Thứ Năm, ngày 28 tháng 3 năm 2024

Xây dựng “hệ sinh thái” Toán học Việt Nam

Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán tặng lưu niệm cho các đồng chí lãnh đạo.

(Thanhuytphcm.vn) – Ngày 23/12, Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán tổng kết chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010-2020 và kỷ niệm 10 năm thành lập Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán. Tham dự có Ủy viên Bộ Chính trị Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Bộ trưởng Bộ GD-ĐT, nguyên Phó Thủ tướng, nguyên Bí thư Thành ủy TPHCM; Bộ trưởng Bộ Giáo dục-Đào tạo (GD-ĐT) Phùng Xuân Nhạ; GS Ngô Bảo Châu, Giám đốc Khoa học, Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán trực tuyến từ Chicago (Hoa Kỳ) và đông đảo các nhà khoa học, cộng đồng Toán học Việt Nam…

Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010-2020 được Chính phủ phê duyệt ngày 17/8/2010. Bộ GD-ĐT là cơ quan chủ quản thực hiện Chương trình; Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán là đơn vị thường trực điều phối Chương trình. Đây là một Chương trình trọng điểm quốc gia đầu tiên được ban hành riêng cho một lĩnh vực khoa học cơ bản. Một trong những thành tựu của Chương trình là đã xây dựng thành công Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán thành trung tâm Toán học xuất sắc khu vực. Sau 10 năm hoạt động với uy tín của GS Ngô Bảo Châu – Giám đốc khoa học và các thành viên Hội đồng khoa học của Viện, bao gồm các nhà khoa học đầu ngành trong nước và quốc tế, Viện đã tạo dựng được một môi trường học thuật tiên tiến, được cộng đồng Toán học trong nước và quốc tế đánh giá cao.

Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán được Hội Toán học Châu Âu công nhận là một trong số ít “Trung tâm Toán học xuất sắc khu vực” của các nước đang phát triển giai đoạn 2013-2017. Năm 2018, Viện tiếp tục được công nhận là Trung tâm xuất sắc của khu vực giai đoạn 2019-2023. Chương trình cũng tạo môi trường làm việc thuận lợi cho các nhà Toán học Việt Nam trong và ngoài nước tập trung nghiên cứu khoa học, thu hút các nhà toán học hàng đầu thế giới đến làm việc. Đồng thời, tổ chức thành công các hội nghị Toán học quốc tế lớn, góp phần nâng cao vị thế Toán học của Việt Nam. Những thành tựu nói trên của Chương trình đã góp phần đưa Toán học Việt Nam từ vị trí 55 lên vị trí thứ 35-40 trên thế giới và đứng đầu khối ASEAN (ở đây chỉ xét đến tiêu chí số lượng công bố quốc tế).

Trên cơ sở những kết quả đạt được, Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán cùng Hội Toán học Việt Nam, Tổ chuyên môn Ban điều hành Chương trình đã xây dựng đề xuất “Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2021-2030” báo cáo Bộ GD-ĐT để trình Chính phủ. Ngày 22/12/2020, Chính phủ đã phê duyệt “Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2021-2030” với mục tiêu chung là tiếp tục phát triển Toán học Việt Nam bền vững và mạnh mẽ về mọi mặt. Cụ thể, đến năm 2030, phấn đấu có 5 cơ sở giáo dục đại học được xếp hạng trong top 500 của thế giới về lĩnh vực toán học, trong đó có ít nhất 2 cơ sở được xếp hạng trong top 400; phấn đấu tăng gấp đôi số lượng công bố trên các tạp chí trong Danh mục tạp chí có uy tín trên thế giới (tạp chí SCIE) so với giai đoạn 2010 - 2020; phấn đấu có ít nhất 5 hướng nghiên cứu chủ đạo về Toán ứng dụng và Toán trong công nghiệp, với đội ngũ có năng lực thực hiện các chương trình, hợp đồng nghiên cứu - phát triển với nhà nước, doanh nghiệp; hỗ trợ, phối hợp và tham gia đào tạo khoảng 400 tiến sĩ ngành Toán, Toán ứng dụng và Thống kê..

Tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ ghi nhận, Chương trình đã góp phần hình thành bước đầu “hệ sinh thái” về cộng đồng dạy học, nghiên cứu về Toán tại Việt Nam. Viện đã thu hút được số lượng đông đảo các nhà toán học quốc tế cũng như các nhà toán học Việt Nam ở nước ngoài đến làm việc, tham gia tổ chức các hoạt động khoa học. Có 315 lượt nhà khoa học nước ngoài đến từ 27 nước, 76 lượt nhà khoa học người Việt Nam ở nước ngoài đã đến Viện làm việc (chưa kể những người tham gia hội nghị, hội thảo khoa học); trong đó có nhiều nhà khoa học hàng đầu thế giới. Sự tham gia trực tiếp của các nhà toán học quốc tế đã thực sự tác động mạnh đến các nhóm nghiên cứu trong nước, đặc biệt là các nhà khoa học trẻ.

Chia sẻ tại lễ tổng kết, GS Ngô Bảo Châu cho rằng, điều cần hướng tới 10 năm tới là sự chuẩn bị đồng đều của chất lượng nghiên cứu khoa học, để Toán học Việt Nam ổn định vị trí trên bản đồ thế giới, không chỉ là con số trên bảng xếp hạng mà còn là về nhận thức. Muốn thế, các đội ngũ Toán học phải cố gắng lớn hơn nữa; cần tăng cường các hoạt động trải nghiệm Toán học, đẩy mạnh toán học ứng dụng; duy trì tuyển chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi Toán trong bối cảnh các nước trong khu vực và trên thế giới đều có ưu tiên đặc biệt với Toán học.

Tại buổi lễ, GS Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Bộ trưởng Bộ GD-ĐT, nguyên Phó Thủ tướng, nguyên Bí thư Thành ủy TPHCM nhấn mạnh, hiện nay chúng ta phát triển nhân lực về toán chính là đi vào công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, tự động hóa… Theo đồng chí, điểm yếu của Việt Nam là toán ứng dụng, Việt Nam cần tiếp tục quan tâm, đẩy mạnh nội dung này. Cùng với đó, xây dựng “hệ sinh thái” Toán học Việt Nam. Với Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học, nên xác định những chỉ số thực hiện để giám sát. Với Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán, nên có chương trình hợp tác với 2 thành phố lớn là Hà Nội và TPHCM.

Trung Kiên


Ý kiến bạn đọc

refresh
 

Tổng lượt bình luận

Tin khác

Thông báo