Thứ Năm, ngày 17 tháng 7 năm 2025

Kỷ niệm 92 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam  (21/6/1925 - 21/6/2017)

Báo chí Sài Gòn và miền Nam luôn đồng hành với cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc

Các nhà báo hành quân từ chiến trường B.2 về chuẩn bị tiếp quản tại TP. Sài Gòn.

(Thanhuytphcm.vn) - Trong 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc, có một điều hiếm có của một cuộc chiến tranh, mà ở đó sự thu hút đặc biệt của dư luận quốc tế qua báo chí chính là báo chí đã trực tiếp lăn lộn vào chiến trường để phục vụ tại chiến trường, phục vụ hết mình cho cuộc kháng chiến của dân tộc… Đây là lực lượng báo chí cách mạng được thành lập và tồn tại ngay tại chiến trường miền Nam do Trung ương Cục miền Nam và Bộ Chỉ huy các lực lượng vũ trang giải phóng miền Nam trực tiếp chỉ đạo, như: Báo Giải phóng, Đài Phát thanh Giải phóng, Thông tấn xã Giải phóng, Báo Quân Giải phóng, Văn nghệ Giải phóng... tất cả đã đấu tranh đầy quyết liệt, cam go từng ngày, từng tháng ở miền Nam Việt Nam.

Tờ báo ra đời khá sớm và có tiếng nói rộng là Báo Giải Phóng. Báo do Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sáng lập ngày 20/12/ 1964, in và phát hành trong chiến khu, đưa ra vùng giải phóng, nhằm đáp ứng nhiệm vụ tuyên truyền và cổ động cho cuộc kháng chiến. Nhà báo Đinh Phong, nguyên Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam (nguyên là phóng viên Báo Giải Phóng đầu năm 1967) cho biết: đầu năm 1964, một đoàn phóng viên Báo Cứu Quốc (cơ quan ngôn luận của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam) được Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam điều từ miền Bắc vào Nam để xây dựng tờ báo này. Trung ương Cục miền Nam phân công trực tiếp chỉ đạo báo Giải Phóng là đồng chí Trần Trọng Tân, Ban Tuyên huấn Trung ương Cục miền Nam, lúc đó.

Quá trình phát triển Báo Giải Phóng, đã có những hoạt động ngay trong lòng cuộc chiến tranh, như: vào đầu năm 1967, địch mở cuộc càn đánh vào các căn cứ của Ban Tuyên huấn Trung ương Cục, các phóng viên và nhân viên tòa soạn đã tích cực tham gia chiến đấu bảo vệ căn cứ; một số đồng chí đã hy sinh, một số đồng chí bị thương, nhưng địch không vào được tòa soạn. Do phải di chuyển, cất giấu nhà in nên sau trận càn này, Báo Giải Phóng phải tạm đình bản một thời gian. Trước tết Mậu Thân 1968, các phóng viên Báo Giải Phóng được tung đi các mũi chủ yếu và đi theo bộ phận tiền phương của Trung ương Cục. Trong đó có nhiều đồng chí đã hy sinh ngay tại cửa ngõ Sài Gòn như các nhà báo: Cảnh Hân, Quốc Hùng, Trần Huân Phương, Bằng Sơn…

Đầu năm 1970, đế quốc Mỹ và ngụy quyền Sài Gòn tăng cường đánh phá ác liệt, nhà in Báo Giải Phóng được chuyển sang Campuchia để in và khi in xong, chuyển ngược về nước phát hành khắp các địa phương ở miền Nam. Nhiều phóng viên của Báo đã có mặt ở các chiến trường sôi động và đi theo bộ đội tình nguyện trên đất Campuchia. Đến cuối tháng 4/1975, theo chỉ đạo của Ban Tuyên huấn Trung ương Cục, Báo Giải Phóng tổ chức bộ phận tiền phương do đồng chí Nguyễn Văn Khuynh chỉ đạo tiến về Sài Gòn. Ngày 30/4/1975, các phóng viên Báo Giải Phóng từ Bến Củi - Tây Ninh tiến về Sài Gòn hoạt động và chiếm lĩnh trụ sở Đảng Dân Chủ của Nguyễn Văn Thiệu tại số 174 - Hiền Vương (nay là đường Võ Thị Sáu) làm trụ sở. Và sau ngày đại thắng, đây chính là lực lượng chủ yếu làm nên tờ Báo Sài Gòn Giải Phóng, trong 15 số đầu (từ số ra đầu tiên ngày 5/5/1975 đến số ra ngày 19/5/1975).

Ngoài Báo Giải phóng, Đài Phát thanh Giải phóng cũng là một đơn vị báo nói có vị trí quan trọng trong cuộc kháng chiến. Đài chính thức được phát sóng ngày 1/2/1962, bằng nhiều thứ tiếng: Việt, Anh, Pháp, Quảng Đông, Bắc Kinh, Triều Châu và Khmer. Lãnh đạo đài trực tiếp được Ban Tuyên huấn Trung ương Cục miền Nam chỉ đạo. Đài ra đời trong phong trào nổi dậy khắp miền Nam, sau Đồng Khởi Bến Tre, được Trung ương chi viện thêm thiết bị, biên tập và nhân viên kỹ thuật. Trụ sở của Đài những ngày đầu đặt ở cửa khẩu Tân Biên - Tây Ninh. Ngoài cơ sở chính tại chiến trường, Đài còn một bộ phận được xây dựng tại miền Bắc đề phòng cơ sở miền Nam bị địch đánh phá.

