Thứ Năm, ngày 28 tháng 3 năm 2024

Giải Nobel Văn học 2017 gọi tên Kazuo Ishiguro

Nhà văn người Anh gốc Nhật Kazuo Ishiguro - chủ nhân Nobel Văn học 2017. (Ảnh: The Independent)

(Thanhuytphcm.vn) - Viện Hàn Lâm Thụy Điển vừa công bố giải thưởng Nobel Văn học 2017 thuộc về nhà văn Anh gốc Nhật Kazuo Ishiguro. Theo đó, hơn nửa số thành viên của Viện Hàn Lâm bỏ phiếu chọn ra người thắng cuộc từ 350 đề xuất của các chuyên gia văn học cũng như những người từng đoạt giải Nobel trên khắp thế giới.

Bất ngờ như... Nobel Văn học

Với những ai yêu thích văn chương và theo dõi Nobel Văn học qua nhiều mùa giải thì ứng viên đã được liên tục nhắc tên mỗi mùa giải Nobel suốt 10 năm qua - là Murakami Haruki. Tuy nhiên, không gì là có thể nói trước được với quyết định của Viện Hàn lâm Thụy Điển khi công bố chủ nhân của giải thưởng Nobel Văn học danh giá năm 2017 là một cái tên nhà văn người Anh gốc Nhật Kazuo Ishiguro, một “người khổng lồ” thực sự của giới văn học Anh ngữ.

Thực tế, theo quy định của Ủy ban Nobel, danh sách đề cử chính thức Nobel Văn học chỉ được công khai sau 50 năm (đề cử của năm 2017 sẽ được công bố vào năm 2067). Cho nên, “danh sách đề cử” được công luận dựa vào để dự đoán kết quả Nobel hàng năm gần như phụ thuộc vào danh tiếng của tác giả và thông tin đưa ra từ các công ty cá cược (nổi tiếng nhất có Công ty Ladbrokes của nước Anh). Tuy nhiên, sự lựa chọn của công chúng và Viện Hàn lâm Thụy Điển nhiều khi không gặp nhau.

Điển hình như Nobel Văn học 2016 đã thuộc về ca sĩ - nhạc sĩ người Mỹ Bob Dylan, trong khi Murakami Haruki - tác giả của những Biên niên ký chim vặn dây cót, Kafka bên bờ biển, Rừng Na Uy… - đã đứng đầu tất cả các bảng dự đoán. Tuy nhiên, cái tên Bob Dylan được ghi danh đã kéo theo những tranh cãi bất tận trong làng văn, cả người viết lẫn người đọc suốt một năm qua.

Tương tự như vậy, năm nay, khi mọi dự đoán đều hướng về 3 cái tên quen thuộc: nhà văn, nhà soạn kịch người Kenya Ngugi Wa Thiong’o với những tác phẩm về ảnh hưởng của chủ nghĩa thực dân Anh ở Đông Phi; tác giả người Nhật Murakami Haruki, “người quen” của bảng dự đoán Nobel suốt 10 năm qua; nữ nhà văn người Canada Margaret Atwood, người vừa giành giải thưởng Franz Kafka 2017, thì Kazuo Ishiguro xuất hiện là một bất ngờ lớn đối với mọi người và cả chính nhà văn.

Trả lời báo chí sau khi nhận được tin vui, Ishiguro cho biết, ban đầu ông còn cho rằng có sự nhầm lẫn nào đó trong thời đại lẫn lộn thông tin thật giả hiện nay, và chỉ tin mình đúng là chủ nhân Nobel Văn học 2017 khi các nhà báo bắt đầu gọi đến và vây quanh bên ngoài nhà riêng tại Luân Đôn. “Haruki Murakami, Salman Rushdie, Margaret Atwood, Cormac McCarthy, tất cả những cái tên đó đột nhiên hiện lên trong đầu tôi và tôi chợt nghĩ rằng quả thật có chút xấu hổ khi mình nhận được vinh dự này trước những cái tên này”, nhà văn chia sẻ.

