Ứng dụng công nghệ trong kiểm soát tài sản
Tại hội thảo, các đại biểu cho rằng cần ứng dụng công nghệ trong kiểm soát tài sản; tăng cường việc sử dụng các công cụ công nghệ thông tin trong việc kiểm soát, truy vết dòng tiền, tài sản của những người có liên quan đến các vụ án tham nhũng…
Thượng tá Ngô Thuận Lăng, Phó trưởng Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an TPHCM nhấn mạnh, công tác thu hồi tài sản là mục tiêu, yêu cầu quan trọng để đánh giá hiệu quả của hoạt động điều tra đối với các vụ án nói chung và vụ án kinh tế tham nhũng nói riêng. Từ nhận thức đó, Đảng ủy, Ban Giám đốc Công an TPHCM đã quán triệt sâu sắc đến toàn thể lực lượng Công an TP về nhiệm vụ trọng tâm này. “Thực hiện các chỉ đạo của Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng, tiêu cực Trung ương và TPHCM cũng như các cấp, Cơ quan điều tra Công an TPHCM đã tập trung với nguyên tắc không có vùng cấm, không có ngoại lệ trong hoạt động điều tra, nhất là điều tra đối với các tội phạm kinh tế, chức vụ và tội phạm tham nhũng” - Thượng tá Ngô Thuận Lăng khẳng định.
Thượng tá Ngô Thuận Lăng phát biểu tại tọa đàm Theo Thượng tá Ngô Thuận Lăng, qua thống kê giai đoạn 2021-2023, Cơ quan điều tra Công an TPHCM đã thụ lý giải quyết điều tra 208 vụ án/512 bị can, xử lý 419 vụ việc về kinh tế tham nhũng… với tổng số tài sản bị thất thoát chiếm đoạt gần 2.000 tỷ đồng. Quá trình điều tra, Cơ quan điều tra Công an TPHCM đã thu hồi 1.260 tỷ đồng, đạt 63,2%, kết quả này, đạt được hiệu quả ban đầu.
Về giải pháp, Thượng tá Ngô Thuận Lăng đề nghị, cần xây dựng hành lang pháp lý tạo cơ sở cho các cơ quan tiến hành tố tụng hoặc phục vụ các cơ quan liên quan thực hiện nhiệm vụ được minh bạch, quyết liệt hơn. Trong đó, quy định trách nhiệm cụ thể của các đơn vị khi không thực hiện phải cung cấp và trao đổi thông tin, hỗ trợ cho cơ quan xác định các tài sản phạm tội, phục vụ cho công tác kê biên và thu hồi tài sản.
Bên cạnh đó, cần vận dụng và xem xét, nghiên cứu để sớm ban hành, xây dựng ban hành hoặc đăng ký tài sản để làm cơ sở pháp lý và minh bạch hơn trong hoạt động của các cơ quan tham gia tố tụng và tiền tố tụng và các cơ quan khác để phục vụ việc thu hồi tài sản đạt hiệu quả.
Ngoài ra, nhiều ý kiến đề nghị cần có giải pháp nâng cao nhận thức của từng cấp ủy, chính quyền, cơ quan đơn vị, người đứng đầu trong việc xác định công tác thu hồi tài sản tham nhũng là nhiệm vụ quan trọng trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, để có những giải pháp triển khai thực hiện có hiệu quả…
Mở rộng hợp tác quốc tế trong phòng, chống tội phạm tham nhũng
Nhấn mạnh về công tác thu hồi tài sản tham nhũng, Luật sư Phan Trung Hoài, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam cho rằng, công tác thu hồi tài sản tham nhũng, khắc phục hậu quả vụ án thời gian qua còn một số hạn chế. Cụ thể, trong nhiều vụ án, công tác giám định tư pháp, định giá tài sản bị kéo dài, phải giám định bổ sung hoặc giám định lại, nên việc xác định đúng số tiền bị chiếm đoạt hoặc gây thiệt hại gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, một số vụ án có nhiều tài sản, cổ phần, cổ phiếu không được định giá trong tố tụng hình sự hoặc do chưa hoàn thiện về pháp lý nên bị quy giá trị về bằng “0”, dẫn đến khó khăn trong quá trình thi hành án.
