Tham dự hội thảo có các đồng chí: Phan Văn Mãi, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính Quốc hội; Thái Thanh Quý, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Thường trực Ban Chính sách chiến lược Trung ương; Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam;…
Để kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế
Phát biểu khai mạc hội thảo, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Lê Quốc Minh khẳng định tầm quan trọng của kinh tế tư nhân thông qua những Văn kiện Đại hội Đảng, Nghị quyết và định hướng của Đảng như Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 3/6/2017 hay Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 10/10/2023 của Bộ Chính trị; đồng thời nhấn mạnh, quan điểm, chủ trương nhất quán, đúng đắn và xuyên suốt của Đảng về kinh tế tư nhân là nền tảng để kinh tế tư nhân vươn lên mạnh mẽ, đóng góp quan trọng vào thành tựu chung của đất nước suốt chặng đường 40 năm Đổi mới.
Đến nay, khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam gồm khoảng 940.000 doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, đóng góp khoảng hơn 50% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo việc làm cho hơn 80% tổng số lao động trong cả nước. Một số doanh nghiệp đã vươn ra biển lớn, khẳng định được thương hiệu và năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam.
Tuy nhiên, kinh tế tư nhân vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, trở ngại lớn từ những rào cản trong tiếp cận nguồn lực, nhất là đất đai, vốn tín dụng… là nguyên nhân khiến doanh nghiệp tư nhân không thể lớn hoặc không muốn lớn.
Để khơi dậy, phát huy được tiềm năng, sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân trong kỷ nguyên mới, Bộ Chính trị sẽ ban hành nghị quyết khuyến khích, hỗ trợ và định hướng sự phát triển của kinh tế tư nhân với những cải cách đột phá về thể chế, chính sách và môi trường kinh doanh để kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế.
Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Thái Thanh Quý phát biểu tại hội thảoPhát biểu chỉ đạo hội thảo, đồng chí Thái Thanh Quý, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chính sách, chiến lược Trung ương nêu rõ, qua 40 năm đổi mới, quan điểm, chủ trương của Đảng về kinh tế tư nhân đã được nhận diện rõ và đúng đắn; theo đó khẳng định kinh tế tư nhân tới nay được xác định là một động lực quan trọng của nền kinh tế và được khuyến khích phát triển ở tất cả các ngành, lĩnh vực mà pháp luật không cấm.
Khu vực kinh tế tư nhân đã trở thành khu vực đông đảo nhất, đóng góp lớn nhất cho nền kinh tế Việt Nam. Cụ thể, khu vực này chiếm khoảng 98% tổng số doanh nghiệp, đóng góp 30% thu ngân sách, hơn 50% GDP, trên 56% tổng vốn đầu tư và tạo việc làm cho 85% lực lượng lao động.
Tuy nhiên, đồng chí Thái Thanh Quý cũng chỉ rõ những hạn chế và thách thức của khu vực kinh tế tư nhân, trong đó, vẫn còn nhiều rào cản, quy định, thủ tục hành chính từ phía cơ quan nhà nước gây khó khăn, tốn kém và giảm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Tư duy kinh doanh của nhiều doanh nghiệp tư nhân còn hạn chế, chưa chú trọng đến đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng sản phẩm, thậm chí vẫn đang còn tình trạng doanh nghiệp “không muốn lớn, không chịu lớn”, đặc biệt là lực lượng hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể bởi sự ràng buộc, lo ngại về quy định, thủ tục đặt ra...
Để giải quyết, tháo gỡ được các điểm nghẽn và phát huy được tiềm năng, sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân thời gian tới, đồng chí Thái Thanh Quý nhấn mạnh cần tạo tinh thần đổi mới, khí thế mới và sự hứng khởi trong toàn xã hội về việc vươn lên của nền kinh tế, coi đây là cơ hội lịch sử không thể chậm trễ hơn để thực hiện điều này.
Bên cạnh đó, cần xác định đẩy mạnh cải cách, hoàn thiện thể chế là yếu tố cốt lõi, đóng vai trò dẫn dắt, xuyên suốt để tạo nên đột phá trong phát triển của vực kinh tế tư nhân thời gian tới. Cụ thể, cần thực hiện cuộc cách mạng về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi và môi trường thông thoáng nhất cho mọi thành phần kinh tế, trong đó có kinh tế tư nhân phát triển, xóa bỏ các rào cản gia nhập và rút khỏi thị trường; tạo điều kiện tiếp cận thuận lợi và bình đẳng của kinh tế tư nhân với các thành phần kinh tế khác về các nguồn lực, đặc biệt là vốn, tài nguyên và nguồn lực dữ liệu…
Cuối cùng, cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân và các hiệp hội đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân phải phát huy hơn nữa sự năng động, sức sáng tạo và chủ động tham gia tích cực vào quá trình xây dựng các chủ trương, đường lối của Đảng, cơ chế, chính sách, pháp luật của Nhà nước để cùng với Đảng, Nhà nước xây dựng một môi trường đầu tư kinh doanh hiện đại, lành mạnh, giúp cho cả nước và cộng đồng doanh nghiệp vươn lên phát triển.
