Có nhiều nguyên nhân dẫn tới các thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng khi xảy ra cháy nổ, nhưng một trong những nguyên nhân chính là do phát hiện cháy muộn. Việc phát hiện cháy muộn dẫn tới nhiều hệ lụy như: đám cháy phát triển mạnh mất kiểm soát, đám cháy lan rộng ra các cơ sở xung quanh, lực lượng chức năng về phòng cháy, chữa cháy (PCCC) tiếp nhận thông tin báo cháy muộn, dẫn tới việc triển khai chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ chưa kịp thời… Điển hình là vụ cháy chung cư Carina làm 13 người chết, hàng chục người bị thương, thiệt hại hàng chục tỷ đồng, gây xáo trộn cuộc sống của hàng trăm hộ gia đình. Từ đám cháy nhỏ, do phát hiện muộn mà trở thành vụ cháy lớn, gây hậu quả thảm khốc. Nếu đám cháy được phát hiện sớm, thì lực lượng tại chỗ hoàn toàn có thể tự chữa cháy.

Vì vậy, việc phát hiện cháy sớm giúp lực lượng chức năng về PCCC triển khai công tác chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ kịp thời, ngăn chặn cháy lan, cháy lớn, góp phần giảm thiểu đến mức thấp nhất các thiệt hại về tính mạng, tài sản do cháy nổ gây ra là hết sức khẩn thiết.

Ngày 31/12/2013, UBND TP Hồ Chí Minh đã ban hành Chỉ thị số 22/2013/CT-UBND về việc triển khai thực hiện các biện pháp ngăn chặn cháy lớn trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. Chỉ thị nêu rõ: “Tại các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, nhà cao tầng, các đơn vị cơ sở có nguy cơ cháy nổ cao… phải lắp đặt hệ thống cảnh báo cháy kết nối với Trung tâm thông tin chỉ huy của Sở Cảnh sát Phòng cháy và Chữa cháy Thành phố Hồ Chí Minh, để lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp kịp thời tiếp nhận thông tin báo cháy, điều động lực lượng tham gia chữa cháy và ngăn chặn cháy lớn”.

Thực hiện Chỉ thị của UBND TP, Cảnh sát Phòng cháy và Chữa cháy thành phố Hồ Chí Minh đã hợp tác với một số đơn vị cung cấp giải pháp công nghệ để triển khai hệ thống cảnh báo cháy sớm. Gần đây nhất, thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an, Cảnh sát Phòng cháy và Chữa cháy thành phố đã phối hợp với Công ty CP Giải pháp và Dịch vụ an toàn triển khai hệ thống giám sát và cảnh báo cháy tự động từ xa (hệ thống CBX) đặt tại Trung tâm thông tin chỉ huy, điều hành PCCC và cứu nạn cứu hộ (CNCH). Hệ thống CBX hoạt động 24/24 giờ, đáp ứng được các yêu cầu quản lý, giám sát và cảnh báo cháy tới từng Cơ sở khách hàng. Các vụ cháy nổ được cảnh báo một cách nhanh nhất trong mọi thời điểm về Trung tâm thông tin chỉ huy điều hành Phòng cháy Chữa cháy và CNCH - Cảnh sát Phòng cháy và Chữa cháy thành phố, nhất là vào ban đêm khi các cơ sở không có người trực, giúp việc triển khai công tác chữa cháy và cứu nạn cứu hộ nhanh chóng, kịp thời, ngăn chặn cháy lớn, cháy lan, góp phần giảm thiểu tối đa thiệt hại về người, tài sản do cháy nổ gây ra.

Tuy nhiên, trong thời gian qua, việc chấp hành Chỉ thị của UBND thành phố tại nhiều cơ sở có nguy cơ cháy nổ chưa nghiêm túc. Công tác tuyên truyền, vận động tại một số nơi chưa được quan tâm, chưa triệt để, nhiều nơi chưa thực hiện, một số ban ngành chưa nhận thức đúng, đủ về tầm quan trọng của Chỉ thị 22 của UBND thành phố, dẫn tới việc triển khai chưa mang lại hiệu quả.

Để hạn chế đến mức thấp nhất những thiệt hại về người và tài sản do cháy nổ gây ra, công tác tuyên truyền vận động người dân và doanh nghiệp cần phải được đưa lên hàng đầu; đồng thời cương quyết xử lý các cơ sở có vi phạm về công tác PCCC. Cụ thể các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, các lực lượng chức năng phải thường xuyên vận động, tuyên truyền sâu rộng, kết hợp với kiểm tra sát sao các cơ sở có nguy cơ cháy nổ, để người dân và doanh nghiệp hiểu được tầm quan trọng của việc lắp đặt thiết bị truyền tin cảnh báo cháy kết nối quản trị tập trung về Trung tâm thông tin chỉ huy điều hành PCCC và CNCH- Cảnh sát Phòng cháy và Chữa cháy Thành phố.

Khi công tác vận động, tuyên truyền kết hợp cùng công tác kiểm tra được thực hiện nghiêm túc sẽ có tác dụng rất lớn đến nhận thức của người dân, doanh nghiệp và lan tỏa trong cộng đồng. Từ đó các nội dung của Chỉ thị 22/2013/CT-UBND sẽ đi vào cuộc sống, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản do cháy nổ gây ra, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần phát triển kinh tế TP Hồ Chí Minh bền vững.