Tại phiên thảo luận, đại biểu (ĐB) Trần Anh Tuấn (TPHCM) đánh giá, nhóm chính sách thành công, mang lại hiệu quả tích cực đối với nền kinh tế là chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) 2%. Chính sách đã góp phần kích cầu nền kinh tế, hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, góp phần vào tăng thuế thu nhập cho doanh nghiệp. Do vậy, ĐB Trần Anh Tuấn đề nghị chính sách giảm thuế VAT 2% tiếp tục được kéo dài trong thời gian tới.

Trong khi đó, ĐB Vũ Tuấn Anh (Phú Thọ) cho rằng, chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm thông qua hệ thống các ngân hàng thương là giải pháp rất quan trọng để giảm giá thành, hỗ trợ trực tiếp cho sản xuất kinh doanh, đóng góp quan trọng vào phục hồi phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, kết quả thực hiện từ đầu chương trình đến hết năm 2023 mới đạt được khoảng 3,05% quy mô chính sách. Có thể thấy chính sách này hầu như không đi vào cuộc sống, ảnh hưởng đến thực hiện mục tiêu của Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra.

ĐB Vũ Tuấn Anh cũng cho rằng, sở dĩ như vậy là do hướng dẫn của các cơ quan chức năng chưa đầy đủ, rõ ràng. Nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nên dư nợ tín dụng đang ở mức cao, trong khi điều kiện vay vốn được hỗ trợ lãi suất rất chặt chẽ, để đảm bảo an toàn cho hoạt động tín dụng. Điều này dẫn đến nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh không đảm bảo điều kiện để vay hỗ trợ lãi suất… ĐB đề nghị Chính phủ cần đánh giá kỹ hơn về nguyên nhân để rút ra bài học kinh nghiệm khi đưa ra chính sách tương tự trong giai đoạn tiếp.

Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng phát biểu giải trình

Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng đã phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Lý giải kết quả thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm đạt thấp, Thống đốc cho biết ngay từ đầu, Chính phủ đã xác định đây là chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp có khả năng phục hồi, tức là có khả năng trả nợ vay, không phải là chính sách để giải quyết cho tất cả các doanh nghiệp trong nền kinh tế còn khó khăn. Vốn cho vay của chương trình là vốn của các tổ chức tín dụng huy động của người dân; chỉ có phần hỗ trợ lãi suất 2%/năm là nguồn từ ngân sách nhà nước. Các tổ chức tín dụng phải thực hiện cho vay theo các quy định của pháp luật hiện hành và bảo đảm khả năng thu hồi được nợ. Do đó việc giải ngân nhiều hay ít phụ thuộc nhiều vào quyết định của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng bày tỏ tâm đắc với nhiều ý kiến của các ĐB cho rằng trong bối cảnh phức tạp, chưa từng có tiền lệ thì các chính sách có thể chưa sát với thực tiễn, nhưng điều quan trọng là qua thực hiện chúng ta rút ra được bài học kinh nghiệm về cách thức hỗ trợ doanh nghiệp và người dân.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng

Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cũng bày tỏ cảm ơn các ý kiến thẳng thắn, xác đáng của các ĐB, những ý kiến này sẽ là những bài học quý cho quá trình xây dựng và thực hiện chính sách sau này. Bộ trưởng cho biết, Nghị quyết 43 được xây dựng trong một hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, khi tăng trưởng kinh tế giảm mạnh, doanh nghiệp gặp nhiều thách thức, chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy, đòi hỏi phải có giải pháp cấp bách để hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân ổn định được đời sống, phục hồi dần kinh tế xã hội. Thời gian xây dựng và thực hiện chương trình là rất ngắn, chương trình có quy mô lớn, phạm vi rộng, liên quan đến nhiều lĩnh vực, tổ chức, đối tượng. Tuy nhiên, kinh nghiệm, năng lực còn hạn chế, việc phối hợp thực hiện một số dự án còn chưa tốt, nảy sinh tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm ở một số cán bộ, đây là nguyên nhân khiến một số kết quả đạt được không như kỳ vọng. Bộ trưởng cho biết sẽ tiếp thu các ý kiến tâm huyết của các ĐB, cải thiện quy trình, xây dựng, tổ chức thực hiện chính sách để các chính sách nhanh chóng được đưa vào cuộc sống.

Phát biểu kết luận phiên thảo luận về nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, sau gần 1 ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, đã có 29 đại biểu phát biểu, 1 đại biểu tranh luận, 2 thành viên Chính phủ phát biểu làm rõ vấn đề ĐB quan tâm. Các ĐB thống nhất Nghị quyết 43 về chính sách tài khóa tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là quyết sách đúng đắn, kịp thời, góp phần quan trọng vào phòng chống dịch Covid-19 và phục hồi phát triển kinh tế - xã hội. Các nghị quyết về dự án quan trọng quốc gia đã cải thiện đáng kể hạ tầng giao thông, mở ra không gian phát triển mới, tăng cường liên kết vùng, nội vùng tạo động lực, sức lan tỏa phục vụ phát triển kinh tế - xã hội cho các địa phương, các vùng trong cả nước và mở rộng đầu tư, thu hút vốn trong nước và quốc tế. Bằng kinh nghiệm công tác của mình ở các bộ ngành địa phương và từ thực tiễn, từ lắng nghe ý kiến của cử tri và Nhân dân, các đại biểu đã đóng góp nhiều ý kiến quan trọng đối với việc thực hiện Nghị quyết 43 và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, các ý kiến đóng góp nhiều giải pháp để đảm bảo kết quả hiệu quả hơn khi ban hành chính sách trong tình hình khẩn cấp, cấp bách hoặc khi có những biến động bất ngờ về kinh tế - xã hội do các yếu tố khách quan. Các ĐB cũng đóng góp giải pháp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án quan trọng quốc gia và thực hiện có hiệu quả các chính sách của Nghị quyết 43 còn chưa kết thúc.