Tại hội thảo, các đại biểu cho rằng, khi Ban bố tình trạng khẩn cấp cần xem xét các yếu tố khẩn cấp để xác định địa phương đó có rơi vào tình trạng khẩn cấp và đề nghị cấp trên Ban bố tình trạng khẩn cấp. Về phạm vi áp dụng, các đại biểu cho rằng, cần làm rõ hơn các tiêu chí cụ thể để xác định mức độ nghiêm trọng của từng loại tình huống nhằm bảo đảm tính thống nhất, tránh việc lạm dụng không đồng bộ giữa các địa phương.

Góp ý về thẩm quyền ban bố tình trạng khẩn cấp, các đại biểu cho rằng, cần bổ sung cơ chế tham vấn từ Hội đồng Quốc phòng và An ninh, Chính phủ hoặc các cơ quan chuyên môn để bảo đảm quyết định ban bố tình trạng khẩn cấp được đánh giá khách quan, chính xác và có tính khả thi cao.

Góp ý về các biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp, Thiếu tướng Trần Văn Trai, Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh TPHCM cho rằng, cần bổ sung quy định về thời hạn áp dụng từng biện pháp, cơ chế giám sát để tránh lạm quyền, đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân trong khu vực bị ảnh hưởng.

Quang cảnh hội thảo

Đối với trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, Thiếu tướng Trần Văn Trai cũng cho rằng, cần quy định cụ thể hơn trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo đảm nguồn cung ứng hàng hóa thiết yếu, duy trì hoạt động kinh tế - xã hội trong điều kiện khẩn cấp.

Một số ý kiến cho rằng, cần xây dựng cơ chế tiếp nhận và giải quyết khiếu nại nhanh chóng trong tình trạng khẩn cấp, đặc biệt là khi các cơ quan nhà nước bị quá tải. Bên cạnh đó, bổ sung tình trạng khẩn cấp trên không gian mạng.

Góp ý về một số chính sách biện pháp, hỗ trợ doanh nghiệp, Thượng tá Châu Văn Thương, Phó Trưởng phòng Tham mưu, Công an TPHCM cho rằng, cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn đầu tư và cải thiện môi trường kinh doanh; đẩy mạnh và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường mới trong nước; có cơ chế khuyến khích sản xuất linh kiện, sản phẩm trung gian trong nước thay thế nhập khẩu.

Thượng tá Châu Văn Thương phát biểu tại hội thảo

Theo Thượng tá Châu Văn Thương, dự thảo Luật hiện đang được áp dụng trong trường hợp bình thường để thúc đẩy môi trường đầu tư, kinh doanh, chưa thể hiện rõ tính chất hỗ trợ. Do vậy, đề nghị nghị Ban soạn thảo điều chỉnh theo hướng áp dụng quy trình lược bỏ, đơn giản hóa thủ tục nhằm đảm bảo nhanh nhất, rút gọn nhất hỗ trợ cho các doanh nghiệp ứng phó, phục hồi sản xuất, kinh doanh bị ảnh hướng trong điều kiện "tình trạng khẩn cấp".

Góp ý về trách nhiệm giám sát của MTTQ Việt Nam, Trưởng Ban Dân chủ - Pháp luật Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM Lê Nguyễn Hồng Quang cho rằng, qua một số hoạt động thực tiễn của hệ thống MTTQ trong đại dịch COVID-19 tại TPHCM, có thể nói MTTQ đóng vai trò không thể thiếu trong việc thực hiện tình trạng khẩn cấp tại địa phương. Ngoài việc tuyên truyền, vận động nhân dân tuân thủ, chấp hành nghiêm chủ trương của Đảng, quy định của Nhà nước về tình trạng khẩn cấp; phối hợp giúp đỡ các cơ quan, tổ chức, người thi hành thực hiện các biện pháp trong tình trạng khẩn cấp; MTTQ còn có trách nhiệm giám sát việc thực hiện các biện pháp khẩn cấp nhằm đảm bảo tính minh bạch, công bằng và hiệu quả, không để xảy ra tiêu cực, phản ánh kịp thời các vấn đề phát sinh lên chính quyền địa phương để có biện pháp xử lý phù hợp. Vì vậy, đại biểu Lê Nguyễn Hồng Quang đề xuất bổ sung dự thảo Luật tình trạng khẩn cấp về trách nhiệm giám sát của MTTQ Việt Nam.

Góp ý về hoạt động "Cứu trợ khẩn cấp", Phó Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ TP Trần Văn Tuấn cho rằng, cần bổ sung trong trường hợp cứu trợ khẩn cấp thì tiền, hiện vật được cung cấp ngay, trực tiếp cho các đối tượng. Đồng thời, bổ sung hoạt động hiến máu trong tình trạng khẩn cấp; sơ cấp cứu ban đầu trong tình trạng khẩn cấp.

Tại hội thảo, các đại biểu cũng cho rằng, cần quy định chặt chẽ cơ chế giám sát việc thực thi quyền lực trong tình trạng khẩn cấp; rủi ro lạm quyền, hạn chế quyền công dân không cần thiết có thể xảy ra. Do đó, đại biểu đề xuất Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cần có cơ chế giám sát đặc biệt đối với các quyết định ban bố tình trạng khẩn cấp; báo cáo công khai định kỳ về các biện pháp đã thực hiện.

Về bảo vệ quyền con người trong tình trạng khẩn cấp, các đại biểu cho rằng, cần bổ sung nguyên tắc bảo vệ quyền con người theo tiêu chuẩn quốc tế. Do vậy, đề xuất chỉ được hạn chế quyền công dân khi có căn cứ rõ ràng, minh bạch, tránh lạm quyền; bổ sung điều khoản về bồi thường nếu quyền công dân bị hạn chế sai quy định.

Đồng chí Hà Phước Thắng điều hành hội thảo

Góp ý về cơ chế hỗ trợ kinh tế - xã hội trong tình trạng khẩn cấp, một số ý kiến cho rằng, cần thành lập Quỹ Dự phòng ứng phó tình trạng khẩn cấp để hỗ trợ kinh tế; quy định cơ chế giảm thuế, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp bị ảnh hưởng trong tình trạng khẩn cấp. Bên cạnh đó, với xu thế tinh gọn bộ máy nhà nước, do đó, khi ban hành luật cần đảm bảo không tạo ra thêm cơ quan hành chính mới, tránh cồng kềnh bộ máy, đồng thời, giảm chồng chéo, tiết kiệm nguồn lực.