùng chống lan tỏa chất độc dioxin; di dời doanh trại các đơn vị, công trình quân sự ra khỏi khu vực ô nhiễm. Tổng giá trị của Dự án là 270 tỷ đồng, từ nguồn ngân sách nhà nước trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020.
Ngày 11-5-2018, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Quân chủng PK-KQ đã ký thỏa thuận viện trợ không hoàn lại bản hạn chế cho dự án xử lý dioxin khu vực sân bay Biên Hòa.
Năm 2017-2018, Quân chủng PK-KQ đã xây dựng 2 đập chắn bùn nhiễm dioxin và 2 bãi tập kết đất, bùn với diện tích 3ha; tổ chức di dời doanh trại, công trình quân sự ra khỏi khu vực ô nhiễm, giải phóng mặt bằng, xây dựng công trình chống lan tỏa chất độc dioxin, tường rào cách ly khu vực ô nhiễm tại sân bay Biên Hòa và đường vận chuyển, phục vụ “Dự án Tổng thể xử lý triệt để dioxin tại sân bay Biên Hòa”. Cùng với đó, Học viện Quân y đã triển khai thực hiện có hiệu quả Đề tài nghiên cứu “Đánh giá thực trạng phơi nhiễm chất độc hóa học/dioxin và đề xuất giải pháp bảo vệ sức khỏe cho bộ đội đóng quân ở sân bay Biên Hòa”.
Dự án Tổng thể xử lý triệt để dioxin tại sân bay Biên Hòa giai đoạn 1 sẽ được triển khai thực hiện trong tháng 4-2019, từ nguồn viện trợ không hoàn lại với số kinh phí do Chính phủ Hoa Kỳ bảo đảm là 183 triệu USD và vốn đối ứng từ nguồn ngân sách sự nghiệp môi trường. Chi phí dự kiến để xử lý ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa là 390 triệu USD. Quá trình xử lý dự kiến sẽ hoàn thành trong 10 năm.