TS Cấn Văn Lực phát biểu tại hội thảoCần có một chiến lược phát triển lực lượng doanh nghiệp Việt
Chia sẻ tại hội thảo, PGS, TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam đặc biệt nhấn mạnh vai trò của kinh tế tư nhân trong giai đoạn mới. Theo PGS, TS Trần Đình Thiên, nằm trong sứ mệnh chung của kinh tế thị trường, kinh tế tư nhân là lực lượng nền tảng, quyết định; đồng thời cũng là lực lượng chủ yếu sáng tạo ra của cải vật chất; sáng tạo năng lực phát triển cho con người, bao gồm khoa học-công nghệ hay lực lượng sản xuất tiên tiến.
Ngoài ra, kinh tế tư nhân còn tạo ra hệ thống kinh tế toàn cầu. Vì vậy, rất cần có một chiến lược phát triển lực lượng doanh nghiệp Việt, trong đó yêu cầu doanh nghiệp có những năng lực, phẩm chất mới, đặc biệt là tính sáng tạo. Phải có các hệ thống luật mới để khuyến khích doanh nghiệp. Về phía mình, các doanh nghiệp tư nhân cũng không thể chỉ ngồi chờ mà cần cùng hành động, cùng đi lên.
TS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính-tiền tệ Quốc gia nêu 8 nhóm giải pháp: Đầu tiên, cần thống nhất, nhất quán về tư duy “đột phá”; thay đổi quan điểm và nhận thức về vai trò và vị trí của khu vực kinh tế tư nhân; coi khu vực này là động lực quan trọng nhất trong tăng trưởng kinh tế, là lực lượng nòng cốt trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Đại diện doanh nghiệp phát biểu tại hội thảoTiếp đó, Nhà nước cần đẩy nhanh hoàn thiện thể chế, tạo môi trường đầu tư - kinh doanh thuận lợi, lành mạnh, bình đẳng giữa các thành phần kinh tế; hết sức quan tâm khâu thực thi. Cùng với đó, xây dựng, chuẩn hóa thông tin, số liệu thống kê, báo cáo về các khu vực kinh tế nói chung và kinh tế tư nhân nói riêng để phục vụ quá trình ra quyết sách, quản trị và điều hành quốc gia. Bản thân doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh cần đổi mới tư duy quản trị, bài bản, minh bạch, có tầm nhìn, chiến lược nhiều hơn; đặc biệt luôn nhận thức, hành động gắn với đạo đức kinh doanh, trách nhiệm xã hội và thượng tôn pháp luật.
Nêu quan điểm tại hội thảo, TS Nguyễn Đức Kiên, nguyên Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng đưa ra một số giải pháp, bao gồm: Xây dựng và tổ chức thực hiện nghị quyết, trong đó nhấn mạnh vào cách tổ chức triển khai thực hiện phải đổi mới; đẩy mạnh cải cách môi trường đầu tư.
“Quan trọng nhất là phải thay đổi nhận thức của xã hội đối với kinh tế tư nhân, trong đó Nhà nước phải có cái nhìn cởi mở hơn và phải có trách nhiệm bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân trước những dư luận không chính đáng. Nhưng về phía doanh nghiệp cũng phải tự mình từ bỏ tư duy phi chính thức mà thực hiện quản trị doanh nghiệp hiện đại” - TS Nguyễn Đức Kiên nhấn mạnh.
Để doanh nghiệp tư nhân phát triển, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM Nguyễn Ngọc Hòa kiến nghị đưa ra KPI (chỉ số đo lường hiệu quả công việc) cho các bộ, ngành, để xem qua từng bộ, từng lĩnh vực thì tốc độ phát triển và vai trò đóng góp của kinh tế tư nhân qua từng năm như thế nào. Bên cạnh đó, khi áp dụng chính sách, cần có phân nhóm những chính sách dành cho doanh nghiệp đầu ngành, quy mô lớn, tiềm lực lớn, có khả năng dẫn dắt toàn ngành…; nhóm chính sách dành cho doanh nghiệp vừa; nhóm chính sách dành cho doanh nghiệp nhỏ hay các hộ kinh doanh. Đồng thời, cần rà soát những chính sách hỗ trợ của Nhà nước đã ban hành nhưng không phát huy hiệu quả trên thực tế, tìm ra nguyên nhân và tiến hành cải tiến, sửa đổi, bảo đảm các chính sách phải tạo được cơ chế thông thoáng cho doanh nghiệp.