Những điểm đến được chọn lúc là những chiến khu xưa, nơi địa đầu Tổ quốc, nghĩa trang liệt sĩ… nơi khó khăn và khốc liệt trong giai đoạn đất nước còn chiến tranh. Những văn nghệ sĩ tham gia hành trình về nguồn là văn nghệ sĩ tiêu biểu trên các lĩnh vực sân khấu, điện ảnh, âm nhạc, múa, nhiếp ảnh, mỹ thuật, kiến trúc, nhà văn, văn học, nghệ thuật các dân tộc thiểu số…. Các nghệ sĩ tham gia về nguồn đảm bảo 3 thế hệ, thế hệ nghệ sĩ lão thành, thế hệ nghệ sĩ đã thành danh và lớp nghệ sĩ trẻ.

Bên cạnh việc được tham quan, trực tiếp nghe những câu chuyện lịch sử thấm đẫm tinh thần yêu nước, hy sinh, tận mắt thấy những nơi đã trải qua chiến tranh, địa danh đi vào tâm thức tình cảm người Việt Nam như chiến khu Việt Bắc, Cột cờ Lũng Cú, nghĩa trang Vị Xuyên, cầu Hiền Lương, sông Bến Hải, nghĩa trang Trường Sơn, nghĩa trang Hàng Dương, nhà tù Côn Đảo… đã hun đúc trong văn nghệ sĩ nhiều trăn trở, suy nghĩ, cảm xúc, có cái nhìn thấu đáo hơn về lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của ông cha ta; hiểu được sự hy sinh mất mát, cái giá của hòa bình phải đánh đổi bằng bao xương máu của đồng bào, chiến sĩ từ đó hình thành trong tư tưởng và tình cảm của văn nghệ sĩ lòng yêu nước, có tác động tích cực đến việc sáng tác và biểu diễn của văn nghệ sĩ.

Văn nghệ sĩ tham quan Bảo tàng Côn Đảo trong hành trình về nguồn Côn Đảo - Vùng đất thiêng liêng của Tổ quốc

Sau nhiều năm tổ chức, lực lượng văn nghệ sĩ thành phố ngày càng có bản lĩnh chính trị, ít bị tác động trước những luận điệu xuyên tạc của thế lực thù địch, sẵn sàng tham gia các phong trào chính trị - xã hội phục vụ cộng đồng, vùng sâu vùng xa, biên giới hải đảo và phục vụ cho sự phát triển của thành phố, đất nước. Nhiều sáng tác được ra đời sau những chuyến về nguồn xuất phát từ tình cảm và nguồn cảm hứng của văn nghệ sĩ đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp.

Năm 2023, trong chuyến về nguồn tại Côn Đảo đã có nhiều sáng tác được ra đời trong và ngay sau chuyến hành trình về nguồn. Nhạc sĩ Trần Xuân Tiến cho hay trước những chuyến về nguồn khi nghĩ tới địa danh thôi là ông đã có quá nhiều cảm xúc để viết nên những sáng tác mới. Lần này là ca khúc “Côn Đảo vùng đất thiêng liêng của Tổ quốc” cũng được ra đời ngay trước chuyến đi. Còn nhà văn Nguyên Hùng với những bài thơ bi hùng, thấm đẫm nước mắt nhưng cũng rất đỗi hiên ngang, tự hào về Côn Đảo, về anh hùng liệt sĩ Võ Thị Sáu. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung lần đầu tiên tham gia chuyến về nguồn đã rất đỗi xúc động viết nên bài hát “Chiến sĩ vô danh” ngay trong đêm viếng nghĩa trang Hàng Dương.

Văn nghệ sĩ tham gia giao lưu đơn vị Tiểu đội Công binh 792 Côn Đảo

Hay như ca sĩ Dương Quốc Hưng với sáng tác đầu tiên về Côn Đảo. Nhạc sĩ Thiên Lan dâng trào cảm xúc với bài thơ của nhà văn Nguyên Hùng đã sáng tác bài hát “Chị Sáu sống mãi với quê hương”. Nghệ sĩ múa Sùng A Lùng cũng cho biết anh đang ấp ủ kịch bản múa mang tên “Ngục trong ngục” - là những hình ảnh ám ảnh và tạo cho anh nhiều cảm xúc khi tham quan chuồng cọp.

Tác giả Thu Hạnh cho biết sau chuyến đi này bà có nhiều chất liệu hơn để viết những kịch bản sắp tới của mình. Còn các nghệ sĩ nhiếp ảnh Đoàn Hoài Trung, Nguyễn Phước Toàn, Trần Hữu Minh cũng đã cho ra mắt triển lãm ảnh mang tên Côn Đảo vùng đất thiêng liêng của Tổ quốc, với 120 ảnh ghi lại toàn bộ hoạt động ý nghĩa của chuyến hành trình về nguồn và những cảnh đẹp, sự phát triển của Côn Đảo hôm nay…

Có thể nói những chuyến đi về nguồn có tác động sâu sắc đến suy nghĩ, tình cảm của văn nghệ sĩ, là giải pháp “mềm” trong công tác tư tưởng, chính trị, cần được duy trì và phát huy góp phần xây dựng lực lượng văn nghệ sĩ thành phố luôn lao động và cống hiến vì sự phát triển văn học nghệ thuật của thành phố, đất nước.