Thứ Năm, ngày 28 tháng 3 năm 2024

Năng lực cạnh tranh của ngành Đường sắt còn bất cập

Tổ công tác của Thủ tướng kiểm tra tại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam

(Thanhuytphcm.vn) - Sáng 14/8, Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ do Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng làm Tổ trưởng đã kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ, kết luận, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao cho Tổng công ty Đường sắt Việt Nam.

Làm rõ 6 nội dung 

Truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, Thủ tướng thông qua Tổ công tác yêu cầu Tổng công ty làm rõ 6 nội dung đang là vấn đề quan tâm của cả nước, yêu cầu ngành Đường sắt thực sự đổi mới, quyết liệt để thay đổi căn bản ngành vận tải này. 

“Tổng công ty đã có giải pháp gì tăng trưởng về sản lượng, doanh thu vận tải của ngành năm 2017 để góp phần vào mục tiêu tăng trưởng chung của cả nước, nhất là trong thời điểm đang tập trung phấn đấu tăng trưởng về lượng khách du lịch. Đòi hòi ngành Đường sắt đổi mới công nghệ, tái cấu trúc, xã hội hóa để tận dụng tối đa hiệu quả đầu tư”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói. 

Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, trong thời điểm hiện nay, hành khách có thể lựa chọn đi bằng nhiều phương tiện khác hấp dẫn hơn, trong khi đi bằng đường sắt hiện đang kém hấp dẫn, kém sự cạnh tranh, trong đó có lý do chất lượng dịch vụ của ngành Đường sắt, tính an toàn của đường sắt. Hay nói cách khác là thị phần của ngành đường sắt giảm dần qua các năm. Trong những năm gần đây, vận tải hành khách giảm đáng kể.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng chỉ rõ hạ tầng đường sắt kéo dài từ Bắc đến Nam nhưng quá lâu đời, khổ đường sắt nhỏ, chất lượng tàu, toa xe, chất lượng hạ tầng, kho, cảng bốc xếp hàng hóa ít được quan tâm đầu tư, nâng cấp. Việc kết nối ga đường sắt với ga hàng không, kết nối đường biển, các khu công nghiệp hay trọng điểm kinh tế cũng ít được quan tâm đầu tư.

 “Thủ tướng có đặt vấn đề về hiệu quả sản xuất kinh doanh, đề nghị ngành Đường sắt suy nghĩ, tính toán để tăng hiệu quả kinh doanh, có sức cạnh tranh, tăng thị phần. Giá cước vận tải đường sắt ở các nước rẻ nhất, an toàn nhất, trong khi ở nước ta cần xem lại vấn đề quản trị, vấn đề chất lượng, đội ngũ cán bộ. Trong đó có yếu tố khách quan là công nghệ điều hành thủ công, mạng lưới kết nối tạo ra năng lực cạnh tranh của ngành Đường sắt còn bất cập. Hình như tư tưởng bao cấp vẫn còn đè nén, bao trùm lên trong thời kinh tế thị trường”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.

Vấn đề thứ hai được Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nêu lên, đó là an toàn đường sắt, chất lượng lao động và ý thức trách nhiệm của cán bộ, người lao động. Dư luận hiện nay rất quan tâm, lo ngại về tình tình tai nạn giao thông đường sắt. Tuy tai nạn giao thông có giảm so với 2016 nhưng những vụ việc xảy ra gần đây liên quan đến an toàn tàu chạy, gây hư hỏng toa xe, kết cấu hạ tầng đường sắt cũng như thiệt hại về người, về của đã tạo ra suy tư cho hành khách.

Về vấn đề kêu gọi đầu tư tham gia khai thác đường sắt, Bộ trưởng cho biết, Thủ tướng lưu ý ngành Đường sắt về chủ trương xã hội hóa hạ tầng, sử dụng các dịch vụ khác của đường sắt thế nào để kêu gọi đầu tư, cần sự đổi mới với ngành đường sắt. “Công nghệ điều hành của ta dùng thủ công quá nhiều, lạc hậu. Cần kêu gọi xã hội hóa đầu tư vào đường sắt, nâng cao năng lực cạnh tranh vận chuyển hàng hóa và hành khách”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng truyền đạt ý kiến của Thủ tướng.