Tiểu thuyết Mãi đừng xa tôi - tác phẩm nổi tiếng nhất của Kazuo Ishiguro tại Việt Nam. (Ảnh: Ngọc Tuyết) Tiểu thuyết Mãi đừng xa tôi - tác phẩm nổi tiếng nhất của Kazuo Ishiguro tại Việt Nam. (Ảnh: Ngọc Tuyết)

Không xa lạ với công chúng Việt

Cũng là một cái tên nằm ngoài dự đoán nhưng Kazuo Ishiguro được đón nhận với thái độ tích cực hơn hẳn so với người thắng giải năm 2016. Điều này hoàn toàn dễ hiểu khi dù không quá phổ biến nhưng Kazuo Ishiguro là một trong những tác giả viết tiếng Anh nổi bật nhất nhiều năm qua với hàng loạt giải thưởng danh giá. Trong đó, tác phẩm đầu tay A pale view of hills (1982) đoạt giải thưởng Winifred Holtby của Viện Văn học Hoàng gia Anh. Ishiguro cũng sở hữu 4 đề cử Man Booker và thắng giải vào năm 1989 với tiểu thuyết Remains of the day. Tác phẩm Never let me go được Tạp chí Times đánh giá là tiểu thuyết hay nhất năm 2005 và nằm trong danh sách 100 tiểu thuyết tiếng Anh hay nhất giai đoạn 1923 - 2005. Năm 2008, Tạp chí Times xếp Ishiguro đứng thứ 32 trong danh sách 50 nhà văn Anh vĩ đại nhất kể từ năm 1945. Năm 1995, Ishiguro được Hoàng gia Anh trao Huân chương OBE vì những đóng góp cho văn học…

Năm 2017, Viện Hàn lâm Thụy Điển thống nhất trao giải Nobel Văn học cho Kazuo Ishiguro với lời nhận xét ngắn gọn: “người mà bằng những tiểu thuyết đầy sức mạnh cảm xúc lớn lao đã khám phá ra cái vực thẳm bên dưới cảm giác hão huyền của chúng ta về sự kết nối với thế giới”.

Ở Việt Nam, Kazuo Ishiguro cũng không quá xa lạ khi đã được giới thiệu từ 10 năm trước. Nhà văn đã có 3 tác phẩm được dịch ra tiếng Việt là: tiểu thuyết Never let me go - Mãi đừng xa tôi (Trần Tiễn Cao Đăng dịch), tập truyện ngắn Nocturnes: Five stories of music and nightfall - Dạ khúc: Năm câu chuyện âm nhạc và đêm buông (An Lý dịch) và mới nhất là tiểu thuyết The buried giant - Người khổng lồ ngủ quên (Lan Young dịch, phát hành tháng 4/2017). Trong đó, được biết đến nhiều nhất là Mãi đừng xa tôi - nơi tác giả đã vẽ lên một thế giới tưởng tượng nhưng đầy chân thực và mang tính dự báo về sự phi nhân tính song hành cùng quá trình phát triển của xã hội loài người ưu việt. Năm 2010, Mãi đừng xa tôi được chuyển thể thành phim điện ảnh với sự tham gia diễn xuất của dàn diễn viên sáng giá nước Anh là Carey Mulligan, Keira Knightley, Andrew Garfield và nhận được đánh giá tích cực từ các nhà phê bình. Năm 2016, Nhật Bản - quê hương của Kazuo Ishiguro - một lần nữa chuyển thể Mãi đừng xa tôi thành phim truyền hình có sự góp mặt của những diễn viên triển vọng Miura Haruma, Ayase Haruka, Mizukawa Asami…

Bạn đọc yêu mến Kazuo Ishiguro bởi sự tinh tế sâu thẳm trong từng số phận con người mà ông sáng tạo và mong muốn mọi người khám phá. Đáng tiếc, tác phẩm nổi tiếng nhất của Kazuo Ishiguro - giải thưởng Man Booker 1989 Remains of the day, đã được chuyển thể thành phim điện ảnh và nhận được 8 đề cử Oscar vào năm 1994 - vẫn chưa được dịch ở Việt Nam.

Kazuo Ishiguro sinh ngày 8/11/1954 tại Nagasaki, Nhật Bản. Ông cùng gia đình chuyển đến sinh sống tại Anh Quốc khi mới 5 tuổi và chỉ trở về quê nhà khi đã trưởng thành. Ishiguro tốt nghiệp Đại học Kent ngành tiếng Anh và Triết học năm 1978, ông lấy bằng Thạc sĩ Sáng tạo của Đại học East Anglia vào năm 1980.

Kazuo Ishiguro đã xuất bản 7 tiểu thuyết, 1 tập truyện ngắn. Ông còn viết kịch bản điện ảnh, chương trình truyền hình và ca khúc nhạc Jazz.

Từ năm 1901 đến nay, giải Nobel Văn học đã được trao 109 lần cho 113 tác giả (có 4 lần 2 người đồng nhận giải) và chỉ có 14 nữ văn sĩ đoạt giải. 

Ngọc Tuyết

Ý kiến bạn đọc

refresh
 

Tổng lượt bình luận

Tin khác

Thông báo