Bệnh nhân là anh Q.P.T, sinh năm 1987, ngụ tỉnh Cà Mau. Năm 2021 anh T được chẩn đoán tắc tĩnh mạch cửa (hệ tĩnh mạch dẫn lưu máu từ ruột về gan) do huyết khối và được điều trị thuốc chống đông máu trong 6 tháng. Tưởng chừng bệnh đã khỏi, anh T. trở lại công việc thường ngày và ngừng điều trị. Sáng ngày 14/12/2024, khi đang ở TPHCM công tác, anh T đau bụng dữ dội quanh rốn, đi tiêu ra máu đỏ lượng nhiều, kèm chóng mặt, cảm giác sắp ngất, được gia đình đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định trong tình trạng thiếu máu rất nặng, huyết áp tụt và lơ mơ.

Ngay lập tức, anh T. vừa được hồi sức sốc mất máu, đồng thời được nhanh chóng thực hiện các phương thức hình ảnh học chẩn đoán nguyên nhân chảy máu tiêu hóa. Kết quả chụp cắt lớp vi tính (CT scan) bụng phát hiện bệnh nhân bị tắc mạn tính tĩnh mạch cửa, chuyển dạng xoang hang (tái cấu trúc giãn lớn hệ thống mạch máu do tắc mạn tính) ở vùng rốn gan. Nguyên nhân chính gây chảy máu là dị dạng và thông nối động - tĩnh mạch ruột lan tỏa gây giãn các nhánh tĩnh mạch mạc treo ruột.

Sau khi được tiêm thuốc giảm áp lực tĩnh mạch cửa kết hợp với nội soi đường tiêu hóa dưới cầm máu tại chỗ, huyết áp của anh T. dần ổn định. Tuy nhiên, tình trạng chảy máu đường tiêu hóa lại tái phát trong vòng chưa đến 48 giờ sau đó, huyết áp tụt trở lại mặc dù đã được truyền máu tích cực để ổn định hemoglobin và điều chỉnh các rối loạn đông máu.

Trước tình huống đó, các chuyên gia Nội Tiêu hóa, Ngoại Tiêu hóa, Ngoại Lồng ngực Mạch máu, Can thiệp Nội mạch, Hồi sức Tim mạch, Hồi sức Cấp cứu, Gây mê Hồi sức đã cùng hội chẩn. Các bác sĩ nhận định đây là một trường hợp bệnh rất hiếm gặp, mới chỉ được báo cáo qua y văn trên thế giới với vài ca lâm sàng. Ban Giám đốc bệnh viện đã thông qua hội đồng chuyên môn và quyết định kế hoạch phẫu thuật cần sự phối hợp toàn diện giữa các chuyên gia phẫu thuật và can thiệp nội mạch. Cuộc phẫu thuật mở bụng kết hợp với can thiệp nội mạch trong lúc mổ đã được tiến hành liên tục với 4 kíp mổ, kéo dài từ 8 giờ sáng đến 8 giờ tối trong cùng ngày.

BS.CK2 Vũ Ngọc Sơn, Phó Khoa ngoại Tiêu hóa Bệnh viện Nhân dân Gia Định chia sẻ, ca phẫu thuật kéo dài hơn 12 giờ đòi hỏi ê kíp phẫu thuật phải làm việc với mức độ tập trung ở cường độ cao. Bác sĩ phẫu thuật tiêu hóa tiến hành cắt bỏ gần 3 mét ruột non chứa dị dạng mạch máu để đảm bảo kiểm soát chắc chắn tình trạng chảy máu tái phát sau mổ và nối ghép phần còn lại để phục hồi lưu thông ruột.

ThS.BS Trần Kim Hoa, Khoa Hồi sức Tim mạch theo dõi hậu phẫu anh T. cho biết, dinh dưỡng người bệnh sau mổ cắt đoạn ruột non khá dài như anh T. cũng phải được tính toán rất chi tiết bởi chuyên gia dinh dưỡng. Đặc biệt, vật lý trị liệu phục hồi chức năng sớm sau mổ cũng đã được tối ưu áp dụng cho anh T.

Sau 2 tuần phẫu thuật, anh T. đã ăn uống, phục hồi chức năng tiêu hóa gần như bình thường, không còn chảy máu tiêu hóa và đã được điều trị thuốc chống đông máu ổn định.