Phó Ban Nội chính Thành ủy TPHCM Nguyễn Thanh Sang phát biểu tại tọa đàm Từ thực trạng trên, Luật sư Phan Trung Hoài kiến nghị, cần thống nhất quan điểm coi trọng vị trí, vai trò của luật sư, tạo điều kiện cho việc tham gia của luật sư ngay từ khi xác minh tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố xuyên suốt quá trình điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án. Theo Luật sư Phan Trung Hoài, nếu luật sư được tham gia trên cơ sở tuân thủ đúng quy định của pháp luật và trách nhiệm của người bào chữa, sẽ giúp người bị buộc tội nhận thức đầy đủ, sớm tự nguyện và vận động gia đình nộp tiền thu lợi bất chính và khắc phục hậu quả ngay từ giai đoạn điều tra, truy tố và xét xử trước thời điểm thi hành án hình sự và dân sự.
Còn Luật sư Hà Hải thì cho rằng, trong quá trình thi hành án, TPHCM cần thành lập Hội đồng xử lý tài sản thi hành án đối với các vụ đại án kinh tế, tham nhũng. Thông qua đó có thể tập trung sức mạnh tổng hợp và có cơ chế tháo gỡ khó khăn về pháp lý cũng như thủ tục để hồi sinh các dự án bất động sản có giá trị đặc biệt lớn, ở các vị trí “đất vàng” của TPHCM. Kết quả đạt được sẽ có nguồn tiền khắc phục hậu quả vụ án.
Đổng chí Nguyễn Văn Hoà phát biểu tại tọa đàm “Giải pháp này sẽ giúp xử lý minh bạch, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo, đương sự, lợi ích của Nhà nước, cơ quan, tổ chức có liên quan đối với các tài sản bị kê biên, phong tỏa có giá trị lớn, hồ sơ pháp lý phức tạp”- Luật sư Hà Hải nhấn mạnh; đồng thời cũng đề nghị tiếp tục tăng cường, mở rộng hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm tham nhũng, kinh tế, nhất là công tác phong tỏa, thu giữ, chuyển giao, thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt có nguồn gốc Việt Nam ra nước ngoài.
Nghiên cứu xem xét các đề xuất, kiến nghị
Phát biểu kết luận tọa đàm, Trưởng Ban Nội chính Thành ủy TPHCM Ngô Minh Châu đánh giá cao các ý kiến trao đổi thẳng thắn, sâu sắc, thiết thực, góp phần nâng cao kết quả thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án kinh tế, tham nhũng trên địa bàn TPHCM. Theo đồng chí Ngô Minh Châu, tội phạm về tham nhũng, kinh tế phần lớn xảy ra trong các ngành, lĩnh vực nhạy cảm như tài chính ngân hàng, đất đai, đầu tư, xây dựng... liên quan đến công tác giám định, định giá tài sản để xác định thiệt hại. Trong khi đó, việc áp dụng các biện pháp kê biên, phong tỏa tài sản còn gặp nhiều hạn chế; các quy định về thu hồi tài sản chưa đủ mạnh và đồng bộ để ngăn chặn tài sản bị tẩu tán ngay từ giai đoạn điều tra.
Đồng chí Ngô Minh Châu đánh giá các ý kiến đại biểu đã tập trung phân tích, thảo luận, đề xuất kiến nghị các giải pháp rất cụ thể, thiết thực nhằm ngăn chặn việc tẩu tán tài sản; những giải pháp nâng cao hiệu quả xác minh, thu nhập tài liệu về thiệt hại trong các vụ việc, vụ án; giải pháp nâng cao trách nhiệm, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan tố tụng, các cơ quan có liên quan trong công tác thu hồi tài sản tham nhũng. Đồng thời, đã phân tích rõ về thẩm quyền và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị trong từng khâu, từng giai đoạn có liên quan đến công tác thu hồi tài sản, từ giai đoạn xác định thiệt hại, trách nhiệm phải hoàn trả tài sản, phong tỏa, kê biên tài sản cũng như vận động, tuyên án và thi hành án…
Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại tọa đàm Theo đồng chí Ngô Minh Châu, thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án kinh tế, tham nhũng và chức vụ là mục tiêu, thước đo hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nhằm mục đích khắc phục những thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra hoặc thu hồi tài sản của nhà nước bị chiếm đoạt, thất thoát.
“Ban Nội chính Thành ủy - Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực TPHCM đề nghị các cơ quan, đơn vị, luật sư, giảng viên tham gia tọa đàm gửi các ý kiến cụ thể về khó khăn cũng như các đề xuất, kiến nghị để Ban Nội chính Thành ủy tiếp thu, tổng hợp báo cáo, đề xuất cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu xem xét các đề xuất, kiến nghị, giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác thu hồi tài sản tham nhũng, góp phần nâng cao tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng” - đồng chí Ngô Minh Châu đề nghị.