Theo UBND TPHCM, việc thực hiện các Đề án nhánh và Đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TPHCM) là cơ hội, điều kiện để TPHCM tập trung các nguồn lực đầu tư, cải thiện, khắc phục và nâng cao các tiêu chí, tiêu chuẩn về cơ cấu phát triển kinh tế - xã hội và hệ thống cơ sở hạ tầng đô thị trên địa bàn 5 huyện, góp phần nâng cao đời sống xã hội của người dân.

Tuy nhiên, việc xây dựng đồng thời các Đề án nhánh và Đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TPHCM) của 5 huyện là cách làm mới, chưa có tiền lệ và chưa có các quy định của pháp luật trong quá trình triển khai thực hiện. Vì vậy, nội dung các đề án nhánh sẽ thiếu tính đồng bộ, có nhiều cách hiểu và yêu cầu chưa thống nhất. Do đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ngành, UBND 5 huyện và đơn vị tư vấn trong việc thực hiện.

Theo đánh giá của UBND TPHCM, mô hình chuyển đổi lên đơn vị hành chính quận đối với 5 huyện là rất khó đạt được giai đoạn từ nay đến năm 2030 do quy định bắt buộc các huyện phải đạt theo tiêu chí của đô thị loại đặc biệt, đồng thời phải có đủ 100% các xã đủ tiêu chí để chuyển đổi sang phường. Hơn nữa, hầu hết các địa phương như huyện Cần Giờ, Củ Chi, Bình Chánh đang còn diện tích đất nông nghiệp khá nhiều. Do vậy, mô hình thành phố thuộc TPHCM là phương án được lựa chọn của cả 5 huyện.

Bởi lẽ, điều này sẽ đáp ứng mục tiêu chuyển các đơn vị hành chính huyện thành đơn vị hành chính cấp đô thị nhưng vẫn giữ lại một số khu vực nông nghiệp ngoại thành của đơn vị hành chính mới trực thuộc.

UBND TPHCM cho biết, theo ước tính, nhu cầu tổng vốn đầu tư cho 5 huyện giai đoạn 2021 - 2030 là rất lớn với dự kiến khoảng 242.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, qua kết quả phân tích của Sở Quy hoạch - Kiến trúc, cơ hội thu lại giá trị gia tăng từ đất nếu khai thác tốt, theo ước tính có thể đạt khoảng 528.000 tỷ đồng trên địa bàn 5 huyện trong 10 năm tới.

Vì vậy, để đảm bảo tiến độ và tính khả thi trong huy động nguồn vốn đầu tư, triển khai đồng loạt các dự án, đề án với tổng vốn có quy mô lớn, TP cần ưu tiên đầu tư các dự án, đề án mang tính động lực trước, làm đòn bẩy để phát triển lan tỏa ra các khu vực khác trên địa bàn 5 huyện. Đồng thời vận dụng cơ chế chính sách khai thác tối đa giá trị gia tăng từ đất trong quá trình đầu tư, phát triển trên địa bàn các huyện, thông qua phương thức điều tiết và nguồn thuế, phí và mô hình điều tiết phù hợp.