Chân dung đồng chí Lê Thanh

Ngay sau cách mạng thành công, khi Nam Bộ đứng lên kháng chiến, tháng 9/1945, đồng chí nhập ngũ, trở thành một trong những chiến sĩ vũ trang kháng chiến chống thực dân Pháp. Hai năm 1945 - 1946, đồng chí làm chiến sĩ ở Liên quận Gò Vấp - Hóc Môn - Bà Điểm - Đức Hòa. Cũng chính ở đây, nhờ có thành tích và hăng hái trong chiến đấu, năm 1946, đồng chí được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương.

Từ năm 1947 đến năm 1951, đồng chí Lê Thanh là Đại đội trưởng thuộc Chi đội 12. Từ tháng 6 đến tháng 9/1947, Chi đội 12 phối hợp với Chi đội 6 và các đơn vị bạn đánh địch càn quét ở địa bàn xung quanh thành phố, đặc biệt là ở các căn cứ Hố Bò, Phú Mỹ Hưng, An Nhơn Tây (Khu 5 Hóc Môn) và căn cứ Long Phước Thôn, phía đông Thủ Đức. Trong thời gian này, ngày 8/6/1947, đồng chí còn cùng đơn vị đánh bại một trận càn của 500 quân địch ở Gia Hẹ - Xóm Mới (Xã Trung Lập, Khu 5 Hóc Môn), diệt 30 hơn tên địch, thu nhiều vũ khí.

Từ năm 1952, địch đánh phá ác liệt các cơ sở cách mạng, riêng ở Gò Vấp, trong 3 tháng cuối 1952 và đầu năm 1953, gần 200 cán bộ quân dân chính huyện và xã bị địch sát hại. Trước tình hình đó, từ năm 1952 đến giữa năm 1953, đồng chí Lê Thanh được điều về tăng cường xây dựng lực lượng bộ đội địa phương, làm Huyện đội phó Huyện đội Gò Vấp. Bộ đội địa phương Gò Vấp đã góp phần xây dựng và giữ được phong trào du kích, bảo vệ cán bộ và quần chúng cách mạng tại chỗ. Từ cuối 1953 đến 1954, đồng chí được giao phụ trách công tác giao liên liên tỉnh Đông Nam Bộ.

Sau Hiệp định Genève, đồng chí ở lại Nam Bộ. Trong kháng chiến chống Mỹ, xuất phát từ yêu cầu bảo vệ căn cứ và hoạt động của Xứ ủy khi mà Mỹ và chính quyền tay sai ra sức đàn áp, bắn giết các chiến sĩ cách mạng, từ tháng 9/1955 đến năm 1956, đồng chí Lê Văn Dọn được giao phụ trách tổ chức lực lượng vũ trang và xây dựng căn cứ Xứ ủy Nam Bộ. Từ năm 1957 đến năm 1959, đồng chí là Phó Chỉ huy trưởng lực lượng vũ trang xây dựng căn cứ Xứ ủy Nam Bộ.

Sau phong trào Đồng khởi ở Nam Bộ, một yêu cầu đặt ra là tăng cường lực lượng vũ trang và đấu tranh vũ trang, từ năm 1960 đến năm 1961, đồng chí Lê Thanh là Phó Ban Quân sự Miền. Khi có nhu cầu xây dựng các đơn vị chủ lực Miền để đáp ứng yêu cầu đánh bại “chiến tranh đặc biệt” của địch, Trung đoàn chủ lực Miền ra đời. Từ năm 1961 đến năm 1966, đồng chí Lê Thanh là Trung đoàn phó rồi Trung đoàn trưởng Trung đoàn chủ lực Miền. Từ năm 1966 đến năm 1967, đồng chí giữ chức Phó Tham mưu trưởng Quân khu Sài Gòn - Gia Định, Chỉ huy trưởng liên quân Gò Vấp - Hóc Môn.

Tháng 10/1967, thực hiện ý định chiến lược của Trung ương, Trung ương Cục miền Nam và Bộ Chỉ huy Miền đã ra Nghị quyết về tổng công kích, tổng khởi nghĩa lấy tên là “Nghị quyết Quang Trung”. Do tính chất đặc biệt quan trọng của Sài Gòn - Gia Định trong tổng công kích, tổng khởi nghĩa, ngày 25/10/1967, Trung ương Cục quyết định giải thể Quân khu Sài Gòn - Gia Định và Quân khu 1, tổ chức Sài Gòn - Gia Định thành Khu trọng điểm do Trung ương Cục chỉ đạo. Khu trọng điểm được chia thành 6 phân khu. Phân khu 1 do đồng chí Mai Chí Thọ làm Bí thư, đồng chí Trần Đình Xu làm Tư lệnh, phụ trách các huyện Củ Chi, Hóc Môn, Gò Vấp (Gia Định), Bến Cát, Dầu Tiếng (Bình Dương), Trảng Bàng (Tây Ninh). Từ năm 1967 đến năm 1970, đồng chí Lê Thanh được cử làm Phó Tư lệnh, sau đó từ năm 1970 đến năm 1971, đồng chí được cử làm Chính ủy Phân khu 1.

Từ cuối năm 1971, nhằm tổ chức lại chiến trường, các phân khu lần lượt giải thể hết. Tháng 4/1972, cấp trên quyết định khôi phục lại Quân khu Sài Gòn - Gia Định như trước Mậu Thân 1968. Theo quyết định đó, đồng chí Lê Thanh được cử làm Phó Chính ủy Quân khu Sài Gòn - Gia Định, từ tháng 1/1973 đến tháng 8/1974, đồng chí Lê Thanh là Ủy viên Thường vụ Khu ủy, Chính ủy Quân khu Sài Gòn - Gia Định, thay cho đồng chí Mai Chí Thọ.

Tháng 8/1974, Quân khu Sài Gòn - Gia Định được biên chế lại thành Thành đội Sài Gòn - Gia Định, đồng chí Lê Thanh được điều về làm Ủy viên Ban An ninh Trung ương Cục, kiêm Chỉ huy trưởng lực lượng an ninh vũ trang Miền. Sau khi miền Nam được giải phóng, từ năm 1975 đến năm 1979, đồng chí là Phó Tư lệnh lực lượng Công an nhân dân vũ trang (Bộ Nội vụ). Từ năm 1980 đến năm 1987, đồng chí được bổ nhiệm chức Phó Tư lệnh Quân khu 7, sau đó từ năm 1987 đến năm 1995, là Phó Tư lệnh Bộ đội biên phòng. Năm 1991, đồng chí Lê Thanh được phong quân hàm Trung tướng.

Đồng chí nghỉ hưu năm 1995 và từ trần năm 2006^[1] tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Có nhiều công lao, đóng góp cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng chí Lê Thanh đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng: Huân chương Độc lập hạng Nhất; Huân chương Quân công hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Chiến công hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Chiến thắng hạng Nhất; Huân chương kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất; Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng.

Phòng Lý luận chính trị - Lịch sử Đảng

Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM

______________

[1] Có tài liệu thể hiện đồng chí Lê Thanh mất vào năm 2007.