Bệnh nhân là một nam thanh niên, 18 tuổi, bị thủng động mạch đốt sống do vết thương dao đâm vào vùng cổ. Ngay khi tiếp nhận nạn nhân, bệnh viện lập tức kích hoạt quy trình báo động đỏ (code red). Các bác sĩ nhiều chuyên khoa nhanh chóng có mặt, thám sát vết thương và nhận định bệnh nhân bị thủng mạch máu lớn vùng cổ, tình trạng chảy máu vẫn đang hoạt động, tiên lượng nguy kịch. Các bác sĩ khẩn trương băng ép cầm máu vết thương, thực hiện các xét nghiệm cấp cứu, siêu âm và chụp cắt lớp vi tính vùng đầu cổ.

Kết quả đúng như nhận định ban đầu, bệnh nhân bị gãy mỏm ngang đốt sống cổ C2 bên phải có mảnh rời, thủng thành bên động mạch đốt sống phải ở vị trí tương ứng gây chảy máu đang hoạt động, động mạch đốt sống phải kém ưu thế so với động mạch đốt sống trái.

Một cuộc hội chẩn ngay tại chỗ được tiến hành nhanh chóng và thống nhất đặt nội khí quản và an thần thở máy chủ động bảo vệ đường thở cho bệnh nhân khỏi sự chèn ép của khối máu tụ lớn vùng cổ đã hình thành và đang tiếp tục tiến triển. Các bác sĩ đã khẩn trương đưa bệnh nhân lên phòng can thiệp mạch xử lý chỗ thủng động mạch đốt sống bằng phương pháp can thiệp nội mạch.

Bệnh nhân sau can thiệp xử lý thành công động mạch đốt sống bị thủng tiếp tục được các bác sĩ nhiều chuyên khoa theo dõi, thám sát kỹ lưỡng, xử lý hiệu quả các sang thương kết hợp (vết thương da, cơ, mạch máu nhỏ vùng cổ, gãy mỏm ngang đốt sống cổ C2, sang chấn tâm lý…). Vài giờ đồng hồ sau can thiệp, bệnh nhân được giải mê và rút ống nội khí quản. Sau 1 tuần điều trị, bệnh nhân hồi phục hoàn toàn và xuất viện.

Theo Tiến sĩ Bác sĩ Tạ Vương Khoa, Phó Chủ nhiệm Khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Quân y 175, chấn thương động mạch đốt sống là dạng sang thương hiếm gặp bởi vì ở đoạn cổ (trừ đoạn V1), động mạch được bao bọc bởi mỏm ngang các đốt sống cổ là các cấu trúc xương cứng, trong khi ở đoạn trong sọ, hộp sọ là cấu trúc vững chãi che chắn cho động mạch. Bệnh nhân vừa được cấp cứu là một trường hợp rất hiếm gặp, bản thân ê-kíp can thiệp mạch bệnh nhân cũng chưa từng gặp tình huống tương tự trước đây. Tra cứu y văn trong nước hầu như không tìm thấy dữ liệu.

Cũng theo Tiến sĩ Bác sĩ Tạ Vương Khoa, điều trị thủng động mạch đốt sống do vết thương xuyên thấu là vấn đề rất nan giải. Có hai phương pháp xử lý thủng động mạch đốt sống là phẫu thuật và can thiệp nội mạch. Trong đó, phương pháp can thiệp nội mạch qua da luồn dụng cụ trong lòng mạch máu đến vị trí động mạch đốt sống bị thủng, xử lý chỗ thủng bằng các vật liệu phù hợp (coil, bóng, keo, stent…) là kỹ thuật điều trị ra đời sau và đã nhanh chóng chứng minh ưu điểm so với phẫu thuật do đặc tính xâm lấn tối thiểu, tránh được nguy cơ tổn thương các cấu trúc giải phẫu quan trọng ở vùng cổ trong quá trình thao tác, thời gian điều trị được rút ngắn. Đặc biệt là có thể dễ dàng đánh giá và kiểm soát động mạch đốt sống đối bên và động mạch thân nền trong suốt thủ thuật - yếu tố quan trọng đảm bảo dự hậu thành công của việc điều trị sang thương dạng này mà phương pháp phẫu thuật không thể có được.