Qua Tổ công tác, Thủ tướng yêu cầu ngành Đường sắt đẩy mạnh khai thác hạ tầng hiện có. Trong điều kiện khó khăn về vốn đầu tư, Tổng công ty cần duy trì các giải pháp an toàn, tập trung khai thác tối đa năng lực trên từng tuyến cụ thể. Thủ tướng cũng nhắc nhở Tổng công ty về công tác tổ chức, quản lý và thực hiện các dự án nâng cấp cải tạo các đường ngang, đường dân sinh, nhất là việc phối hợp với địa phương xây dựng các đường gom. 

Vấn đề cuối cùng mà Thủ tướng quan tâm, được Bộ trưởng Mai Tiến Dũng truyền đạt, đó là việc cổ phần hoá và thoái vốn. Theo Bộ trưởng, Tổng công ty đã làm khá sớm nhưng việc thoái vốn đến nay chưa đạt yêu cầu, có thể do sự hấp dẫn người mua, do thị trường, đây là vấn đề Tổng công ty cần đẩy mạnh, nhất là đối với công ty dịch vụ, cần có sự tham gia của tư nhân, của các tập đoàn.

Khắc phục các nhược điểm

Giải trình các vấn đề Thủ tướng đặt ra, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Đường sắt Việt Nam Vũ Anh Minh cho biết, các phương thức vận tải khác tăng trưởng qua các năm, nhưng đường sắt bị giới hạn bởi kết cấu hạ tầng không mở thêm được, thậm chí giảm dần qua thời gian, đường nhánh bị bóc đi nên năng lực giảm dần, sản lượng giữ nguyên về con số tuyệt đối nhưng thị phần giảm đi rõ rệt so với các phương thức vận tải khác. 

Tổng công ty đang quản lý trên 3.000km đường sắt, đường đơn, có trên 1.000 đường cua có bán kính cong dưới 300m, hệ thống thông tin đường sắt lạc hậu, theo tốc độ bảo trì hiện nay phải quay vòng 70 năm mới hết một vòng bảo trì vì kinh phí bảo trì được cấp rất thấp. Mỗi năm, theo nhu cầu nâng cấp 10 hạng mục nhưng chỉ cấp kinh phí cho 3 hạng mục. Tổng công ty có 2,8 vạn cán bộ, 294 đầu máy với 11 chủng loại, tuổi đời trung bình trên 30 năm; 1.000 toa xe hành khách, gần 5.000 toa xe hàng hóa tuổi thọ trung bình cũng trên 30 năm. 

Tổng công ty đã bàn các giải pháp nghiên cứu tìm đường đi cho ngành đường sắt. Ông Minh cho biết, ưu điểm của đường sắt là vận tải khối lớn, vận tải an toàn và các ga đường sắt thì ở trung tâm đô thị, thuận lợi cho người dân đi lại, chỉ số đúng giờ của đường sắt rất cao, chỉ số an toàn của tàu so với ô tô gấp khoảng 10 lần và so với xe máy gấp khoảng 100 lần, đó là một phương thức an toàn so với các phương thức khác. Nhưng nhược điểm với đường sắt hiện hữu của nước ta là tốc độ di chuyển chậm. Tốc độ lữ hành trung bình 60km/giờ, tốc độ vận tải  hàng hóa 30 – 40km/giờ. Chất lượng dịch vụ của đường sắt kém. Khi các phương thức khác đã tiệm cận với nhu người dân thì với đường sắt vẫn còn lạc hậu với toa ghế ngồi cứng, cửa sổ bằng lưới, hạ tầng xóc.

Ông Minh cũng thừa nhận tư duy bao cấp trong ngành vẫn còn, việc ứng dụng cơ giới hóa chưa cao. “Khách bỏ không chọn đi đường sắt không phải vì giá vé mà vì chất lượng dịch vụ. Đặc biệt trong chất lượng dịch vụ là chất lượng vệ sinh. Xác định được những nhược điểm, ngành đã thực hiện các giải pháp khắc phục, từ việc bảo đảm công tác vệ sinh đến nâng cao chất lượng dịch vụ, cùng với các giải pháp khác như bán vé điện tử, bán vé khuyến mại, linh hoạt, bán vé đa phương thức…” - ông Minh cho hay. 

Vân Thanh

Ý kiến bạn đọc

refresh
 

Tổng lượt bình luận

Tin khác

Thông báo