Sàn giao dịch heo sẽ mở ra cơ chế giá tốt cho cả người chăn nuôi và người tiêu dùng khi bán – mua thịt heo (Thanhuytphcm.vn) - “Nhu cầu tiêu thụ thực phẩm tươi sống nói chung và thịt heo nói riêng tại TPHCM rất cao nhưng hiện chưa có chuẩn quy cách đồng bộ trong chăn nuôi, giết mổ, mua bán thịt heo. Phần lớn heo vẫn được giết mổ thủ công, không bảo đảm vệ sinh dịch tễ, an toàn vệ sinh thực phẩm; mua bán truyền thống là chính; logistic còn sơ khai, đơn giản; điều kiện bảo quản kho lạnh còn yếu kém” – đại diện Sở Công thương TPHCM đánh giá như vậy tại tọa đàm “Trao đổi, lấy ý kiến vận hành mô hình dự kiến sàn giao dịch heo trên địa bàn TPHCM” diễn ra tại TPHCM ngày 14/11.
Tại tòa đàm, nhận định của Sở Công thương TPHCM cho rằng, hiện TP đã có những điều kiện khá thuận lợi để mở sàn giao dịch heo, như: quy mô thị trường tiêu thụ thịt heo lớn (10.000 con heo/ngày, tổng giá trị lên đến 17.500 tỷ đồng/năm); nguồn heo cung cấp đến từ 6 – 10 tỉnh, giao dịch chủ yếu tập trung tại 2 chợ đầu mối Hóc Môn, Bình Điền và kênh phân phối hiện đại. Các chủ thể tham gia đã quen ứng dụng công nghệ thông tin qua Đề án truy xuất nguồn gốc...
Từ đó, TPHCM xây dựng đề án mở sàn giao dịch heo trên địa bàn, tham quan, học hỏi kinh nghiệm từ mô hình sàn giao dịch heo của các nước trên thế giới. Theo Sở Công thương TPHCM, qua khảo sát thực tế các sàn giao dịch tại Đài Loan (Trung Quốc) như sàn giao dịch hoa, sàn giao dịch rau củ quả, sàn giao dịch heo… thì hầu hết các mô hình này là của công ty cổ phần, vốn đầu tư không lớn; xuất phát điểm khá giống Việt Nam, cũng từ các chợ mua bán nhỏ lẻ; Nhà nước hỗ trợ bố trí đất, đầu tư vốn xây dựng cơ sở vật chất, chuỗi logistic và cử người tham gia, theo dõi giám sát.
Tuy nhiên, để mở sàn giao dịch heo, nhiều ý kiến cho rằng còn nhiều vấn đề đặt ra cần được làm rõ, thống nhất, như: cần đánh giá tính khả thi của sàn; giao dịch heo hơi hay heo mảnh thì phù hợp vì trên thế giới, có nước giao dịch heo hơi, có nước giao dịch heo mảnh. Bên cạnh đó là vai trò của các chủ thể trong giao dịch, hoạt động của sàn. Điều kiện tham gia sàn như thế nào?. Một số nước Châu Âu yêu cầu phải đăng ký pháp danh doanh nghiệp hay hợp tác xã thì mới được tham gia sàn. Phương thức giao dịch ra sao, Nhà nước nên giữ vai trò gì, tham gia mức độ nào?...
Nhiều ý kinh doanh nghiệp chuyên sản xuất, cung ứng thịt heo cũng bày tỏ đồng tình ủng hộ mở sàn giao dịch heo theo hướng chuyên môn hóa và trả lại đúng chức năng cho từng chủ thể trong chuỗi cung ứng, giúp người chăn nuôi chủ động quyết định được giá bán.
Ngoài ra, việc mở sàn giao dịch heo tại TPHCM cũng nhận được nhiều sự đồng thuận của các chủ thể, cơ quan ban ngành. Tất cả có chung một mục đích mang lại sản phẩm thịt heo tốt nhất cho người tiêu dùng; xây dựng thương hiệu; sản xuất, kinh doanh, phát triển bền vững hướng tới xuất khẩu. Bên cạnh đó, nhờ sự tư vấn kỹ thuật, chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ pháp lý của các đơn vị, đối tác nước ngoài, các đơn vị đánh giá sàn giao dịch heo tại TPHCM sẽ sớm được mở và đi vào hoạt động, các bên đều hưởng lợi.
Giám đốc Sở Công thương TPHCM Phạm Thành Kiên khẳng định: Sở đã chuẩn bị, xem xét nhiều mặt, không chỉ đề án, ý tưởng, phương thức mà kể cả các điều kiện để hậu thuẫn, phục vụ cho nhu cầu các chủ thể, như nhu cầu vay vốn. Hiện sở đã làm việc với các đơn vị chuẩn bị nguồn vốn hỗ trợ cho các doanh nghiệp tham gia sàn giao dịch heo của TPHCM, không để các chủ thể tham gia đơn độc. Các doanh nghiệp lớn, chợ đầu mối đều thống nhất TPHCM phải có sàn giao dịch heo. Sở sẽ tiếp tục thảo luận, ghi nhận các ý kiến đóng góp và sớm triển khai đề án này.
Việc mở sàn giao dịch heo của TPHCM với định hướng sàn giao dịch heo phải kết nối được chủ thể quan trọng trong chuỗi cung ứng, nhất là chủ thể chăn nuôi và chủ thể giết mổ và thương nhân chợ đầu mối, tiến tới chấm dứt lò giết mổ thủ công, tập trung giết mổ công nghiệp để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, đưa sản phẩm thịt heo chất lượng đến người tiêu dùng với giá hợp lý. Còn hiện nay, một khi nào chưa thay đổi quy trình theo phương thức mới thì thương lái vẫn đang đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng thịt heo. Người chăn nuôi yếu thế có hàng nhưng không quyết định được giá, người tiêu dùng thì giá bán lẻ sao mua vậy nên bị động. Thông tin từ sản xuất, mua bán đến người tiêu dùng còn chưa minh bạch, thiếu quy hoạch. Các khâu cung ứng rời rạc, không tạo thành chuỗi sẽ khó quản lý các chủ thể.
“Quan điểm là Nhà nước không làm thay doanh nghiệp nhưng sẽ tham gia hỗ trợ. Nên học hỏi kinh nghiệm sàn giao dịch ở một số nước là có thể giao dịch mua hàng sau một tháng, người chăn nuôi được hỗ trợ vốn tái đàn. Khi có tín dụng chính thức hỗ trợ cho người chăn nuôi thì giá bán thịt heo đến người tiêu dùng sẽ tốt hơn”, lãnh đạo Sở Công thương TP nhấn mạnh.