Đài Phát thanh Giải Phóng chính là công cụ thông tin quan trọng của cách mạng miền Nam, là phương tiện truyền đạt bằng tiếng nói nhanh nhất các chủ trương, chỉ thị Trung ương, Trung ương Cục miền Nam đến các cấp, các tỉnh, thành góp phần làm nên đại thắng mùa Xuân 1975. Ngoài phát chương trình của Đài, Đài Phát thanh Giải Phóng còn hỗ trợ trực tiếp cho Báo Giải Phóng và Báo Quân Giải phóng trong thời kỳ bị kẻ địch càn quét không phát hành được, bằng việc phát tin tức trên Đài Phát thanh Giải Phóng ra nhiều nước.

Một lực lượng báo chí có mặt từ rất sớm ở chiến trường là Thông tấn xã Giải phóng, đơn vị ra đời vào ngày 12/10/1960 ngay tại chiến khu Dương Minh Châu, miền Đông Nam bộ. Từ yêu cầu thực tiễn của cách mạng để đưa nhanh thông tin đối ngoại và trong nước về cuộc chiến tranh ra toàn quốc cũng như bạn bè quốc tế. Được sự chỉ đạo của Trung ương Đảng, Thông tấn xã Việt Nam từ chiến khu Dương Minh Châu, sau ngày thành lập, từ đầu tháng 10/1960 đã ra bản tin chính thức đầu tiên của Thông tấn xã Giải phóng, phát đi khắp nước và thế giới gần xa, cho nhân dân yêu chuộng hòa bình thế giới hiểu về cuộc đấu tranh chính nghĩa của quân và dân ta.

Ngoài ra, còn có nhiều báo chí tồn tại ngay tại chiến trường miền Nam, như: Báo Quân Giải phóng trực thuộc Bộ Chỉ huy các lực lượng vũ trang giải phóng miền Nam (gọi tắt là Bộ Chỉ huy miền), được thành lập ngày 01/01/1963, và kết thúc sau ngày đại thắng tháng 4/1975. Cùng sát cánh báo Quân Giải phóng, còn có Tạp chí Văn nghệ Giải phóng, Điện ảnh Quân Giải phóng, Chương trình phát thanh Quân Giải phóng miền Nam, với những tên tuổi các nhà báo chiến trường đầy quen thuộc với khán thính giả cả nước như các nhà văn, nhà báo có tiếng tăm, như: Nguyễn Ngọc Tấn (Nguyễn Thi), Võ Trần Nhã, Thanh Giang, Triệu Bôn, Nguyễn Ngọc Oánh, nhạc sĩ Xuân Hồng, nhạc sĩ Trần Xuân Tiến… các đạo diễn và quay phim: Trương Thành Hỷ, Phan Thanh Dũng, Phùng Bất Diệt, Thanh Cao, Dương Minh Quang… đã góp phần đưa thông tin nhanh nhạy về chiến dịch mùa Xuân 1975, cùng động viên, cổ vũ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ta chiến thắng.

Nhà báo Trần Bạch Đằng, nguyên Bí thư Khu ủy Sài Gòn-Gia Định năm 1972 (khi còn sống) đã có lần cho biết, báo chí cách mạng, và lực lượng báo chí tại chiến trường miền Nam luôn là vũ khí đấu tranh cách mạng của Đảng, quân và dân miền Nam, đã thực hiện sự định hướng tư tưởng của Đảng là tất cả vì mục tiêu hàng đầu góp phần làm nên sức mạnh tổng hợp, đưa cuộc kháng chiến đến toàn thắng.

Không chỉ ở chiến trường miền Nam, Báo chí trong một thời gian dài đã góp phần thông tin nhanh nhạy nhất, cổ vũ những chiến thắng, tạo sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để đưa cuộc kháng chiến đến thắng lợi hoàn toàn. Bên cạnh nhiệm vụ thông tin nhanh, định hướng tư tưởng chỉ đạo chiến lược của Trung ương Đảng, báo chí đã tham gia mạnh mẽ vào việc cổ vũ, động viên mọi tầng lớp nhân dân cùng tham gia đấu tranh giải phóng miền Nam.

Có thể nói từ trong cuộc đầu tranh anh dũng đó, báo chí trên chiến trường miền Nam đã trở thành một sức mạnh, dấy lên những tấm lòng của bạn bè 5 châu cùng hướng về cuộc đấu tranh chính nghĩa, vì độc lập, tự do - Báo chí là chiến sĩ - hoàn toàn đúng nghĩa trong hơn 30 năm Nhân dân Việt Nam đã giương cao ngọn cờ chính nghĩa đánh bại chủ nghĩa thực dân cũ và thực dân mới. Như vậy, từ mục tiêu cao cả, báo chí cách mạng tại chiến trường miền Nam đã luôn tuyệt đối trung thành với Đảng, trung thành với sự nghiệp cách mạng và Nhân dân, làm nên những tiếng nói chính nghĩa, đồng hành cùng dân tộc, làm nên những chiến công hiển hách của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX, đi tới Đại thắng Mùa Xuân 1975 thống nhất non sông, đất nước.

Phạm Bá Nhiễu

Ý kiến bạn đọc

refresh
 

Tổng lượt bình luận

Tin khác

Thông báo